Rehber ğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Bu arastırmanın temel amacı, Türkiye'de Milli Egitim Bakanlıgında ve özelsektörde görev yapan rehber ögretmenlerin mesleki tükenmislik düzeylerinisaptamaktır.Arastırmanın bu temel amacı çerçevesinde asagıdaki sorulara yanıtaranmıstır:1.Cinsiyet, medeni durum, meslekteki hizmet süresi, çalısılan kurum, haftalıkçalısma saati, meslegi isteyerek seçip seçmeme ve çalısılan kurumdaki meslekiislevsellik düzeyi gibi degiskenlerin mesleki tükenmislik üzerinde etkileri var mıdır?2.Rehber Ögretmenler mesleki tükenmislige yol açan faktörler olarak nelerialgılamaktadır?3.Rehber Ögretmenlerin duygusal tükenme, duyarsızlasma ve kisisel basarıboyutlarındaki mesleki tükenmislik düzeyleri nasıldır?Bu arastırmanın örneklemi 2006/2007 egitim ögretim yılın da Milli EgitimBakanlıgında ve özel sektörde görev yapan 304 rehber ögretmenden olusmaktadır. Buarastırmada verilerin toplanması için, Maslach Tükenmislik Envanteri ve Bilgi formuolmak üzere iki ayrı araç kullanılmıstır. Arastırmanın sonucunda cinsiyet degiskenininduygusal tükenmislik boyutunda bayan rehber ögretmenlerde tükenmislige nedenoldugu, medeni durum degiskeninin rehber ögretmenlerde hiçbir boyutta tükenmisligeyol açmadıgı, çalısılan kurum degiskeninin rehber ögretmenlerde duyarsızlasmaboyutundaki tükenmislikte etkili oldugunu, haftalık çalısma saati degiskenine görekisisel basarısızlık boyutunda istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir fark oldugu,kıdem degiskenine iliskin elde edilen bulgulara göre, 0-1 yıl, 2-5 yıl, 6 yıl ve üzerikıdeme sahip rehber ögretmenler arasında duygusal tükenme boyutunda anlamlı birfark oldugu, meslek öncesinde isteyerek meslegini seçen rehber ögretmenler ileistemeden meslegi seçen rehber ögretmenler arasında tükenmisligin duygusal tükenmeve kisisel basarısızlık boyutlarına iliskin anlamlı düzeyde bir fark oldugu, rehberögretmenlerin mesleklerini nasıl yaptıklarına iliskin kendi algıları ve tükenmislikarasında, tükenmisligin duygusal tükenme ve kisisel basarısızlık boyutlarına iliskinistatistiksel olarak anlamlı bir fark oldugu saptanmıstır.Anahtar Kelimeler: Mesleki Tükenmislik, Duygusal Tükenme,Duyarsızlasma, Kisisel Basarısızlık, Sendrom, Stres.

The main objective of this research is to determine the levels of occupationalburnout of guidance counselors who are in charge in Ministry of Education and inPrivate Sector.In the frame of this main objective, it was aimed at finding answers to thefollowing questions:1. Have such variables as sex, marital status, working period, work place,weekly work hours, whether he/she chose his/her job willingly or not, functional levelat work got an effect on occupational burnout?2. What do Guidance Counselors perceive as the factors leading tooccupational burnout?3. At what levels are Guidance Counselors in the dimension of emotionalburnout, depersonalizations, and (lack of) personal fulfillment?The reference group of this research includes 304 guidance counselors who arein charge in Ministry of Education and in Private Sector.In order for the information tobe gathered, two different means were used; Maslach Burnout Inventory andQuestionnaire Form. The findings gathered at the end of the research have shown thatthe sex variable, in the dimension of emotional burnout, causes high level of burnoutamong female guidance counselors; marital status variable doesn?t result in burnout atany dimension; workplace variable has an influence on depersonalization in thedimension of burnout; weekly work hours variable causes a meaningful difference inthe dimension of (lack of) personal fulfillment; there is a meaningful difference in thedimension of emotional burnout between the guidance counselors who have 0-1 yearand 2-5 year experience and 6 year or more year- experience; there is a meaningfuldifference in the dimension of emotional burnout and (lack of) personal fulfillmentbetween the guidance counselors who chose their career willingly and those who chosetheir career reluctantly , but there is no meaningful difference statistically in thedimension of depersonalization burnout; but a meaningful difference between theirown perception of how they do their work and burnout in the dimension of emotionalburnout and (lack of) personal fulfillment. On the other hand, it was discovered thatthere is no meaningful difference statistically in the dimension of depersonalizationburnout.Key words: Occupational Burnout, Emotional Burnout, Depersonalization,(lackof), Personal Fulfillment, Syndrome, Stress.