Koca Ragıp Paşa ve Azmi-Zade Haleti`nin münşeatları üzerine mukayeseli sentaks incelemesi

Abstract

17. ve 18. yüzyıl Osmanlı Türkçesi cümle yapısının değişim ve gelişimini tespit etmek, şimdiye kadar gün yüzüne çıkmamış olan eserlerin okunması ve üzerinde sentaks incelemesinin yapılması, eserlerin sahipleri hakkında orijinal bilgiler vermek, yazıldığı tarihi ve içtimai kıymeti göstermek, dönemin cümlelerindeki hususiyetleri eksiksiz tespit amacıyla, `Koca Râgıp Paşa ve Azmî- zâde Hâletînin Münşeatları Üzerinde Mukayeseli Sentaks İncelemesi` yapmaya karar verdik. Çalışmalarımıza bizzat asıl kaynakların yerini tespit ederek başladık. Koca Râgıp Paşa'nın münşeatını Süleymaniye Kütüphanesi'nde, Azmî-zâde Hâletînin münşeatını ise, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi'nde bulduk. Kayıtlı bulunan eserlerin mikrofilmlerinin tabedilmiş şeklini elde ederek çalışmamıza başladık. Azmî-zâde Haletfnin 15 telhisten oluşan münşeatının tamamını, Koca Râgıp Paşa'nın ise 40 telhis olan münşeatının, 18 telhisinin transkripsiyonunu yaptık. Daha sonra her iki metnin cümlelerini ayırarak sentaks incelemesine başladık. Çalışmamızı `Sentaks İncelemesi` ve `Metin` olmak üzere iki bölüme ayırdık. Sentaks İncelemesi de `Kelime Grupları`, `Cümle` ve `Sonuç` olarak üçe ayrıldı. `Metin` bölümünde ise, orijinal metin transkripsiyonu bulunmaktadır. Anahtar Kelimeler: 1) Münşeat 2) Telhis 3) Sentaks 4) Koca Râgıp Paşa 5) Azmî-zâde Hâletî

We decdided to make a `contrastive syntax analysis` on the Münşeat's of `Koca Râgıp Paşa` and `Azmî-zâde Hâletî` with an eye to establish the changes and the development of Ottoman Turkish in 17 and 18 centuries, to read and examine the syntax of tha works that wasn't brought to light till nowadays, to give original information about the owners of the works to show the historical and the social valve the works have, and to demonstrate completely the charaeteristies of the sentences in that term. We began our study by uncavering the place of the original sources. We found the Münşeat of Koca Râgıp Paşa in Süleymaniye Library, and the Münşeat of Azmî- zâde Hâletî in the Library of Istanbul University. We started to study by obtaining the printings of the microfilms of the registrated works. We transcribed the whole Münşeat of Azmî-zâde Hâlefî whieh consists of 15 telhis's, and 18 telhis's of Koca Râgıp Paşa's Münşeat that consist of 40 telhis's originally. After wards, we began syntax analysis by dividing the sentences of both texts. We classify our study into two parts as `Syntax Analysis` and `Text`. Furthermore, Syntax Analysis is divided into three sections as `Word Groups`, `Sentence` and `Conclusion`. Moreover, the transcription of the original text appears in the `Text` part. Key Words: 1) Münşeat 2) Telhis 3) Syntax 4) Koca Râgıp Paşa 5) Azmî-zâde Hâletî