Türkiye`de 1980 sonrası iç borçların gelişimi ve enflasyonla ilişkisi

Abstract

ÖZET Kamu gelirlerinin, kamu harcamalarım karşılayamaması sonucu oluşan, kamu açıklarının kapatılmasında borçlanma zorunlu bir finansman aracı haline gelmektedir. Türkiye'de, meydana gelen kamu açıklarının finansmanında 1980 yılı sonrası, özellikle iç borçlanmaya başvurulması sonucu, iç borç stoku çığ gibi büyümüştür. Ancak sorun iç borç stokunun miktarında değil vadelerin kısa olmasındadır. Yapılan borçlanmaların kısa vadeli olması nedeniyle kamu harcamaları içerisindeki payı gittikçe yükselen iç borç faiz ödemelerinin de etkisiyle, kamu açıklan daha da artmaktadır.Dolayısıyla iç borç servisi için tekrar borçlanmak gerekmekte ve bir borç-faiz-kamu açığı kısır döngüsü oluşmaktadır. Diğer taraftan devlet, kamu açıklarının finansmanında iç borçlanmaya başvurulması sonucu, gerek iç borç kaynağı seçimi gerekse elde ettiği fonları kullanım şekline bağlı olarak genel ekonomik ve sosyal hayat üzerinde çeşitli etkiler yapabilmektedir. Devletin İç borçlanma kaynağı olarak Merkez Bankası kaynaklarını kullanması, genel ekonomi üzerinde enflasyonist etkiler yaratmaktadır.Enflasyon da reel vergi gelirlerinde azalmaya sebep olmaktadır.Dolayısıyla enflasyon, kamu gelirlerinin azalmasına sebep olmakta ve kamu açığım artırıcı bir etki yapmaktadır.Bu açıdan iç borçlanma ve enflasyon birbirlerini etkiyen bir ilişki içerisinde olmaktadır. Anahtar Kelimeler İç Borçlar Konsolide Bütçe Kamu Kesimi Borçlanma Gereği Faiz

11 ABSTRACT Debt becomes a necessary financial instrument to compensate the public deficits resulted from the public expenditures that are more than the public revenues. The stock of internal debt has increased enormously as a result of the public expenditures resulting in applying to internal debt after 1980 in Turkey. The problem is not the amount of internal debt, but that of the shortness of the due. The public deficits increase more with the effect of the payment of the interest of internal debt, the ratio of the interest rises the public expenditures because of the short- term debt. Consequently, it is necessary to get row debt for internal debt services and this forms a vicious circle of debt-interest and public deficit. However, the result of the goverment policy to internal dept to finance the public deficit has some certain effects on general economic and social situations depending on the choice of internal debt sources and the usage of the folds obtained. Using the sources of the Turkish Central Bank as an internal debt source, the goverment causes an inflationist effect on general economy. And the inflation causes a decrease in real tax revenue. Consequently, inflation causes a decrease in public revenues and increases the public deficits. In this case, internal debt and inflation effect each other in some certain ways. Key Words Internal Debt Consolidated Budget Public Sector Borrowing Requirement Interest