Kan kurşun düzeyleri ile bazı biyokimyasal ve solunum parametreleri arasındaki ilişkiler

Abstract

ÖZET Yüksek Lisans Tezi KAN KURŞUN DÜZEYLERİ İLE BAZI BİYOKİMYASAL VE SOLUNUM PARAMETRELERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ Serpil CAN Gaziantep Üniversitesi - Sağlık Bilimleri Enstitüsü Fizyoloji Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Cahit BAĞCI Şubat 2002, 52 sayfa Kurşuna maruz kalmanın akciğer hacim ve sığalarına ve karaciğer enzimleri üzerine etkilerinin araştırması amaçlanan bu çalışma; akü üretim sanayisinde çalışan (n=22), egzoz tamirinde çalışan işçiler (n=39) ile hastanemiz çalışanları (n=22) olmak üzere toplam 83 kişi üzerinde yürütüldü. Kan kurşun düzeyleri, heparinize olarak alınan venöz kanda atomik absorpsiyon spektrofotometresinde, solunum fonksiyon testleri bilgisayarlı spirometre (spirobank) ile karaciğer fonksiyon testlerinden AST, ALT, ALP, LDH, GGT enzimleri ise serum örneklerinde otoanalizatörde (Hitachi) ölçüldü. Çalışma verilerine göre kan kurşun düzeyleri akü üretiminde çalışanlarda (36,91 ±8,5 }j,g/dl), egzoz işçilerinde (26,49±9,43 y.gJd/) ve kontrol grubunda (14,60±2,61 (ig/dl) olarak belirlendi. Kurşun değerleri gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı (p< 0,001) bulundu. Akü fabrikasında çalışan işçilerin (3,86 ±1,5 L) ve egzoz tamircilerinin (3,68+0,5 L) yaşamsal sığası anlamlı olarak kontrol grubundan (4,42+0,92 L) daha düşük bulunmuştur. Aynı şekilde yapılan zorlu yaşamsal sığalar değerlendirildiğinde; egzoz tamircileri (4,02±0,71 L) ile kontrol grubu (4,51±0,66 L) arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Zorlu soluk vermenin birinci saniyesindeki yaşamsal sığanın miktarı (FEV-ı) kontrol grubuna göre (4,17±0,6 L), akü (3,54±0,82 L) ve egzoz tamircilerinde(3,57±0,65 L) istatistiksel bakımdan anlamlı olarak bulunmuştur. FEVı/FVC sadece kontrol grubu ile egzoz tamircileri grubu arasında anlamlı bulunmuştur (p<0,05). FEVı/VC de gruplar arasında bir farklılık gözlenmemiştir (p>0,05). Soluk vermenin tepe akım hızı (PEF) değeri kontrol grubunda (8,11±1,25 L/sn) diğer gruplara göre anlamlı şekilde yüksek bulunmuştur (p<0,05). Zorlu soluk verme akım hızının %50'lik (FEF50) değeri kontrol grubunda diğer gruplara nazaran anlamlı olarak yüksek bulunmuştur (p<0,05). Zorlu soluk verme akım hızının %75'lik değeri (FEF75) kontrol grubunda diğer gruplara nazaran daha belirgin bir anlamlılıkta yüksek çıkmıştır (p<0,001). Zorlu soluk verme akım hızının %25-75 arası değeri (FEF25-75) de yine kontrol grubunda akü işçileri ve egzoz tamircileri arasında anlamlı bir yükseklik bulunmuştur (p<0,05). Bu bulgulara paralel olarak zorlu soluk verme akım hızının %25'lik (FEF25) değeri kontrol grubunda diğer gruplara göre anlamlı bir şekilde düşük çıkmıştır (p<0,001). En yüksek istemli solunum değerleri (MW) akü işçilerinde en düşük, kontrol grubunda en yüksek bulunmuş ve gruplar arasındaki bu farklılıklar istatistiki olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001). Karaciğer işlev durumunu tayin etmek üzere kullanılan serum AST, ALT, ALP, GGT, LDH değerleri mukayese edildiğinde sadece LDH kontrol grubunda en düşük ve akü işçilerinde en yüksek bulunmuştur. Gruplar arasında LDH değerleri arasındaki farklılık istatistiki olarak anlamlı çıkmıştır (p<0,001). Sonuç olarak, solunum işlev değerlerinin akü işçileri ve egzoz tamircilerinde düştüğü ve bu düşüşe bağlı olarak hipoksinin gelişebileceği ve bu da methemoglobin ve karboksihemoglobin oluşumu sebebiyle oksijen bağlama yetisinin zayıflaması sonucu organ ve doku hücrelerinde özellikle karaciğer hücrelerinde elektron taşınım mekanizmasının bozulduğu Laktat Dehidrogenaz enzim aktivitesinin arttığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Kurşun, Solunum Fonksiyon Testleri, Karaciğer Fonksiyon Testleri 11

ABSTRACT MS Thesis THE RELATION BETWEEN BLOOD LEAD LEVELS WITH SOME BIOCHEMICAL AND RESPIRATORY PARAMETERS Serpil CAN Gaziantep University - Graduate School of Health Sciences Department of Physiology SUPERVISOR: Prof. Dr. Cahit BA?CI February-2002, 52 pages This work was designed to determine the lung volume, respiratory function, and the liver function of the workers who are exposed to lead due to nature of their work. Therefore, workers from battery plant (n=22), muffler shops (n=33), and control group from the Şahinbey medical center (n=22), totaling 83 individuals were, included for this study. Serum lead levels heparinized venous blood samples by atomic absorption spectrophotometry (UNICAM 939 AA), respiratory function tests by Spirometry (Spirobank, England), and liver function by the level of serum AST, ALT, ALP, LDH, GGT enzymes using autoanalyzer (Hitachi) were determined. The serum lead level of battery plant workers (36,91±8,5 ^.g/dl), and muffler shops workers (26,49±9,43 ng/dl) were significantly higher than the control hospital workers (14,60±2,61 (ig/dl) (P<0,01). The vital capacity of battery plant (3,86+1,5 L) and muffler shops workers (3,68+0,5 L) were significantly lower than the control group (4,42±0,92 L). Similarly forced vital capacity (FVC) of muffler shops workers (4,02+0,71 L), were also significantly lower than the control group (4,51 ±0, L). The first forced expiration volume (FEV1) of control group (4,17±0,60 L) was significantly higher than either battery plant (3,54+0,82 L) or muffler shops workers (3,57±0,65 L). The FEV1A/C ratio of all groups inwere indifferent (p>0,05), however the FEV1/FVC ratio of control group was significantly higher than the muffler shops workers (p<0.05). Expiratory peak flow (PEF) rate of control group (8,1 1±1,25 L/sn) was significantly higher than either battery plant or muffler shops worker groups (p<0.05). Maximum flow at 50% of FVC (FEF50) value of control group was significantly higher than the other groups (p<0.05). The FEF75 value of control group again found to be significantly higher than the other groups (p<0.001 ). Corollary to these findings the 25-75% of FEF value of control group was significantly higher than the other groups (p<0.05). In parallel to value findings FEF25 value of control group was significantly lower than the other groups (p<0.001). The maximum voluntary ventilation (MW) values of battery plant workers was significantly lower while the control group MW value was significantly the highest (p<0.001). The serum AST, ALT, ALP, GGT, and LDH levels of the groups were used to assess the liver functions in these groups. Among them only serum LDH level of control was the lowest and the battery plant workers had the significantly highest level of LDH (p<0.001). In conclusion, these findings suggest that respiratory function values of battery plant workers and muffler shops workers decreased considerably to lead to hypoxia and hemoglobin toxicity related methemoglobin and carboxyhemoglobin. As a result oxygen binding capacity of hemoglobin is impaired and target tissue cells especially liver cells electron-transport mechanism of respective mitochondrions also was impaired consequently increased glycolitic end product caused to increase the LDH activities of in the cells of battery plant workers and muffler shops workers. Key Words: Lead, Respiratory Function Tests, Liver Function Tests IV