Verimlilik ve yerindelik açısından belediye iktisadi teşebbüsleri ve İGDAŞ örneği

Abstract

ÖZET Bu araştırma; Türkiye'de Belediyeler tarafından kurulmuş bulunan Belediye iktisadi Teşebbüslerinin verimliliğini ve kuruluş amaçlarına uygunluğunu incelemek maksadıyla yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye'deki Belediyeler, örneklemini ise, İGDAŞ ( İstanbul Gaz Dağıtım Sanayii ve Ticaret A.Ş. ) oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, konuyla ilgili literatür taraması sonucu elde edilen bilgiler ve araştırmacı tarafından geliştirilen soru kağıdının örneklem olarak seçilen vatandaşlar ve İGDAŞ üst düzey yöneticilerine uygulanmasıyla saptanmıştır. Belediyeler kendilerine çok sayıdaki mevzuatla yüklenmiş olan ve karmaşık bir halde olan sayısız hizmet ve görevleri bulundukları mahalli sınırlar içinde yerine getirmekle yükümlüdürler.Bu görevleri yerine getirmek için yeterli kaynağa sahip olmayan belediyeler özelleştirme yöntemleri ile karşı karşıya oldukları sorunları aşmaya çalışmışlardır.Bu amaçla kurulan Belediye İktisadi Teşebbüsleri, belediye hizmetlerinin özelleştirilmesinde bir yöntem olarak değerlendirilmişken zaman içinde uygulamada görülen aksamalar nedeniyle kendileri özelleştirilmesi gereken bir uygulama olarak görülmeye başlamışlardır. Çalışmanın birinci kesimi, çalışmaya konu olan problemi, çalışmanın amacını, önemi ve sınırlamalar ve tanımlan içermektedir.İkinci kesimde Kamu Kurumlan ve Kamu İşletmeciliği kavramının yanında Kamu İktisadi Teşebbüsleri, Kamu İktisadi Teşebbüsleri üzerindeki devlet denetimi ile Kamu İktisadi Teşebbüslerinin sorunları üzerinde durulmuştur.Üçüncü kesimde Türkiye'de belediye yönetimi, Belediye İktisadi Teşebbüsleri ve bunların ortaya çıkış nedenleri ve yapılan incelenmiş; çalışma evrenimizi oluşturan İGDAŞ 'in bağlı olduğu İstanbul Büyük Şehir Belediyesine bağlı BİT'ler hakkında genel bilgiler yer almaktadır. BİT'lerin başlıca sorunları ile Dünya Ülkelerindeki özelleştirme örnekleri de bu kesim içindedir.Dördüncü kesimde İGDAŞ kuruluşu amacı, personel durumu,sermaye ortaklıkları ve mali yapılan ayrıntılı olarak incelenmiş ve bu inceleme sonucunda elde ettiğimiz bulgular ve sonuç da beşinci kesimde yer almıştır. ANAHTAR KELİMELER : Belediye İktisadi Teşebbüsü, Belediye Şirketleri, İGDAŞ, Yerel Yönetimler, Belediyeler.

n ABSTRACT This study examines the Municipality Economic Enterprises (MEE) administered by municipalities in Turkey and also analyses the purposes of foundation of these enterprises. The general subject of this study is municipalities in Turkey and the example of İGDAS (Istanbul Gas Distribution Trade Company). The data in this study have been obtained through literature review and the survey questionnaire, which was developed by the researcher and given to ordinary citizens and executive managers in İGDAS. The responsibilities of municipalities are outlined by many legal documents. Municipalities without enough resources to perform their duties try to overcome the problems they face throug privatisation. While Municipal Economic Enterprises, which are founded for the above mentioned purposes, were regarded as privatisation tools and solutions for financial problems but in time they have started being regarded as the causes of the problems. The first part of the study deals with the definitions, the research problem, the goal and importance of the research The second part, focuses on the notions of public organisations, and public enterprises, Public Economic Enterprises, the state and the supervision issue. In the third part municipal governments in Turkey, Municipal Economic Enterprises and the reasons of their existence and their structures are examined. The main problems of municipal economic enterprises and the examples of privatisation implementations in other countries are also included in this section. In the fourth part, the purpose of founding İGDAS, the situation of its personnel, financial structure and capital partnership of İGDAS are analysed in details. The data and find evaluations are also placed the fifth part of this study. KEY WORDS: Municipal Economic Enterprises, Municipal Companies, İGDAS, local Governments, Municipalities.