Küreselleşmenin tarım ürünleri dış ticareti üzerine etkileri: Türkiye örneği

Abstract

20. yüzyılda teknoloji ve telekomünikasyon alanındaki gelişmeler, dünyayı küresel bir köye çevirmiş, özellikle Avrupa ve Amerika kıtasındaki bütünleşme hareketleriyle birlikte sınırlar ortadan kalkmaya başlamıştır. Bu durum karşısında, dünya ticaret hacmi yüksek oranlarda büyüme kaydetmiştir. Ancak, gelişmekte olan ülkeler (ulus devletler) genç endüstrilerini ve gelişmiş ülkeler de önem arz eden sektörlerini, küreselleşmenin yıkıcı etkilerinden koruyabilmek amacıyla sınırlarını gümrük duvarlarıyla koruma altına almışlardır. Bu yüzyılda yapılan uluslararası anlaşmalara (GATT gibi) rağmen, koruma altına alınan sektörlerin başında tarım sektörü gelmektedir.İkinci Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan, dış ticaretin serbestleştirilmesi anlayışı, tarım sektöründe kendini gösterememiştir. Başta gelişmiş ülkeler, tarımsal üretimi geliştirebilmek ve koruyabilmek için yaptıkları ithalata tarife ve tarife dışı engellerle kısıtlama getirmişlerdir. Ancak, 20. yüzyılın sonlarına doğru kurulan Dünya Ticaret Örgütü'nün de etkisiyle tarım ürünleri ticareti de serbestleşme eğilimine girmiştir.Tarım sektörü, Türk ekonomisinde de özel bir yere sahiptir. Tarihsel gelişimi incelendiğinde, ekonomisinde tarım sektörünün büyüklüğü ve istihdam edilenlerin sayısı açısından, Türkiye'nin hala tarım ülkesi olduğunu söylemek mümkündür. Türkiye tarımsal üretim bakımından kendi kendine yeterli bir ülke olmasına karşın, bu potansiyelini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıyadır. İhracatı içerisinde ise daha çok tarıma dayalı sanayi malları bulunduğundan, tarım ürünleri dış ticareti, Türkiye için büyük öneme sahiptir ve sektöre etkin politikalar vasıtasıyla rekabet gücü kazandırılmalıdır. Bunun yanında politikaların belirlenmesi süreci ise küreselleşme ve bölgeselleşme eğilimlerinden etkilenecektir. Bu çalışmanın amacı tarım sektörünün öneminin belirlenmesi ve tarım ürünleri dış ticaretinin nelerden etkilendiğini ortaya koymaktır.

Since 20th century, improvements in technology and telecommunication areas have caused the world turn into a global village and with the integration movements in Europe and America all the borders have begun to disappear. In view of the facts, the world trading volume has shown a high percentage of expansion. However, developing countries (nation states) have taken cover of their borders through customs barriers in order to be able to protect their young industries from the destructive effects of globalization. In the same way, developed countries did so for their significant sectors. Despite the agreements between the countries such as GATT in this century, one of the fields that are under protection is agriculture.The perception of liberalization of foreign trade which was emerged at the end of the Second World War couldn?t show itself in agricultural sector. Countries, primarily developed countries put restrictions to their imports through tariff and non-tariff barriers in order to develop and protect the agricultural production. But, there is a tendency for the trade of agricultural products to liberalize through the effect of World Trade Organization which was established at the end of 20th century.Agricultural sector has an important place in Turkey?s economy, too. By looking over the past years in country?s history it can be obviously said that Turkey is still an agricultural country in terms of the vast extent of agriculture sector in its economy and the number of people that are employed in this sector. Even though the country can afford agricultural productivity for itself, it is in danger of losing this capability. As most of the country?s exports consist of industrial products that are based on agriculture, foreign trade of agricultural products is crucially important for Turkey and it should be brought power to compete by using effective policies to the sector. Furthermore, setting those policies will be effected by globalization and regionalism process. The aim of this study is to determine the significance of agriculture and to show what affects the foreign trade of agricultural goods.