Kuraklık riski ve ölçümü

Abstract

Kuraklığın etkilerinin yoğun miktarda hissedilmesi ve doğanın dengesinin bozulması bilimsel çalışmaların bu doğrultuda artmasına neden olmuştur. Özellikle Kyoto Protokolünün Avrupa Birliği Ülkeleri tarafından imzalanmasıyla birlikte Türkiye'nin de buna dahil olması kuraklık izlemede kullanılan çeşitli algoritmaların geliştirilmesi için bir zemin hazırlamıştır. Şu an mevcut indislerin kuraklığı izlemede tam sonuç vermemesi ve yetersiz kalması yeni yöntemlere kapı aralamaktadır.Günümüzde dünya ülkelerinin bu konuya ağırlık vermesi özellikle FAO `nun tarımda erken uyarı sistemini hayata geçirmek istemesi ve bununla ilgili çeşitli ülkelerde açlıkla mücadelede erken uyarı sisteminin kurulması küresel iklim değişikliğinin etkilerinin azaltılması yönünde son derece önemli gelişmelerdir. Türkiye'de de Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile işbirliği içerisinde hazırlanan Tarımsal Kuraklık Eylem Planı erken uyarı ve tahminde zamanında karar verilerek olası risklerin etkilerinin en aza indirgenmesi için yapılmış olan en önemli çalışmadır.Yapılan çalışmanın temeli de kuraklığın etkilerinin en aza indirilmesi için erken uyarı algoritmalarının incelenmesine yöneliktir. Şüphesiz kuraklık önceden izlenebilir ve olası zararları hesap edilirse ekonomiye etkileri ve insan yaşamına etkileri en aza indirgenmiş olacaktır. Örneğin kuraklığın olası bir durumu için ona göre sulama sisteminin oluşturulması, tohum geliştirilmesi, kurak bölgelerdeki insanların sosyo ekonomik gelişimi gibi konularda zarar en aza indirgenebilecektir.Çalışmada ilk olarak iklim değişikliği konusu ele alınmış iklim değişikliğinin nedenleri ve oluşturduğu riskler incelenmiştir, ikinci bölümde Türkiye'nin de imzalamış olduğu Kyoto Protokolü ve bu Protokolün karbon salınımını azaltmak için getirdiği emisyon ticareti incelenmiş, üçüncü bölümde kuraklık ve bu kuraklığı izleme ve tahminde kullanılan indisler, FAO `nun kullandığı ve halen geliştirilmekte olan Agrometshell programı incelenmiş, son bölümde ise risk kavramının tanımı yapılmış ve Türkiye'de tarıma yönelik risk kavramları ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın Tarımsal Kuraklık Eylem Planı çalışmaları incelenmiştir. Son olarak da yapılan çalışmanın değerlendirilmesi sonuç bölümünde yapılmıştır.Anahtar kelimeler: Kuraklık, Kuraklık İndisleri, Risk, Risk Analizi.

Perceived intensively the effects of drought and disruption of the nature?s balance cause to increase the scientific studies in this field. Especially with the sign of the Kyoto Protocol by the European Union countries, also Turkey?s being in this group has led up to the development of various algorithms used to monitoring drought. Being insufficient and giving not the exact results when monitoring the drought, the current indices offer chance to new methods.Today, the world?s countries dealing with this matter intensively, particularly FAO?s request to implement the early warning system in agriculture and related to this in several countries the establishment of early warning system to the fighting with hunger are vital developments to reduce the effects of global climate change. Agricultural Drought Action Plan, prepared in cooperation with the Ministry of Agriculture and Rural Affairs, the Ministry of Environment and Forestry, the Ministry of Natural Resources and the Ministry of Interior in Turkey too, is the most important work having been done to minimize the effects of the possible risks by deciding the early warning and predictions on time.The basis of this work is for examining the early warning algorithms for minimizing the effects of drought. If drought can be seen and its possible damages can be estimated in advance, surely the effect of it to the economy and the human life will be minimized. For instance, the harm for some issues such as people?s socio-economic development in drought regions, creation of an irrigation system, developing a seed according to the drought?s possible case can be minimized.In this paper, firstly the subject of climate change has been considered and reasons of the drought change have been examined. In the second part Kyoto Protocol, also signed by Turkey, and the emission trade got by this Protocol to reduce emissions have been examined. In the third part drought and the indices of monitoring and predicting the dorught, Agrometshell programme stil being developed and used by FAO?s have been examined. And in the final part, the concept of the risk has been defined, and also risk concepts for agriculture and studies of Agricultural Drought Action Plan of the Ministry of Agriculture and Rural Affairs in Turkey have been examined. Finally, in the conclusion part, the study has been evaluated.Keywords: Drought, Drought Indices, Risk, Risk Analysis.