Türk-Yunan ilişkileri(Kıta sahanlığı meselesi)

Abstract

Ege sorunları Türk-Yunan ilişkilerinin ana eksenini oluşturmaktadır. Bu sorun birbiriyle ilişkili bir çok sorunu da beraberinde getirmektedir. Bunlar; Ege Denizi Kıta Sahanlığı Sorunu, Karasularının genişliği, Doğu Ege Adalarının silahlandırılması, Hava Sahası ve Fır Hattı sorunlarıdır.Bu sorunlardan en önemlileri ise her iki ülkenin doğrudan egemenlik hakları ile ilgili olan Kıta Sahanlığı ve Karasuları sorunlarıdır.İki ülke arasında Kıta sahanlığının tespiti konusunda çıkan görüş ayrılıklarının temelinde Ege Denizi'nin coğrafi ve jeolojik açıdan, Uluslararası Deniz hukukunun getirmiş olduğu hükümlerin uygulanmasına olanak tanıyacak özelliklere sahip bulunmaması yatmaktadır. Bu kendine özgülük, Lozan Barış Antlaşması ( LBA ) ile ilkeleri kararlaştırılan ancak henüz harita üzerinde belirlenip bir anlaşmaya bağlanmamış olan karasularının belirsizliği ile birleşince Ege'deki statükoyu tartışmalı ve duyarlı hale getiriyor.Uluslararası Adalet Divanı'nın kararlarına göre karşılıklı görüşmeler, kıta sahanlığının sınırlandırılmasına ilişkin uyuşmazlıkların çözümünde önceliğe sahiptir. Bu görüşmeler anlamlı görüşmeler olmalıdır. Divan'ın bakış açısına göre uyuşmazlıların çözümü için devletlerin anlamlı görüşmeler yapma yükümlülükleri vardır. Ancak buna rağmen Türkiye ile Yunanistan'ın sorunun çözümü için anlamlı görüşmeler yolunda ilerleme kaydettiklerini söylemek mümkün değildir. Anlamlı görüşmeler yapmak bir yana tarafların böyle bir süreci tam olarak başlatabildiklerini de söylemek mümkün değildir.Yunanistan uyuşmazlığı yargısal çözüm yolları ile ve özellikle Uluslararası Adalet Divanı'nın kararıyla çözümlenmesini istemektedir. Türkiye'nin ise uluslararası hukukla paralellik içindeki görüşü, sorunun karşılıklı görüşmeler ve anlaşmalarla hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde bir çözüme kavuşturulmasıdır.Tarafları bir çok kere savaşın eşiğine getiren bu sorunun çözümü konusunda her iki devletinde ? Ege'yi iki tarafı ayıran değil iki tarafı birleştiren deniz olması? görüşüyle hareket etmeleri ve ilişkileri her an gerilime sürükleyebilecek nitelikteki bu sorunları hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde bir çözüme kavuşturmak için anlamlı karşılıklı görüşmelere başlamaları gerekmektedir.ANAHTAR KELİMELER?Hakkaniyet, Kıta sahanlığı, Karasuları, Hava Sahası, Uçuş Bilgi Bölgesi ( FIR

The problem of Aegean constitutes the main axis of Turkish-Greek relations. This question brings about many other problems, too, which are related to each other. These are: Aegean Sea Continental Shelf, Width of Territorial Waters, arming of the Islands of East Aegean, Airspace and FIR ( Flight Information Region).The most important questions of alla re Continental Shelf and Territorial Waters which are directly related to the sovereignty rights of each country.The fact that Aegean Sea doesn?t have the characteristics, in terms of geographic and geologic perspect, which enable to practice the authorities of International Maritime Law forms the basis of the dissidence between the two countries about deterwining Continental Shelf. That characteristic makes the status quo controversial and sensitive when it joins with the uncertainty of territorial waters whose principles are determined by Lozan Peace Treaty but, its place hasn?t been spotted on the map yet.According to the decisions of International Court of Justice, mutual negotiations have priority about the solution of the disagreements related to the limitations of continental shelf. These negotiations must be meaningful. According to Court of Justice?s point of view, states must have responsibilities to make meaningful negotiations to solve the disagreements. Even So, it is impossible to say that Turkey and Greece make progress on the way of meaningful negotiations to solve the problem. It is even impossible to say they could give a start to such a continuum exactly.Greece wants the disagreement to be solved by means of judgement, especially, with the decisions of International Court of Justice. Whereas, Turkey wants the problem to be solved with mutual negotiations and treaties on the principle of equity.About the solution of this problem which brought the two sides on the threshold of war, both states need to act with the idea that ?Aegean is the sea combining the two sides but not separating them? and start doing meaningful negotiations to solve it in equity.KEY WORDS?Equitable Solution, Continental Shelf, Territorial Waters, Airspace, Flight Information Region