Trakya`daki tekstil sektörünün Türkiye ve bölge ekonomisi ile doğal kaynaklar üzerine ekonomik etkileri

Abstract

11 ÖZET 21. yüzyıla girilirken, insan hakları, hukukun üstünlüğü, demokratikleşme, liberalizm ve çevre gibi kavramlar ortak değer olarak kabul edilmektedir. Gelişmiş tüm ülkeler ticari politikalarını bu ortak değerler üzerinden yönlendirmektedirler. Dünyada tekstil ve konfeksiyon sektörü de kısa vadede bu değerlerden etkilenmektedir. Bunun nedeni; tekstil ve konfeksiyon sektörü ürünlerinde talebin gelir esnekliğinin yüksek olması olarak açıklanabilir. Tekstil ve konfeksiyon sektörü, dünyanın en büyük ve en düzenli kısıtlamacılık eğilimini üzerinde taşıyan bir sektör grubudur. Her yönüyle ticaret akımlarından etkilenen bu sektör zaman içerisinde gelişmeye açık bir özellik sergilemektedir. Tekstil ve konfeksiyon sektörü Dünya imalat sanayinin % 12'sini, Dünya ticaret hacminin de % 15 'ini oluşturmaktadır. GATT, MFA, MFA I, MFA II, MFA III, MFA IV, Dunkel Uzlaşması ve Uruguay Görüşmeleri, Dünya tekstil ve konfeksiyon sektörünün yönünü belirleyen konumdadır. GATT, dünyada gelişmiş batı toplumlarının etkisinde kalmasına rağmen, gelişmekte olan ülkelerin Dünya tekstil ve konfeksiyon ticaretindeki paylan % 40'lara kadar dayanmaktadır. Tekstil ve Konfeksiyon Sektörü, Türkiye'nin büyümesi ve kalkınmasında `Lokomotif Sektör`olarak kabul edilmektedir. Türk tekstil ve konfeksiyon sektörünün yarattığı katma değerin % 50,6'hk bölümü İstanbul ve Trakya yöresinden gerçekleşmektedir. Yaratılan bu katma değere rağmen, yörenin ekonomik gelişmesi ve refahı aynı düzeyde gerçekleşememektedir. Trakya'da sanayinin gelişme eğilimleri son yıllarda tekstil ve konfeksiyon sektörü üzerine yoğunlaşmış gözükmektedir. Trakya'daki bu gelişme dinamiğini belirlemek ve gelecek için projeksiyonlarda bulunmak gerekmektedir. Bunun içinde, yörenin sanayileşmesi, kalkınması ve çevreyle ilişkilerinin fayda-maliyet analizlerinin yapılması gereklidir. Ayrıca tekstil ve konfeksiyon işletmelerinin, Trakya yöresinin ekonomik anlamda gelişmesine, refahımn artmasına olan katkısı, kullanılan doğal kaynakların tüketiminin, kirletilmesinin ve endüstriyel atıkların çevreye verdiği tahribatların ekonomik olarak analizi için uzun süreli bir gözlem ve anket çalışması yapılmıştır. Elde edilen anket sonuçları Excel ve SPSS bilgisayar programlan aracığıyla değerlendirilerek, hipotezler test edilmiştir. Bu testler sonucu Trakya'daki tekstil ve konfeksiyon sektöründeki yapılanmanın birinci ve ikinci sınıf tanm arazileri üzerine kurulduğu ve arıtma tesislerinin yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Yörenin doğal kaynaklarına ekonomik zararların en az düzeyde tutulabilmesi için lokal bazda ve çeşitli sayıda arıtma tesislerinin yapılmasının gerekliliği ortaya konulmuştur. Anahtar Kelimeler; 1. Trakya, 2. Tekstil, 3. Konfeksiyon, 4. Dünyada Tekstil ve Konfeksiyon, 5. Türkiye'de Tekstil ve Konfeksiyon, 6. Trakya'da Tekstil ve Konfeksiyon.

in SUMMARY As we move towards the 21st century the concepts such as human rights, superiority of law, democratization, liberalism and environment are considered to be the common values. All developed countries canalise their commercial policies on these common values. World-wide,textile and ready-made clothing sector is also influenced by these values in short-term. What causes this may be described by the fact that the income flexibility of the textile and ready-made clothing products is considerably high. Textile and ready-made clothing sector is a group of sector which has the biggest and the most regularly running tendency to be quoted. The sector which is affected by the commercial movements has exhibited a characteristic which is subject to change. Textile and ready-made clothing sector takes up 12 % of manufacturing industry and the 15% of commercial volume world-wide. GATT ; MFA ; MFA 1 ; MFA II ; MFA HI ; MFA IV, Dunkel agreement and Uruguay agreements determine the direction of textile and ready-made clothing sector world-wide. Although GATT is influenced by the developed western communities, the lot of developing countries on textile and ready-made trade rises up to 40%. Textile and ready-made clothing sector is admitted to be the `leader sector` for the development of Turkey. Despite the 50,6% of added value of Turkish textile and ready-made clothing sector is realized in Istanbul and Trakya region the economic development and welfare of the area can not be revealed in the same rate. The development tendencies of the industry of Trakya seems to be focused on textile and ready-made clothing sector. It's necessary to determine the dynamics of development and to set projections. To do this, it is necessary to make benefit-cost analysis of industrialization and development of area and its relations with the environment. Also a long lasting observation and questionnaire were carried on to determine the contribution of textile and ready-made clothing enterprises to the economic development and welfare increase of Trakya region and to analyse the consumption of natural resources, environmental pollution and environmental damages caused economically. The gathered data were analysed by software programs Excel and SPSS to test the hypothesis. As a result of these tests, it was determined that the textile and ready-made clothing sector in Trakya was established on 1st and 2nd class agricultural so its and the purification plants were not sufficient. So it was put forward that it's necessary to build local and numerous purification plants to minimize the damage to the natural sources of the area. Key Words 1-Trakya, 2-Textile, 3-Ready-made clothing, 4- Textile and ready-made clothing worldwide, 5- Textile and ready-made clothing sector in Turkey, 6- Textile and ready-made clothing sector in Trakya