Emin Nihat Bey`in Müsameret-name adlı eserinin günümüz alfabesine aktarılması (1-4 hikayeler)

Abstract

ÖZET `Emin Nihat Bey'in Müsâmeret-nûme adlı eserinin günümüz alfabesine aktarılması` adlı tez, önsöz, giriş ve beş bölümden oluşmaktadır. Önsözde, bu konunun seçiliş nedeni belirtilmiş ve Müsâmeret-nâme üzerine yapılmış çalışmaların yetersizliğinden bahsedilmiştir. Halbuki bu eser, Türk hikâyesinde önemli bir yere sahiptir. Biz bu nedenle, tez olarak bu eseri seçtik. Giriş bölümünde, Emin Nihat Bey ve Müsâmeret-nâme ile ilgili şimdiye kadar yapılmış çalışmalardan bahsedilmiştir. Tanpınar'a göre; eski ile yeninin bir çok özelliğini bir arada bulunduran, gerek isimleri ve gerek kuruluşları bakımından eski hikâyelere çok benzerler. Muhteva açısından Türk hikâyesinde yeni ufuklar açarken, Türk hikâyesini memleket dışına çıkarır. Cevdet Kudret, Müsâmeret-nâme için eskiden yeniye geçişin bu ilk ürünlerinde, eski ile yeninin özellikleri her noktada yanyana ve içice görülmekte olduğunu söyler. Orhan Okay, Müsâmeret-nâme'nin Binbir Gece ve Dekameron hikayeleriyle olan benzerliğine dikkat çeker. Türk hikâyesine getirdiği yenilikten bahsederken, olayların günlük hayattan alındığını ve sosyal meselelerin de hikâyeye girdiğini belirtir. I. Bölümde, Türk edebiyatında hikâyenin doğuşu anlatılmıştır. Önce Türkçe'ye tercüme edilen hikâyelerin listesi verilmiş, ardından telîf eserler hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra, Müsâmeret-nâme'ye kadar Türk hikâyesinin gelişimi anlaşılmıştır. II. Bölümde, Emin Nihat Bey'in hayatı ve eserleri tanıtılmıştır. Burada yedi hikâyenin künyesi verilmiş ve hikâyeler kısaca tanıtılmıştır.III. Bölümde, Müsâmeret-nâme'nin ilk dört hikâyesinin günümüz alfabesi ile yazılmış metni verilmiştir. Burada orjinal metine sadık kalınmıştır. Hiç bir sadeleştirme ve değiştirme yapılmamıştır. IV. Bölüm, Sonuç bölümüdür. Buraya kadar yapılan çalışmalar bir sonuca bağlanmıştır. Burada Müsâmeret-nâme'nin ilk dört hikâyesi ele alınmıştır. Bu dört hikâye ile Türk edebiyatında daha önce yazılmış hikâyeler arasındaki farklar ve benzerlikler ortaya konulmuştur. Bu hikâyelerde; kişiler, olay örgüleri, zaman, mekân ve uslûb gibi unsurlar önceki dönem hikâyelerinden farklıdır. Bu hikâyeler, edebiyatımızda hayâle dayanan hikâyelerden, günlük hayata dayalı hikâyelere geçişte karşımıza çıkan ilk hikâyelerdendir. Hikâyelerin üslûbunda da bu gidişe uygun bir gelişme görülmektedir. Buna göre cümleler genellikle kısa ve yalın, hikâyelerde kullanılan dil sadedir. Yer yer Arapça, Farsça tamlamalar görülür. Metin içerisine bazı ata sözleri ve deyimler serpiştirilmiştir. Ayrıca, çok az da olsa Türkçe'nin farklı lehçelerinde kullanılan kelimeler ile İngilizce ve Fransızca kelimelerin de kullanıldığı görülmüştür. MUsâmeret-nâme'de görülen bu özellikler, Türk edebiyatında hikâye türünün yavaş yavaş hayalcilikten gerçekçiliğe doğru gittiğini göstermektedir. V. Bölümde, bibliyografya'ya yer verilmiştir. Bu bölümde, yazarın kendi eserleri, hakkında yazılanlar ve çalışmamızda başvurulan diğer kaynaklar gösterilmiştir.

SUMMARY This thesis titled `Revising The Work Of Emin Nihat Bey's Müsâmeret-nâme To The Present Alphabet` consists of preface, introduction and five sections. In the preface, the purpose of selecting such a topic and lack of studies on Müsâmeret-nâme have been emphasized. Since this work has an important place in the Turkish story literature, we preferred this topic as a master thesis. Introduction section deals with the various works concerning Emin Nihat Bey and the publications subjecting Müsâmeret-nâme from the past to the present. According to Tanpmar, Müsâmeret-nâme combines the characteristics of past and present, and have much similarities to old stories in terms of names and structure. From the view of contens Müsâmeret-nâme opens a new horizon and brings a universal dimension to the Turkish narrative literature. Cevdet Kudret defines Müsâmeret-nâme as a pioneer work moving from past to present and combining the charactteristics of old and new fashion in every aspect. Orhan Okay points out the similarities among Müsâmeret-nâme, tales of Binbir Gece and Dekameron and emphasize the characteristics of Müsâmeret-nâme, opening new dimensions and dealing with the social events from the daily life In the first section, development of the Turkish narrative literature been mentioned. First, a list of stories translated to Turkish is presented. Later some information on works regarding compilation and development of the Turkish narrative literature until the time of Müsâmeret-nâme are considered. In the second section, the life of Emin Nihat Bey and his works are studied. Here, the major identification of seven stories are also presented and the stories are explained shortly sThird section consists of the first four stories of Müsâmeret-nâme at the present Turkish alphabet without any simplification and interpretation. The fourth section as being a conclusion part, concludes the whole study and evaluates the first four stories of Müsâmeret-nâme. A comparison has been made regarding the similarities and dissimilarities between the first four stories and other earlier stories in the Turkish literature. In these stories characters, events time, locations and styles have major differences from the other earlier stories. In particular these stories are accepted as a pioneer work based on daily life rather than imaginary one. In fact, the style of stories develops in such a way that sentences are usually short and simple, and the language is clear, even though some Arabic and Persian proverbs and idioms are scattered throughout the story. Additionally, some words in English, French and various Turkish dialects are used to some extend. The major chare'cteristics of Müsâmeret-nâme implies that stories in the Turkish literature proceeded slowly from imaginary to reality over time. Section five covers the bibliography and presents the work of author and major works subjecting the author, as well as other. references utilized in this study. * «SfiS »