6-12 Yaş Arası Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tanısı Almış Çocuklarda Ekran Maruziyeti ve Anne-Baba İnternet Güvenliği ve Bilinçli İnternet Kullanımı Bilgisinin Değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Bu çalışmada DEHB ile günümüz teknolojisi, ekran maruziyeti, oyun alışkanlıkları, dijital oyun bağımlılığı ve ebeveynlerin internet güvenliği, bilinçli internet kullanımı arasındaki ilişkiyi saptamayı amaçlamaktadır.YÖNTEM: Araştırmanınçalışma grubu Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi (AÜTF) Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıklarına başvuran ve burada ilk kez DEHB tanısı alan hastalar arasından, kontrol grubu ise AÜTF Sosyal Pediatri Bilim Dalı polikliniğine başvuran, herhangi bir yakınması olmayan çocuklar arasından seçilmiştir. Vaka ve kontrol gruplarının örneklem büyüklüğü Epiİnfo 7 elektronik istatistik programında StatCalc- Sample Size and Power menüsü kullanılarak hesaplanmıştır. Fleiss w/CC'ye göre örneklem büyüklüğü vaka ve kontrol gruplarında 46 kişi olmak üzere toplam 92 kişi olarak belirlenmiştir(78).Her iki grup ebeveyn ve çocukların demografik bilgileri, ekran maruziyetinin sorgulanması, dijital oyun alışkanlıklarının değerlendirilmesi, `ebeveyn internet güvenliği ve bilinçli internet kullanımının değerlendirilmesi` başlıklı standart anket formu ile sorgulanmıştır. Kontrol grubu belirlenmeden önce kontrol grubu ebeveynlerine ayrıca `Yenilenmiş Conners Ebeveyn Değerlendirme Ölçeği` uygulanmıştır. DEHB açısından risk taşıyan çocuklar çalışma dışı bırakılmıştır.Çocukların oynadıkları oyunlar PEGİ sınıflandırmasına uygun olarak gruplara ayrılmış, hem içindeki bulundukları gruplar hem de her grupta yer alan oyun sayıları dikkate alınarak değerlendirilmiş ayrıca dijital oyun bağımlılığı ölçeği ile politetik tanıya göre oyun bağımlılığı değerlendirilmiştir.SONUÇLAR: Çalışmamızda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve kontrol grupları arasında sosyodemografik özelliklere açısından karşılaştırıldığında çocuğun yaşı, baba eğitim düzeyi, anne ve baba sağlık durumları, evde yaşayan çocuk sayısı, aylık gelir, anne ve baba yaşları, evde yaşayan çocuk sayısı, tek çocuk olma durumu ve ilk çocuk olma durumu açısından anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. DEHB grubunda annenin eğitim düzeyi kontrol grubuna gore anlamlı olarak düşük saptanmıştır.Literatürle uyumlu olarak DEHB grubunda kız-erkek oranı 1/3 bulunmuştur. Ekran maruziyet süreci değerlendirildiğinde AAP'nin önerdiği 18 ay erken ekran maruziyeti için sınır değer kabul edildiğinde erken ekran maruziyeti sıklığı DEHB grubunda kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek saptanmıştır. Dijital medyayla tanışmanın her iki grupta da en sık olarak televizyon aracılığıyla gerçekleştiği, her iki grupta da dijital medyanın avutma aracı olarak kullanıldığı görülmüştür.Oyun alışkanlıkları açısından bakıldığında DEHB grubunda 2 saat ve üzerinde oyun oynama sıklığı, aralıksız oyun oynama sıklığı kontrol grubuna gore daha fazla saptanmıştır. DEHB grubu daha çok online oyunlar tercih ederken, kontrol grubunun daha çok offline oyunlar tercih ettiği görülmüştür.Dijital Oyun bağımlılığı ölçeği doğrultusunda DEHB grubunda oyun bağımlılığı sıklığı kontrol grubuna göre anlamlı olarak yüksek saptanmıştır. DEHB grubunda şiddet içeren oyun oynama sıklığı kontrol grubuna göre anlamlı olarak daha yüksektir.Video oyun türleri DEHB grubunun açısından savaş, strateji, dövüş ve yarış oyunlarını kontrol grubuna göre daha sık oynadığı saptanmıştır.DEHB ve kontrol gruplarının ebeveynlerinin internet güvenliği ve bilinçli internet kullanım bilgisi karşılaştırıldığında istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. Ancak DEHB ve kontrol gruplarının ebeveynlerinin güvenli ve bilinçli internet kullanımı vetutumları açısından karşılaştırıldığında DEHB grubu ebeveynlerinin bu konudaki bilgi düzeyleri normal olsa da doğru davranış sergileme sıklığı,kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşük saptanmıştır.ÖNERİLER:DEHB ile ekran maruziyeti, dijital oyun alışkanlıkları arasındaki nedensel ilişkiyi net olarak ortaya koyabilmek için erken çocukluk çağını da içine alan prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır. Ebeveynlerin internet güvenliği ve bilinçli internet kullanımı konusundaki bilgilerini arttırmaya yönelik toplumsal çalışmalar yapılmalıdır. Ebeveyn internet güvenliği ve bilinçli internet kullanım bilgisi ve bu konudaki doğru davranışlarını ölçmeyi hedefleyen ölçek geliştirilme gerekliliği mevcuttur.Anahtar Sözcükler: Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, ekran maruziyeti, dijital oyunlar, internet

OBJECTIVE: This article aims to determine the relationship between ADHD-related technology, screen exposure, game habits, digital game addiction, and parents' internet security, and conscious internet use.METHOD:The study group of the study was based on Ankara University Faculty of Medicine (AÜTF) Pediatric Mental Health and Diseases, and among the patients who were diagnosed with ADHD for the first time, and the control group was AÜTF Social Pediatrics DepartmentStatCalc - Sample Size and Strength values are calculated. According to Fleiss w / CC, to arrange the sample size as a total of 92 people, including 46 people in case and control groups (77).Both groups were questioned by standard questionnaire forms titled `Parental and demographic information, questioning screen exposure, use of digital game habits,` parental internet security and conscious internet usage `. `Revised Conners Parental Rating Scale` was applied. Children at risk in ADHD were excluded from the study.The games that children play are divided into groups in accordance with the PEGI classification, and the number of games included in the group is evaluated together.RESULTS:RESULTS:In our study, when compared with the attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) and sociodemographic characteristics between the control groups, the age of the child, the level of father education, the state of mother and father health, the number of children living at home, monthly income, the age of parents, the number of children living at home, single child There was no significant difference in terms of being a child and being a first child. The education level of the mother in the ADHD group was significantly lower than the control group. Consistent with the literature, the ratio of girls to boys in the ADHD group was 1/3.When screen exposure process is evaluated, the frequency of early screen exposure was found to be significantly higher in the ADHD group when compared to the control group when the limit value was accepted for the 18-month early screen exposure suggested by AAP. It was observed that meeting with digital media was the most common way in both groups through television, and digital media was used as a hunting tool in both groups.In terms of game habits, the frequency of playing games for 2 hours or more in ADHD group, and the frequency of playing games without interruption were higher than the control group. While the ADHD group preferred more online games, it was seen that the control group preferred more offline games. In line with the Digital Game addiction scale, the frequency of game addiction was significantly higher in the ADHD group compared to the control group. The frequency of playing violent games in the ADHD group is significantly higher than in the control group. It was determined that video game types played war, strategy, fighting and racing games more frequently in terms of ADHD group than control group.When the internet security and conscious internet usage knowledge of parents of ADHD and control groups were compared, there was no statistically significant difference. However, when the parents of the ADHD and control groups were compared in terms of safe and conscious internet use and attitudes, the frequency of the behavior of the ADHD group parents on this subject was normal, but the frequency of correct behavior was significantly lower than the control group.RECOMMENDATIONS: Prospective studies including early childhood are needed to clearly reveal the causal relationship between ADHD and screen exposure, digital game habits. Social studies should be conducted to increase parents' knowledge on internet security and conscious internet use. Parental internet security and conscious internet usage knowledge and the need to develop a scale aiming to measure their correct behavior in this regard are available.Keywords: Attention deficit and hyperactivity disorder, screen exposure, digital games, internet