Türkiye-İngiltere ilişkileri 1929-1946

Abstract

ÖZET Yeni bir dünya savaşının ufakta görülmesi üzerine, Türkiye, 19 Ekim 1939'da İngiltere ve Fransa'nın katılımıyla Üçlü İttifak anlaşması imzalamıştır. Savaşın başında Fransa'nın Almanya karşısında başarısızlığa uğraması ve savaştan çekilmesiyle birlikte Türkiye, toprak bütünlüğünü ve güvenliğini sağlamak için dış politikasında, İngiltere'ye yaklaşmıştır. Türkiye ile İngiltere arasında Üçlü İttifak anlaşması ile başlayan ilişkiler, 1939- 1946 döneminde, Türk Dış Politikası'nı etkisi altına almıştır. Bu dönemde Türkiye, İngiltere'nin Akdeniz çıkarları için büyük önem taşımaktadır. İkinci Dünya Savaşı sırasında, İngiltere'nin savaşa girmesi konusundaki ısrarlı tutumuna karşı Türkiye, uyguladığı politika ile savaş dışı kalmıştır. Tez çalışmamızda, bir Doğu Akdeniz ülkesi olan Türkiye'nin, 1939-1946 döneminde İngiltere ile ilişkileri, Türkiye'nin coğrafî ve jeopolitik konumu bağlamında, Ortadoğu ve Balkanlar'daki tüm gelişme ve değişimler ele alınarak değerlendirildi. 1939-1946 döneminde Türkiye ve İngiltere arasındaki diplomatik ilişkilerin incelenmesi, savaş sonrası kurulan dünya düzeninde Türk Dış Politikası'nın alt yapısını oluşturması açısından önemlidir. Anahtar Kelimeler: Antlaşma, İttifak, Jeopolitik, Statüko, Nota

ABSTRACT With the possibility of a new World War, Turkey has signed Trio Alliance Treaty with Britain and France on 19* of October, 1939. At the beginning of the war, Turkey approached Britain in foreign politics in order to secure her territorial integrity and security after France was defeated by Germany and declined the war. The relations between Turkey and Britain which was started after signing Trio Alliance Treaty impacted Turkish Foreign Politics during 1939-1946 period. In these period, Turkey was very important on Britain's Mediterranean interests. Opposed to Britain's persistence, Turkey managed to stay out of the war during Second World War. In this dissertation, all the progress and changes in the Middle East and the Balkans have been reviewed during 1939-1946 period with Turkey-Britain the relations and Turkey's geographic and geopolitic position as a taking Mediterranean country taking into account. Examining the the relationss between Turkey and Britain during the 1939-1946 period is very important to form Turkish Foreign Politics Infrastructure in World Regularity after war. Key Words: Treaty, Alliance, Geopolitic, Status quo, Diplomatic note.