Portföy yatırımlarını etkileyen faktörler: Türkiye örneği

Abstract

Finans piyasası Bretton Woods Sistemi'nin 1970'li yılların başında kaldırılması, teknoloji ve haberleşme alanındaki gelişmeler sonrası serbestleşme yoluna gitmiştir. Finansal alandaki serbestleşme akabinde uluslararası sermaye hareketlerinde serbestleşmeyi getirmiştir. Serbestleşmeyle birlikte uluslararası piyasada aktif ve engelsiz yatırım imkânı bulan yatırımcı, riskin az getirinin çok olduğu yatırım aracının bulunduğu ülkeye yönelmiştir. Özellikle 1990'lı yıllarda yüksek getiri imkânı sağlayan gelişmekte olan ekonomi piyasaları bu amaçla hareket eden yatırımcılar için büyük bir cazibe merkezi haline gelmiştir. Çalışmanın temel amacı, uluslararası sermaye hareketlerinde serbestleşme sonrası yoğun sermaye akımına uğrayan gelişmekte olan ekonomilerden biri olan Türkiye ekonomisinde portföy yatırımlarına etki eden iten (dışsal) ve çeken (içsel) faktörleri analiz etmektir. Bu kapsamda Türkiye ekonomisinde 2007:1-2018:12 dönemi portföy yatırımları ile BİST-100 Endeksi, Cari İşlemler Dengesi, FED Faiz Oranı, Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE), TCMB Aylık Mevduat Faiz Oranı ve VIX Endeksi arasındaki ilişki ARDL Sınır Testi Yaklaşımı ve Toda-Yamamoto Nedensellik Testi yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda, uzun dönemde portföy yatırımları ile Cari İşlemler Dengesi ve FED Faiz Oranı arasında negatif; TCMB Aylık Mevduat Faiz Oranı ile ise pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. BİST-100 Endeksi, Reel Kesim Güven Endeksi ve VIX Endeksinin portföy yatırımları üzerinde bir etkisinin olmadığı sonucuna varılmıştır. Uygulanan nedensellik testi sonucu BİST-100 Endeksi, FED Faiz Oranı ve VIX Endeksinin portföy yatırımlarının nedeni olduğu tespit edilmiştir.

İn the early 1970s the abolition of Bretton Woods System's after the developments in the field of technology and communication, the financial market has gone to liberalization. The liberalization in the financial field followed the liberalization of international capital movements. With the liberalization, the investor has the opportunity of active and unobstructed investment in the international market, the risk is directed to the country where the investment instrument has little return. Especially in the 1990s, the emerging economic markets, which provide high returns, have become a major attraction for investors who act for this purpose.The main purpose of the study, after the liberalization of international capital movements, in which one of the emerging economies, portfolio investments to intended for Turkey economy intended to analyze the pushing and pulling factors that affect. In this context, in Turkey's economy 2007: 1-2018: 12 term with portfolio investments BIST 100 Index, Current Account Balance, Fed Interest Rate, Real Sector Confidence Index (RKG), the Central Bank Monthly Deposit Rates and VIX Index the relationship between ARDL Bound Testing Approach and Toda-Yamamoto Causality Test methods were analyzed using. In the results of working, a negative relationship between portfolio investments and current account balance and FED interest rate; The Republic of Turkey's central bank Monthly Deposit Rates have been identified as having a positive relationship. It is concluded that BIST-100 Index, Real Sector Confidence Index, and VIX Index do not affect portfolio investments. As a result of the causality test applied, BIST-100 Index, FED Interest Rate and VIX The index was found to be the cause of portfolio investments.