Trakya İlk Tunç Çağı kronolojik sistemlerinin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi

Abstract

Trakya, batıda Struma Nehri, doğuda İstanbul Boğazı, güneyde Ege Denizi ve kuzeyde Balkan Dağları ile sınırlanan bölgeyi içine almaktadır. Trakya olarak adlandırılan bölge günümüzde, Türkiye, Bulgaristan ve Yunanistan olmak üzere 3 ülkenin sınırları içersinde yer almaktadır. Bu tez çalışması, Trakya Bölgesi'ndeki İTÇ kronolojisinin oluşturulma ölçütlerini saptamayı hedeflemektedir. Bu amaç doğrultusunda, Trakya'da İTÇ kronolojisinin oluşturulmasına anahtar olabilecek kazısı yapılan yerleşim yerleri 4 alt bölgeye ayrılarak incelenmiştir: Batı Trakya, Doğu Trakya, Karadeniz Sahil Kesimi ve Yunanistan Trakyası. Bu alt bölgeler arasında, Doğu Trakya olarak adlandırdığımız bölgenin sınırları, hem Türkiye hem de Bulgaristan topraklarını kapsayan Trakya'daki en geniş bölgeyi karakterize etmektedir. Bu nedenle aslında Trakya'daki İTÇ kronolojisinin anlaşılmasında iki ülkede yapılan kazıların can alıcı önemi bulunmaktadır. Bununla birlikte Türkiye Trakyası'nda İlk Tunç Çağı'na tarihlenen sadece iki yerleşimin yerinin kazıldığı (Kanlıgeçit ve Menekşe Çatağı) Bulgaristan Trakya'sında ise onlarca kazısı yapılan İTÇ yerleşiminin bulunduğu saptanmıştır. Bulgaristan Trakyası'nda çok sayıda İTÇ yerleşimi kazılmış olmasına rağmen sadece Ezero Höyük'ün ayrıntılı yayını yapılmıştır. Bu nedenle Trakya İTÇ kronolojisinin hala anlaşılamayan birçok noktasının bulunmasının gerisinde yayın (Bulgaristan) ve araştırma eksikliğinin (Türkiye) uzandığı tespit edilmiştir.

Thrace is bordered by Struma River in the West, by Bosphorus in the East, by the Aegean Sea in the South and Balkan Mountains in the North. This region now includes three modern countries, namely Turkey, Bulgaria and Greece. The aim of this thesis is to define the criteria of the Early Bronze Age in Thrace. For this purpose, the excavated sites which are accepted as the key sites in the establishment of EBA chronology in Thrace are investigated by dividing the region into 4 subregion: Eastern Thrace, Western Thrace, Black Sea Shores and Thracian Greece. Among these sub-regions Eastern Thrace which includes both Bulgarian and Turkish Thrace represents the largest part of the region in question. Thus, the excavations of EBA sites in both countries have crucial importance in the establishment of the chronology in Thrace. However, two EBA sites (Kanlıgeçit and Menekşe Çatağı) in Turkish Thrace have been excavated so far while many of them have excavated in Bulgarian Thrace. Despite of considerable amount of excavated EBA sites in Bulgarian Thrace, only Ezero Höyük was published in detail. Therefore, it has been defined that the basic reason of the difficulties in the establishment of Thracian EBA chronology is either because of the lack of insufficient excavataions (in Turkish Thrace) or the absence of the proper publications of the excavated sites (in Bulgarian sites).