60. yıl ve Binevler sağlık ocağına başvuran diyabetli hastaların diyabet ve diyabetik ayak hakkında bildikleri ve uyguladıkları davranışlarının belirlenmesi

Abstract

Diyabetli hastaların hastalıkları hakkındaki bilgi ve davranışları konusunda yanlışlarının olduğu bilinmektedir. Bu gerçeğe rağmen diyabetlilerin eğitim ihtiyaçları yeterince karşılanmamaktadır. Bu amaçla yola çıkarak, Sağlık Ocağına Başvuran Diyabetli Hastaların Ayak Bakımı ve Diyabetik Ayak Hakkında Bildikleri ve Uyguladıkları Davranışların Belirlenmesi ve Eğitimi amacıyla çalışmamızı yaptık. Nisan-Haziran 2010 tarihleri arasında Binevler ve 60.Yıl Sağlık Ocağı'na başvuran toplam 421 diyabetli hasta örneklemi oluşturmuştur. Veriler SPSS 15.0 istatistik paket programında değerlendirilmiştir.Diyabetlilerin; %60,8'i kadın; %44,2'si 46?60 yaş grubunda; %97,9'u evli; %50,6'sı ilköğretim mezunu; %57,5'i ev hanımı; %35,9'u şişman(BKİ)dır. Hastaların %89,5'i şeker hastalığını diabet olarak bilmemekte; %63,7'si tip 2 diyabetli; %59,1'i 1?10 yıldır diyabetlidir. %92,4'ü egzersizin kan şekerine etkisini bilmemekte; %92,6'sının ailesi kan şekeri düşme/yükselmesinde yapılması gerekenleri bilmektedir. Hastaların %93,7'si şeker düşüklüğü, %70,8'si şeker koması belirtilerini, %46,9'unun ne tür insülin kullandığını bilmemekte; %24,2'si ağzında kuruluk hissettiğinde şekerinin yükseldiğini, %35,9'u halsizlik hissettiğinde şekerinin düştüğünü bilmektedir. İnsülin dozu fazla geldiğinde %6,8'i egzersiz yapmakta, %85,7'si yatıp dinlenmektedir. Hastaların %98,3'ü 1?3 ayda bir kontrole gitmekte; %76,5'i öğünleri atlamanın kan şekerini yükseltebileceğini bilmektedir. Hastaların %10,2'si ayak muayenesi olduğunu; %71,3'ü ayağında diyabet nedeni ile problem olduğunu; %1,4'ü ayak bakımıyla ilgili eğitim aldığını söylemiştir. %23,8'inin ayaklarında terleme, %63,4'ünün ayağında uyuşma, %8,1'inin ayağında morarma, %3,3'ünün ayak yarası, %16,9'unun ayaklarında ödem oluştuğu belirlenmiştir. Hastaların ödem problemi için %63,4'ü hiçbir şey yapmadığını belirtmiştir. Hastaların %80,1'i ayaklarını günde 4?6 kez yıkadığını; %23,5'i ayak egzersizi yaptığını; %44,4'ü yürürken dengesizlik sorunu yaşadığını söylemiştir. %78,4'ü yol yürürken belli bir süre sonra baldırlarında ağrı, %53,9'u dinlenirken bacaklarında ağrı; %65,8'i ayaklarında kramp geliştiğini söylemiştir. %32,5'i ayaklarını yıkadıktan sonra parmak aralarını kuruladığını; %18,5'i ayak cildinde kuruluk olduğunu; %80'i tırnaklarını yuvarlak kestiğini söylemiştir. Hastaların diyabet ve komplikasyonları ile ilgili bilgilerinin yetersiz, davranışlarının çoğunluğunun yanlış olduğu tespit edilmiştir. Bu konuda sağlık personellerinin hastalara eğitim vermesi ve bu eğitim sürekli olması önerilebilir.

It is known that diabetic patients have wrongs about their information of the disease and about their behaviors. Despite this fact, the educational needs of diabetics aren?t supplied enough. Based on this purpose, we made our study ?Foot Care of the Diabetic Patients Apply to Primary Health Care Center and Determination of What They Know About Diabetic Foot and Training of Their Behaviors?. A total of 421 diabetic patients that applied to Binevler and 60. Year Primary Health Care Center have formed the sample. Datas have been evaluated in SPSS 15.0 statistics package programme.%60,8 of diabetics were female, %44,2 of them were 46-60 years old, %97,9 of them were married, %50,6 of them were primary school grads, %57,5 of them were housewives, %35,9 of them were fat (BMI). %89,5 of the patients don?t know the ?glucose disease? as diabetes, %63,7 of them have type 2 diabetes, %59,1 of them have diabetes for 1-10 years. %92,4 of the patients don?t know the effect of exercise on blood sugar, families of %92,6 know what to do when blood sugar increases or decreases. %93,7 of the patients don?t know the signs of low blood sugar, %70,8 of them don?t know the signs of sugar coma and %46,9 of them don?t know what type of insulin they use. %24,2 of them know that when they feel dryness in their mouthes their blood sugar increases and %35,9 of them know that when they feel tired their blood sugar decreases. When the dose of insulin is more than normal; %6,8 of them exercise and %85,7 of them take a nap. %98,3 of the patients come to controls once in every 1-3 months, %76,5 of them know thar skipping the meal may increase the blood sugar. %10,2 of the patients say that they have their feet examined, %71,3 say that they have problems on their feet because of diabetes, %1,4 say that they are being trained about foot care. It has been determined that %23,8 of them have sweating, %63,4 of them have numbness, %8,1 of them have bruising, %3,3 of them have wounds and %16,9 of them have edema on their feet. %63,4 of the patients states they don?t do anything for the edema problem. %80,1 of the patients say they wash their feet 4-6 times a day, %23,5 of them say they do feet exercises, %44,4 of them say they have instability problems while walking. %78,4 of them say they have pains on their calves after a certain time of walking, %53,9 of them say they have pain on their legs when they sre resting, %65,8 of them say they have cramps. %32,5 of them say they dry the betweens of the toes, %18,5 of them say their feet skin is dry, %80 of them say they cut their nails roundly. It is determined that most of the patiens? behaviors were wrong and their information about diabetes and its complications were inadequate. A training that is made by health personnels and have this traininigs continously can be adviced.