Girit`in Türk hakimiyetinden çıkışı

Abstract

Stratejik bakımdan oldukça önemli bir konumda bulunan Girit adası, tarihte çeşitli milletlerin egemenliği altına girmiştir. Roma İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasından sonra Bizans ve bir müddet de Arap egemenliğine giren Girit, daha sonra Bizans tarafından 100.000 gümüş karşılığında Venediklilere satılmıştır. Girit, Türklerin idaresine geçmeden önce Venediklilerin elinde bulunuyordu. Osmanlı Devleti'nin Girit'i fetih hareketleri 1645 yılında Sultan İbrahim döneminde başlamış, yaklaşık 25 yıl süren mücadeleler sonunda 1669'da tamamlanmıştır.Girit, Osmanlı Devleti tarafından fethedildikten sonra büyük bir huzur ve güven dönemi içerisine girmiştir. Devletin çıkardığı özel kanunlar, vergi imtiyazları ve idarî-sosyal hayattaki düzenlemeler sayesinde hoşgörülü ve adalete dayalı bir sistem getirilmiştir. Böylece 150 yıl kadar adadaki toplumlar dostluk ve kardeşlik içerisinde yaşamıştır.Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanmasına kadar adada herhangi ciddi bir olay olmamıştır. Ancak Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanmasıyla beraber Girit'in bu devlete dahil edilmemesi ada Rumlarını isyana sevk etti. Bu tarihten sonra Rumlar her fırsatta isyan hareketine giriştiler. Osmanlı Devleti, Rumların isyanlarına Avrupa devletlerinin müdahalesini önlemek için sürekli tavizler vererek Rumlar lehine düzenlemelere girişti. Osmanlı Devleti her düzenleme yaptığında Rumlar bununla yetinmeyip sürekli yeni isteklerde bulunup isyan ettiler. Aslında bu durum Girit'i Yunanistan'a katmak için oynanan sistemli bir oyundu. Bu oyuna Avrupalı devletler de dahil olunca adanın Osmanlı hakimiyetinden çıkması kaçınılmaz oldu. Osmanlı Devleti Girit'e muhtariyet vermesine rağmen durum değişmedi. Avrupalı devletlerin Girit'te asayişi sağlamaları bahanesiyle başlattıkları işgal, Osmanlı askerlerinin adadan çıkarılmasıyla neticelendi. Rumlar adayı Yunanistan'a dahil etmek için uygun bir zaman kolladılar. Son olarak Girit, Osmanlı Devleti'nin I. Balkan Savaşı'nı kaybetmesini müteakip 30 Mayıs 1913 tarihli Londra Antlaşması'yla sessiz sedasız bir şekilde Türk hakimiyetinden çıktı.

The Crete Island, which is in a highly important location from the strategic point of view, has been under the sovereignity of the various nations in history. After it had been under the sovereignity of the Roman Empire first, then Byzantium after the separation of the empire into two and then under the rule of Arabs, the Crete Island was later sold to Venice by Byzantium in return for 100.000 silver coins. Crete had been under the rule of Venice before it came into Turks? possession. The conquest movement of the Ottoman Empire of The Crete Island had started in 1645 during the reign of Sultan Ibrahim and as a result of the struggles that lasted about 25 years they were completed in 1669.After being conquered by the Ottoman Empire, The Crete Island found itself in a period of great peace and confidence. Thanks to the special regulations of the government, special tax privileges and the regulations related to administrative and social life, a tolerant system based on justice was introduced. In this way, peoples on the island lived in a friendly and brotherly manner for about 150 years.Until Greece gained independence, no serious event had taken place on the island. However, by the gaining independence of Greece, not being included in Greece led the Rums on the island to rebellion. After this date Rums attempted to rebellion taking advantage of every opportunity. Ottoman Empire, in order the prevent the interference of the European Governments with the rebellions of the Rums. Whenever the Ottoman Empire made a regulation, Rums were not satisfied with it and increasingly demanding more, they rebelled, In fact, this was a systematic trick that was played in order to unite Crete with Greece. When European Governments were connected with this trick, it became inevitable for the island to get out of the Ottoman sovereignity. Although the Ottoman Empire gave autonomy to the Crete Island, the situation didn?t change. The invasion which the European Governments started in Crete under the pretext of providing public order resulted in sending out the Ottoman soldiers from the island. Rums watched for a suitable time to unite the island with Greece. Finally, the Crete Island, following the defeat of the Ottoman Empire in the first Balkan War, go out of the Turkish rule quietly and unobstrusively by means of the London Pact dated 30 May 1913.