Basel II uygulamaları ve KOBİ`ler üzerine etkileri: Türkiye örneği

Abstract

Yirminci yüzyılda, finans piyasalarında birbiri ardına ve etkileri uzun süren finansal krizler yaşanmıştır. Yapılan incelemeler, meydana gelen bu krizlerin büyük ölçüde risk yönetimindeki yetersizliklerden kaynaklandığını ortaya koymuştur. Bu durum da, risk yönetimi konusunda uluslararasıstandartların oluşturulmasını ve denetim mekanizmalarının etkinliğinin artırılmasını gerekli kılmıştır. Bu amaçla, finansal sistem içerisinde yer alan bankalarda risk yönetim kalitesinin artırılmasının finansal piyasalarda da istikrarı sağlayacağı düşüncesiyle, bankacılık sektörüne yönelik olarak sermaye yeterliliği düzenlemeleri oluşturulmuştur. Basel II'nin getirdiği risk odaklı yaklaşımla bankacılık sektörünün yanı sıra, KOBİ'leri de dolaylı olarak etkileyeceği beklenmektedir.Bu çalışmada,Basel II Düzenlemesi kapsamındaki kriterlerin Türkiye'deki KOBİ'lerin kredilendirme süreci üzerindeki etkileri incelenmiştir. KOBİ'ler Türkiye ekonomisi içerisinde önemli bir paya sahip olmalarına rağmen, büyük bir çoğunluğu aile işletmesi olarak - kurumsal yapıdan uzak bir şekilde, kayıt dışı faaliyet göstermekte ve mali tablolarının düzenlenmesinde şeffaflık ilkesi gözardı edilmektedir. KOBİ'lerin Türkiye'deki bu durumu göz önünde bulundurulduğunda, Basel II ile birlikte bu işletmelerin bankalardan kredi sağlamaları aşamasında çeşitli güçlüklerle karşılaşmaları kaçınılmazdır. Basel II'nin Türkiye'de 2009 yılında yürürlüğe gireceği dikkate alınırsa; kalan süreçte eksikliklerini ve zayıf yönlerini ortaya koyarak kendilerine bir eylem planı hazırlayabilen ve bu plan çerçevesinde Basel II'nin gereklerine uyum sağlayabilen KOBİ'ler diğer işletmelere göre rekabet avantajı sağlayacaklardır.

In the twentieth century, there have been simultaneous financial crises in finance markets with long term effects. Studies made have shown that these crises were mostly a result of inefficiencies in risk management. This requires forming international standards in risk management and improvement in the efficiency of audition mechanisms. For this reason, thinking that improving risk management quality in the banks will contribute to stabilization in financial markets, capital adequacy regulations towards banking sector were formed. It is expected that the risk-focused approach of Basel II will indirectly effect SMEs besides banking sector.In this study, the effects of criteria in scope of Basel II Regulation on credit process of SMEs in Turkey were examined. Although SMEs have an important share in Turkish economy, most of them continue their business unregistered, neglecting transparency principle in forming financial tables and as a family corporation ? far away from having an institutional structure. When this situation of SMEs (Small and Medium size Enterprise) in Turkey are taken into consideration, it is unavoidable for these enterprises to encounter some problems in getting credit from banks with the declaration of Basel II. Considering that Basel II will come into force in Turkey in 2009, SMEs that can prepare an action plan exposing their insufficiencies and weak points, and adapt to necessities of Basel II will have competitive advantage against other companies.