Türkiye`de kamu mali yönetimi reformu ve yeni bütçe sistemi

Abstract

Yakın zamanda geride bıraktığımız yüzyılda yaşanan yoğun ve etkili değişim olgusu, küreselleşme faktörüyle birlikte dünya genelinde birçok ülkeyi etkilemiştir. Özellikle kamu yönetiminde arzulanan daha iyi ve kaliteli yönetim anlayışı, beraberinde devletin mali alandaki görev ve sorumluluklarını da değişime uğratmıştır. Dünyada meydana gelen bu değişime ülkemiz de kayıtsız kalamamıştır. Aslında ülkemizde gerek yurtdışı ve gerekse ülke içindeki faktörlerin de etkisiyle birçok defa kamu mali yönetimini ve bilhassa bütçeleme sistemini iyileştirmeye yönelik çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Ancak bu çalışmalar çeşitli nedenlerden dolayı işlerlik kazanamamış, sonuçta 2003 yılında kabul edilen ve tam anlamıyla 2006 yılında uygulanmaya başlanan 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile bu alanda köklü bir değişime gidilmiştir.Tezimizin birinci bölümünde, devlet bütçesi ve devlet bütçesine ilişkin temel hususlar ifade edilmektedir. İkinci bölümde, ülkemizde 1927 yılında uygulamaya konulan 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu'un temel özellikleri ve bu kanuna dayalı olarak uygulanan bütçe sistemi ele alınmaktadır. Üçüncü bölümde ise, kamu mali yönetimi reformu alanında dünyada ve ülkemizde meydana gelen gelişmeler ile ülkemizde 5018 sayılı Kanun'la en son yapılan kamu mali yönetimi reformu ve beraberinde uygulamaya konulan yeni bütçe sistemi irdelenmektedir.

The intense and effective changes with the globalization factor, which ocurred in the century we left behind recently, have affected many countries in the world. A better and more qualified management approach desired especially in public administration has also changed the state?s duties and responsibilities in the financial area. Our country could not remain indifferent to these changes either. In fact, studies for improving the financial administration and particularly budgeting structure were carried out many times under the influence of some developments occured in the country and abroad until the midst of 2000s. However, these studies failed because of several reasons. Eventually, in 2004, Turkey launched a comprehensive reform by the Law No. 5018 in order to improve her public financial administration.In the first section of the thesis, the state budget and its basic principles are explained. In Section II, the basic features of the Law No. 1050 titled ?General Account Law? implemented in Turkey during the 1927-2006 period, and the budget system applied according to this law are discussed. In Section III, first, the developments occurred in the public financial administration in the world are pointed out. Second, the latest public financial reform of Turkey and its legal basis, the Law No. 5018 titled ?Public Financial Administration and Control Law?, are summarized. Finally, the new budget system of the Law No. 5018 is explained in detail in the Section III.