Türkiye`de kadınlar tarafından kurulmuş dayanışma mutfaklarına toplumsal cinsiyet rolleri açısından bakmak

Abstract

Özel alanda kadın ile birlikte anılan mutfak, kamusal alanda erkekle birlikte anılmaktadır. Bu yüzden kamusal alanda kadınlar tarafından kurulmuş dayanışma mutfakları araştırmaya değer bir noktadadır. Gaziantep'te kurulan MutfakMatbakh Kadın Atölyesi, İstanbul'da kurulan Kadın Kadına Mülteci Mutfağı ve Hatay'da kurulan Vakıflı Köyü Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Kadın Kolu araştırmaya konu olan mutfaklardır. Farklı etnik köken ve ülke geçmişine sahip kadınlarla derinlemesine görüşmeler gerçekleştirilerek araştırma tamamlanmıştır. Toplumsal cinsiyet rolleri açısından değerlendirilen mutfaklar, kadınlar için; birlikte yaşam pratikleri gerçekleştirdikleri, maddi ve manevi dayanışma içerisine girdikleri, kimlik ve kültürlerini korumakla birlikte devam ettirdikleri, göçün getirmiş olduğu zorluklarla baş etmede araç olarak kullandıkları, kamusal alanda görünürlük kazandıkları yerler haline gelmiştir. Kadınlar için önemli eşikler açan mutfaklar, toplumsal cinsiyet rolleri düşünüldüğünde rol tekrarlarını da beraberinde getirmektedir.

Kitchens in private space are associated with women whereas kitchens in public space are with men. For that reason alone, solidarity kitchens organized by women in public space worth researching. In this dissertation, Mutfak Matbakh Women Workshop established in Gaziantep, Kadın Kadına Refugee Kitchen in İstanbul and Women Branch of Vakıflı Village Agricultural Cooperative in Hatay are studied. In-depth face-to-face interviews are conducted with women with different ethnicity and country history. Kitchens which are analyzed for reproduction of gender roles are found for as a means of actualizing living-together practices, being in material and spiritual solidarity, continuing their common culture and identity, coping with the challenges related to forced displacement and where they become visible in public space. Kitchen becomes a threshold space for women but also a space of reproduction of gender roles.