Discourse and poetry in literary communication

Abstract

Günümüzün çok kültürlü dünyasında bildirişim, diğer kültürlere ulaşmada çok önemlidir. Bu doğrultuda dil öğrenimi de giderek daha fazla önem kazanmaktadır ve anlaşılmıştır ki dil öğrenimi, dilin dilbilgisi kurallarını bilmekten daha fazlasıdır ve dili kullanım olarak söyleminde öğrenmeyi gerektirir. Dil, söylem içinde ifade edilir; söylem, bağlamda şekillenir ve bağlam da metin içinde oluşur. Yazılı söylemde yazınsal metinler, farklı söylemleri ve bağlamları farklı metin tiplerinde sunarlar. Tüm dil becerilerini geliştirdiklerinden de dil öğretiminde önemli bir role sahiptirler. Dili kendi bağlamında, kapsamlı bir sözcük dağarcığı ve karmaşık yapısıyla canlı bir varlık olarak tanıtarak dilsel farkındalığı arttırırlar.Yazın metinleri arasında şiir, en karmaşık yapıya sahip olandır ki bu da, örtük biçeminden kaynaklanır. Sonuçta da dil öğrenenler, yazın bölümü öğrencileri ve hatta öğretmenler, öğrenme/öğretme sürecinde şiire başvurmaktan hoşlanmazlar. Bu nedenle bu betimsel çalışma, karmaşık ve anlaşılmaz olarak kabul edilen şiirsel söylemin özelliklerini ve inceleme yollarını sunmayı ve okurun şiir ile aynı dili konuşmasını sağlamayı amaçlar. Bu bakımdan söylem çözümlemesi, şiirin özüne inen karanlık sokaklarını aydınlatan bir ışık olur. Söylem çözümlemesi, dili tümce düzeyinden daha fazlası olarak kabul eder. Böylece yüzeyin altında yatan gizli öze ulaşmak için tümce sınırlarının ötesine geçer.Şiirsel söylem, diğer yazın söylemlerinden farklıdır ve şiir, hem yazılı hem de sözlü söylem özellikleri gösterir. Bu yüzden bu çalışmada söylem çözümlemesi, metin dilbilim ölçütleriyle uygulanmıştır. Yüzey yapıda şiir, uyumluluk gibi metin dilbilim ölçütleriyle ve değişmeceli dil ile yani eğretileme, benzetme gibi şiirsel araçlarla kuşatılmıştır. Bu nedenle çalışmada, şiirsel bir metinle başa çıkabilmek ve örtük anlatımın altında yatan anlamı kavrayabilmek için metin dilbilim ölçütleri ? uyumluluk, tutarlılık, amaç, kabul edilebilirlik, bilgi verirlilik, durumsallık ve metinler arasılık ? açıklanır ve imgelem, eğretileme, benzetme, ses yinelemesi, kişileştirme, uyak, yineleme, çelişki, anıştırma ve titrem gibi şiirsel araçlar tanıtılmıştır.Uygulama için modern döneme ait şairlerin şiirleri seçilmiştir. Söylem çözümlemesi, örnek şiirlere ? Ted Hughes, ?Apple Tragedy?; Dylan Thomas, ?A Refusal to Mourn the Death, by Fire, of a Child in London?; W.B. Yeats, ?Sailing to Byzantium?; Ezra Pound, ?The Garden?; Seamus Heaney, ?Punishment?; Carol Ann Duffy, ?From Mrs Tiresias?; Ece Ayhan, ?Mor Külhani? ve Attila İlhan, ?Cinayet Saati? ? uygulanırken, yüzey yapıda uyum ve şiir araçları betimlenmiştir ve tutarlılıktan geçilerek derin yapıya ulaşılmıştır. Bu betimsel uygulamada şiirin hem yazılı hem de sözlü söylem özelliklerini kapsadığı gözlemlenmiştir. Ayrıca şiir, yapısında tutarlılık taşır; ama tutarlılık olmasa da yine de anlamlı bir bütünlüğe sahiptir ve derin yapıda yatan tüm özellikler dilbilimsel ölçütlerle açıklanabilir.Anahtar sözcükler: bağlam, söylem, söylem çözümlemesi, yazınsal metinler, şiir söylemi.

In today?s multicultural world communication is very important to access other cultures. Accordingly, language learning is getting more and more significance and it is realized that learning a language is more than learning its grammar and it requires learning language in its use, in its discourse. Language is expressed in discourse and discourse is shaped in context and context is also shaped in text. In written discourse, literary texts present different discourses and contexts in different text styles. They have an important role in language teaching since they improve all language skills. They augment linguistic awareness by introducing language as a living being in its context with extensive vocabulary and complex structure.Among literary texts, poetry has the most complex structure which stems from its implicit style. Consequently, language learners, literature students and even teachers do not like to apply poetry in learning/teaching process. For that reason, this descriptive study aims to present features and ways of analysis of poetic discourse that is regarded as complicated and incomprehensible and enable the reader to speak the same language with poetry. In this respect, discourse analysis becomes the light illuminating poetry's dark streets going deep down to its core meaning. Discourse analysis regards language more than sentence level, so it goes beyond the borders of sentences to reach the essence hidden under the surface.Poetic discourse differs from other literary discourse types and poetry reflects characteristics of both written and oral discourses. Therefore, in this study discourse analysis is applied with textlinguistic criteria. On the surface level, poetry is surrounded by features of textlinguistics, such as cohesion and of figurative language, that is, poetic devices, such as metaphor and simile, so in this study textlinguistic criteria ? cohesion, coherence, intentionality, acceptability, informativity, situationality and intertextuality- are explained and poetic devices, such as imagery, metaphor, simile, alliteration, personification, rhyme, repetition, paradox, allusion and tone are introduced to be able to handle with a poetic text and comprehend the meaning lying under the implicit expression.While discourse analysis is applied in the poems which are ?Apple Tragedy? by Ted Hughes, ?A Refusal to Mourn the Death, by Fire, of a Child in London? by Dylan Thomas, ?Sailing to Byzantium? by W.B. Yeats, ?The Garden? by Ezra Pound, ?Punishment? by Seamus Heaney, ?From Mrs Tiresias? by Carol Ann Duffy, ?Mor Külhani? by Ece Ayhan and ?Cinayet Saati? by Attila İlhan, on the surface level cohesive and poetic devices are described and deep structure is reached passing thorough coherence. In this descriptive application it is observed that in discourse level poetry covers features of both written and oral discourse. Moreover, poetry has coherence in its structure, but it can still have a meaningful unity even if coherence does not exist and all the features lying in deep structure can be explained via linguistic norms.Key words: context, discourse, discourse analysis, literary texts, poetic discourse.