Karar verme sürecini etkileyen faktörler ve karar verme sürecinde etiğin önemi: Uygulamalı bir araştırma

Abstract

Karar, geçmis bir davranıs ve gelecekle ilgili sonuçları yansıtır. Bu nedenlekarar verme, çesitli asamalardan olusan rasyonel ve bilinçli bir seçim yapma süreciolarak ele alınır. Bu süreci, ussal düzenlemelerin dısında bir takım nesnel ve öznelfaktörler de etkilemektedir.Yönetim süreci, sürekli olarak baskalarını yakından ilgilendiren ve etkileyenkararlar almayı gerektirir. ster tek düze isterse nadiren ortaya çıkan durumlardaolsun, yönetim davranıslarına bazı genel kurallar rehberlik etmelidir. Karar vericilerindavranıslarına yön veren ve iyi ? kötü, dogru ? yanlıs ayrımını kisiye görelikten çok,evrensel kabul gören ölçütlere çeken araçlar ise etik ilkelerdir.Literatür arastırması sonucu karar verme sürecini etkileyen faktörler, kararverici veya vericiler, kararın önemi, çevresel kosullar, zaman faktörü, seçenekler,kısıtlar ve sonuçlar olmak üzere yedi boyutta sınıflandırılmıstır. Yönetim ve örgütdavranıslarına yön veren etik kavramı ise ayrı bir bölüm olarak ele alınmıstır.Çalısmanın uygulama bölümünde ise, karar vericilerin hangi faktörlerdenetkilendiklerini, deger yönelimlerini, çalıstıkları örgütteki etik iklimin varlıgını ve kararverme sürecinde etik ilkeleri ne ölçüde göz önünde bulundurduklarını ölçmekamacıyla gerçeklestirilen anket uygulaması ve sonuçlar ifade edilmistir.

Decision reflects a past behaviour and results connected with future. Thusmaking a decison is dealth with as a rational and conscious choosing process whichcontains several periods. Not only rational regulations but also some objective andsubjective factors affects this process.Adminastration process continuously requires making decisons which closelyconcern and affect another persons. For both ordinary and extra-ordinary situationscertain general rules must guide administrative behaviours. Moreover instrumentswhich direct behaviours of the decision makers and shift the difference of good-bad,true-false to criteria accepted universally ? not personal relatively are ethicalprinciples. In conclusion of the literatue research, factors which affect the process ofthe decision making are classified as seven dimensions; decision maker(s),importance of the decision, environmental conditions, time factor, alternatives,restrictions, and conclusions. Concept of ethic which directs administrative andorganisational behaviours is taken as a separate chapter.In application part of the study, the application of the questionnarie which isaimed at measuring which factors affect decision makers, value tendencies ofdecison makers, what extent they consider the existance of ethical climate in theorganization in which they work and ethical principles expressed.