Atık sulardaki kromun biyolojik ve kimyasal gideriminin maliyet fayda analizi

Abstract

Atık Sulardaki Kromun Biyolojik ve Kimyasal Giderim inin Maliyet -Fayda Analizi ÖZET Bu çalışmada ağır metallerden krom (Cr) VI' nın biyolojik adsorbsiyonla ve iyon değişimiyle gideriminin maliyet - fayda analizi yapılmıştır. Her iki yöntem içinde strandardizasyonu sağlamak amacıyla başlangıçtaki krom konsantrasyonları birbirine yakın olan değerler seçilerek çalışmada bu değerlere karşılık gelen % krom giderme oranlan tespit edilmiştir. Her iki yöntem içinde laboratuvar koşullarındaki veriler kullanılmış, sıcaklık 25 °C ve pH değeri 2 olarak alınmıştır. Biyolojik adsorbsiyonda Bacillus thuringiensis ' in vegatatif hücre ve endospor kristal endotoksin olmak üzere iki ayrı formuyla yapılan çalışma kullanılmıştır. Her iki form için ayrı ayn krom giderme oranlan ve kimyasal girdi cari maliyet; hesaplanmıştır. Biyolojik giderimde iki form için de maliyetlerin aynı olmasına (0,14 ?) karşılık, endospor formunun krom giderme oranının vegatatif hücreye göre daha yüksek olması nedeniyle giderim için endospor formunun daha uygun adsorblayıcı olduğu tespit edilmiştir. îyon değişiminde ise Amberlit IRA 904 ve karışık reçineyle yapılan çalışmalar değerlendirilmiştir. Her İM reciqe formu için % krom giderme oranlan belirlenmiş, krom gideriminde ve giderimin ölçümünde kullanılan kimyasal girdilerin maliyetleri hesaplanmıştır. Kimyasal iyon değişimi sisteminde Amberlit için maliyet 0,27 ? ve kanşık reçine için maliyet 0,24 ? olmaktadır. Karışık reçine ile krom gideriminin Amberlite göre maliyetinin düşük, krom giderme oranının ise yüksek olduğu belirlenmiştir. Biyolojik giderim yöntemi kimyasal giderim yöntemiyle hem maliyet hem de % krom giderme oranlan açısından karşılaştırümıştır. Bu karşılaştırma sonucu kimyasal giderimin maliyeti ve krom giderme oranının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Fayda maliyet analizi yapılırken % krom giderme oranlan ölçülebilen fayda, kullanılan kimyasalların cari maliyeti ölçülebilen maliyet olarak alınmıştır. Krom gideriminin insan sağlığına ve çevreye faydası da ölçülemeyen fayda kapsamında değerlendirilmiştir. Anahtar kelime: Maliyet-fayda analizi, ağır metal, krom, adsorbsiyon, iyon değişimi.

Cost Benefit Analysis Of Chromium Removal By Biological and Chemical Treatment At Waste Water ABSTRACT In this study, the cost- benefit analyisis of the removal of the chrome VI, a heavy metal by biological adsorbtion and ion exchange has been done. In both methods, for providing the standardization, % chrome values which corresponding the nearly chrome values at the begining were chosen and determined for the study. In both metod, data in laboratory conditions were used, as temperature °C 25 and pH value 2 has been taken. In biological adsorbtion, it has been studied by two different forms of Bacillus thuringiensis which are vegatative cell and endospor crystall endotoxin. Rates of chrome removal and the cost of chemical current input have been assigned seperately for both forms. Despite of the same cost (0,14 ?) in two forms, endospor form has been determined as a better adsorber because its chrome removal rate is higher than vegatative cell in the biological removal. In ion exchange, the studies which have been done by Amberlit IRA 904 and mixed resin were evaluated. % chrome removal rates have been determined, cost of chemical input for chrome removal and the Measurement of the removal have been assigned for both resin forms. The cost for Amberlit is 0,27 ? and in chemical ion exchange while the cost is 0,24 ? for mixed resin. By comparing Amberlit, in the chrome removal by te mixed resin, it has been determined that cost is lower but chrome removal rate is higher. The biologic removal metod has been compared by the chemical removal method either in cost or in % chrome removal rates. The cost of chemical removal and the chrome removal rate is determined as high in the result of this comparision. While advantage cost analysis has been done, it has been taken that % chrome removal rates are as measurable benefit, the cost of the current input of used chemicals are as measurable cost. The benfits of the chrome removal in human health and environment are covered as immeasurable benefits. Key words: Cost benefit analisis, heavy metal, chromuim, adsorbsion, ion exchange