Gaziantep yöresinde gıda işleriyle uğraşan kişilerde Staphylococcus Aureus portörlüğü ve izole edilen suşların faj tiplendirilmesi

Abstract

ÖZET GAZİANTEP /ÖRESİNDE GIDA İŞLERİ/LE U?RAŞAN KİŞİLERDE STAPHYLOCOCCUS AUREUS PORTÖRLÜ?Ü VE İZOLE EDİLEN SUŞLARIN FAJ TİPLENDİRMESİ TAHTACI, Emine Yüksek Lisans Tezi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Tez Yöneticisi: Doç. Dr İclal BALCI Kasım, 1995, 53 sayfa. Bu çalışma, Gaziantep yöresinde gıda sektöründe çalışan personelin, besinlerin kontaminasyonunda oynadıkları rollerin belirlenmesi ve halk sağlığı yönünden güvenilir gıda üretimine yönelik kontrol önlemlerine ışık tutabilmek amacıyla yapıldı. Çalışmamızda Gaziantep Halk Sağlığı bıboratu varına portör taranması amacıyla gelen ve gıda sektöründe, imalatçı yada dağıtıcı-elleyici konumunda çalışan 177 personelin cl-tırnak, burun ve boğazlarında S. aureus arandı. Spesifik besiyerlerinc ekilen muayene materyallerinden izole edilen bakterilerin morfolojil^biyokimyasal ve biyolojik özelliklerine göre identifıkasyonlan yapıldı. Çalışma sonunda araştırma kapsamına alınan 177 kişiden yapılan burun, boğaz ve el-tımak kültürlerinde S. aureus izolasyonu ortaya konuldu. I. grup olarak adlandırdığımız besin imalatında görevli 74 personelin burun kültürlerinin 22 (% 29.8)'sinde, cl-tırnak kültürlerinin 19 (% 25.7)'unda ve boğaz kültürlerinin 4 {% 5.4)'ündc; II. grup olarak adlandırdırdığımız gıda cllcyicisi-dağıtıcısı konumundaki 103 personelin burun kültürlerinin 28 {% 27.2)'indc, cl-tırnak kültürlerinin 34 (% 33.1)'ünde ve boğaz kültürlerinin ise 5 (% 4.9)'indc patojen stafilokok izole edildi. Personelden izole edilen patojen stafilokoklann daha sonraepidemiyolojik bakımdan önemli olmaları sebebiyle faj gruplarına göre dağılışı ve faj tipleri araştırıldı. Burun, boğaz ve el-tırnaklardan izole edilen toplam 112 adet stafilokok susundan 74'ü 21 esas faj tipi ile karşılaştırıldığında; bunlardan 46 (% 62.2) suş tiplendirilebilirken 28 (% 37.8yi tiplendirilemedi. Burundan izole dilen S. mm us'fann faj gruplarına göre dağılışlarında tiplendirilebilen 33 sustan 9'unda (% 27.3) I. grubun; el-tımak ve boğazdan izole edilen ve tiplendirilebilen 13 sustan 4 (% 30.8)'ünde yine I. grubun hakim olduğu görüldü. Genel orjinli 74 sustan 46 (% 28.3)'sında I. grubun hakim olduğu ve bu gruptan da en fazla (altı) 52A/79 faj çifti tespit edildi. Sonuç olarak, gıda sektöründe çalışan el, burun ve boğaz taşıyıcılarının, gıdaların imalat ve hazırlanmasında gıda zehirlenmelerini oluşturacak risk potansiyeli taşıdıkları ve gıda enfeksiyonlarının önlenmesi amacıyla bu konuda önlemler alınması gerektiği ortaya çıkmaktadır. Anahtar Kelimeler: Staphylococcus mm us, Taşıyıcılık, Faj, ve Besin Hijyeni. iv

ABSTRACT STAPHYLOCOCCUS AUREUS CARRIERS AMONG PERSONS WORKING IN FOOD PROCESSING AND MARKETING IN GAZİANTEP AND PHAGE TYPING TAHTACI, Emine Ms. D. Thesis: in the Graduate School of Health Sciences, Department of Microbiology and Clinical Microbiology Supervisor: Assoc. Prof. Dr. İclaî BALCI October, 1995, 53 pages In this study our purpose is to determine the role of the food processing personnel in contamination of food products in Gaziantep environment and to check out the control systems used in reliable food production. In our study 177 personnel are examined at Public Health Laboratory for Staphylococcus aureus in their hands, nails, noses and throats. The bacteria isolated from cultures of sampled material are identified according to their morphological, biochemical and biologic features. In the first group there were 74 personnel working for food production. Among them pathogenic Staphylococcus strains were isolated from nose cultures in 22 (29.8 %), from hand-nail cultures in 19 (25.7 %) and from throat cultures in 4 (5.4 %) cases. In the second group composed of 103 personnel working as food pickers and distributors, results were positive for nose cultures in 28 (27.2 %), for hand- nail cultures in 34 (33.1 %) and for throat cultures in 5 (4.9 %) cases. Later the pathogens cpidemiologically important were investigated for their phage types and distribution among phage groups. One hundred twenty-two Staphylococcus strains were isolated from upper respiratory tracts and hand-nails and 74 were compared with the main 21 phages. Of the isolates 46 (62.0 %) were typeable and 28 (37.8 %) not typeable. Among the typeable 33 cases isolated from nose cultures, 9 (27.3 %) were from group I, and among 13 typeable cases isolated from hand-nail and throat 4 (30.8 %) belonged also to the first group. So group I was dominant and in 46 (28.3 %) of the 74 isolates there were six 52A/79 phages. As result, personnel working in food processing section constitute a potential for food poisoning and preventive measures against infections should be taken in account Key words: Staphylococcus annus, Carriers, Phage, and Food Hygiene.