Atatürk`ün önderliğinde yapılan kongreler (Dönemin basınına ve arşiv belgelerine göre)

Abstract

ÖZET Atatürk'ün önderliğinde yapılan Kongreler (Dönemin basınına ve arşiv vesikalarına göre) I. Dünya savaşı'nda Osmanlı Devleti ve ittifak devletleri yenilmişlerdi. Bunun bir sonucu olarak Osmanlı Devleti 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi'ni imzaladı. 25 maddeyi içeren bu ateşkesle Osmanlı Devleti İtilaf devletlerinin arzularına boyun eğdi. Ateşkesin 7. maddesiyle Osmanlı Devleti, İtilaf devletlerinin kendileri için güvenlik problemi oluşturan yerleri işgal edebileceklerini kabul etti. Bu sinsi durum Türk halkının milli duygularının açığa çıkmasına neden oldu. Mustafa Kemal Paşa'nın geniş askeri ve mülki yetkiyle donatılarak 3.ordu müfettişi olarak Anadolu'ya gönderilmesi, onun planlarını kolaylaştırdı. Mustafa Kemal ilk önce Havza ve Amasya Genelgelerini yayımladı. Amasya Genelgesinde vatanın bütünlüğünün ve bağımsızlığının tehlikede olduğu, milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararının kurtaracağı belirtildi. Bunu gerçekleştirmek için sırasıyla Erzurum ve Sivas Kongreleri yapıldı. Erzurum Kongresi'nde vatan bir bütün olarak kabul edildi. Her türlü işgal ve bölücülük reddedildi. Erzurum Kongresi bölgesel bir kongre olmasına rağmen ulusal kararlar almıştı. Sivas Kongresi'nde, Erzurum Kongresi kararları ufak değişikliklerle kabul edildi. Manda ve himaye kesinlikle reddedildi. Türk milli tarihi açısından Sivas Kongresi gerçek bir dönüm noktası olmuştur. O milli iradenin umumi bir tecellisi ve bundan sonraki çalışmaların başlangıcı oldu.

ABSTRACT Congresses made in Atatürk' s leadership (According to press and archieve records in) In the World War I, Ottoman Empire and central powers were defeated. As a result of this, Ottoman Empire signed The Mondros Armistice in 30th October 1918. With this armistice, contains twenty five articles, Ottoman Empire yielded the demands of the allies. With the article seven of the armistice, Ottoman Empire accepted that the allies would be able to occupy the strategic territories which had security problems for them. This stealty condition caused to disclose the national feelings of Turkish people. Sending Mustafa Kemal Pasha, equipped with wide military and civil authority, to Anatolia as third army inspector facilitated his plans. Mustafa Kemal firstly published Havza and Amasya Circulars, lu Amasya Circular, it was underlined that the integrity and independence of the country were in danger and also the nation's determination and decision would save its independence. To realize this, Erzurum and Sivas Congresses were respectively made. In Erzurum Congress, the country was accepted as a whole. Every kind of occupation and dividing movement was rejected. Although Erzurum Congress was a regional congress, it took national decisions. In Sivas Congress, the decisions of Erzurum Congress were accepted with little changes. Mandate and patronage were definitely refused. From the viewpoint of Turkish national history, Sivas Congress became a real turning-point. It became the general manifest of national will and the beginning of later workings.