Kitab-ı Düneysir üzerine bir inceleme

Abstract

Terâcim ve âlâm kitabı olan Tarih-i Düneysir Kitabı, Ebû Hafs Kemâlüddîn Ömer b. el-Hızır b. İlalmış ed-Düneysirî et-Türkî eş-Şâfiî tarafından kaleme alınmıştır. Berlin Kütüphanesinde olan tek nüsha ve araştırmacı İbrâhim Sâlihtarafından ilk olarak 1986 yılında basıma hazırlanmıştır. Bu basımdaki bazı eksiklikler nedeniyle İbrahim Salih'in çalışması esas alınarak tercümesi tarafımdan yapılmıştır. Düneysir kelimesini Türkçe kaynaklardan, araştırmacının anmadığı bazı kaynaklar ve Arapça Terâcim Kaynaklarına başvurularak tarafımca düzeltilmiştir. Kitap sekiz bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde; İlim ve Hilm ile meşhur olan 7 şahsiyetin biyografisi bulunmaktadır. İkinci bölümde Kitab-ı Düneysir'de geçici süreliğne bulunan 17 şahsiyetin biyografisi bulunmaktadır. Üçüncü bölümde Fukahalardan 13 şahsiyetin biyografisi bulunmaktadır. Dördüncü bölümde; Zahidlerden iki şahsın hayatıyla ilgili bilgiler aktarılmıştır. Beşinci bölüm İrşad Ehlinden olan Sehrüverdinin biyografisine ayrılmıştır. Altıncı bölümde Altı Edebiyatçının hayatını konu almıştır. Yedinci bölümde Tıpla hemhal olan altı şahsiyetin biyografisi mevcuttur. Sekizinci ve son bölümde ise sekiz şahsiyetin hayatıyla ilgili bilgiler bulunmaktadır. Bunlar Ehl-i Kuran, Ehl-i Hadis, Ehl-i Fıkıh, Ehl-i Edeb, Ehl-i Hall olarak zikredilmiştir. Tam 60 kişinin biyografisi yer almaktadır. Kitapta 500 şiir beyti yer almaktadır. Bu beyitleri çeviri yazısıyla çalışmanın sonuna ek olarak koymak suretiyle, kitabın sonuna indeksleri yerleştirdim. Umut ederim ki, Türk Literatürüne Terâcim ve âlâm türü olan bu kitabı kazandırmayı başarmışımdır.

The book `Tarih-i Düneysir` Which is terâcim and âlâm was written by Ebû Hafs Kemâlüddîn Ömer b. el-Hızır b. İlalmış ed-Düneysirî et-Türkî eş-Şâfiî. The only copy in Berlin library was first published in 1986 by the researcher İbrahim Salih. Due to some shortcomings in this edition, the translation of İbrâhim Sâlih based on the work was done by me.The word `Düneysir` has been corrected by referance to Turkish sources, some sources not mentioned by the researcher and other Arabic sources. The book consist of eight chapters. In the first part, there are biographies of seven personalities who are famous with science and hilm. In the second part, there is a biography of seventeen personalities who are temporarily included in the book `Düneysir`. In the third part, there is a biography of thirteen personalities from the Fukahas.In the fourth part, information about the life of two people from the Zahid is given. The fifth chapter is devoted to the biography of Maktûl, Sühreverdî who is from the Irshad people. İn the sixth chapter, the life of six writers was discussed. In the seventh chapter, there are biographies of six personalities who are associated with medicine.İn the eighth and last part, there is information about life of the person. These are mentioned as Ehl-i Kuran, Ehl-i Hadis, Ehl-i Fıkıh, Ehl-i Edeb, Ehl-i Hall. There is biography of a total of sixty people. The book contains five hundred poetry couplets. I placed indexes at the end of the book by putting these couplets with writing of translatıon as addition into end of the study.I hope that I have succeeded in gaining this book which is a type of terâcim and âlâm to Turkish Literature.