Cumhuriyet döneminin ilk göçü: Türk-Yunan nüfus mübadelesi

Abstract

Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki ve daha sonra İmparatorluğun diğer bölgelerindeki toprak kayıpları ile başlayan göç, XIX Yüzyıl boyunca devam etti ve korkunç bir hal aldı. Birinci Dünya Savaşı'nın ardından gerçekleşen Kurtuluş Savaşı sonucunda, bu ülkede yüzyıllardır Türklerle barış içinde yaşayan Rumlar, Yunan ordusunun ardından Anadolu'yu terk ettiler. Yaklaşık bir milyon kişi Yunanistan'a göç etti. Ancak bu durum Yunan Hükümeti için ekonomik ve politik sorunlara neden oldu. Aynı zamanda, Yunan Hükümeti Türkiye'den gelen göçmenlere yerleşim alanı açabilmek amacıyla Yunanistan'da yaşayan yaklaşık yarım milyon Türk'ü ülkeyi terk etmeye zorladı.Türkiye'de kalan Rumlar da Yunanistan'a göç etmek istediler. Konuyla alakalı kişilerin hakları ve mübadele, Lozan Barış Konferansı boyunca tartışıldı ve sonucunda antlaşma 30 Ocak 1923 `de imzalandı. Politik ve hukuki bakış açısıyla, problem çözülmüş gibi görünüyordu.İstanbul'un merkezinde yaşayan Rumlar ve Yunanistan'ın Batı Trakya bölgesinde yaşayan Türkler bu mübadelenin dışında bırakılmışlardır. Türk Hükümeti hazırlıkları tamamlamak için bir Bakan atadı ve aynı zamanda kanunları ve düzenlemeleri hazırladı.Yunanistan'dan gelen göçmenlerin yiyecek ve sağlık sorunlarına çözüm bulmak için Kızılay ile koordinasyon kuruldu. Daha sonra, bu göçmenler Türkiye'den ayrılan Rumların boşalttığı evlere yerleştirildiler. Hükümet onlara toprak, tarım aletleri ve ekipmanlar verdi. Mübadele sırasında İstanbul'da yaşayan Rumlar büyük bir soruna neden oldular. Bu sorun, İstanbul'a 1918 den sonra gelmiş ve ayrılmak istemeyen Rumlardı ve 1930' a kadar devam etmiştir.

The immigration, which occurred when Ottoman Empire started loosing land inEurope and spread towards the Ottoman Empire, continued throughout the 19th Century,and went on till the beginning of 20th Century. And it became disastrous by the end ofthe two Balkan Wars. Because of the results of Independence War after the 1st WorldWar, Greeks, who had been living in this country for many centuries with Turkspeacefully, left Turkey following the Greek Army. About a million of them went backto Greece. But it caused economical and political problems for the Greek Government.At the same time, Greek Government forced about half a million Turks, living inGreece, to leave the country, to make settlement for emigrates coming from Turkey.The Greeks who remained in Turkey also wanted to immigrate to Greece. The rights ofthe people concerned and the mutual exchange were discussed during the LausannePeace Conference and finally the convention was signed on the 30th of January 1923.From the political and juridical point of view, the problem seemed to be solved. TheGreeks living in the center of Istanbul and the Turks living in Greece in WesternThracia were left out from this exchange. The Turkish Government appointed a ministerto carry out the preliminary preparation and at the same time prepared laws and theregulations.Cooperation was undertaken with the Turkish Red Crescent organizationto find a solution to the feeding and health problems of all the immigrants coming fromGreece. Later these immigrants were settled in the houses abandoned by the Greekswho had left Turkey. The government gave them land, agriculture tools and equipment.At the time of the exchange the Greeks who lived in central Istanbul caused a bigproblem. It was with those Greeks who wanted to stay in Turkey, having moved toIstanbul after 1918 and this problem went on till 1930.