Bireysel yatırımcıların yatırım tercihlerinin analitik hiyerarşi prosesi ile değerlendirimesi

Abstract

Bireyler sahip oldukları gelirlerinin bir kısmını tüketim, bir kısmını da tasarruf için kullanmaktadırlar. Tasarruf edilen kaynaklar, yatırım yolu ile çeşitli piyasalara aktarılarak, kurumlar için yeni kaynaklar oluşturmaktadır. Bu yönüyle yatırım, piyasanın dengelenmesinde önemli bir yere sahiptir. Bireyler genel olarak, tüketim ihtiyaçlarının karşılanmasından arta kalan tasarruflarını yatırıma yönlendirirken, düşük risk ile yüksek getiri elde etmeyi amaçlamaktadırlar. Ancak, yatırım sürecinde, sadece finansal aracın teknik özellikleri ile ilgili olmamakla birlikte, dışsal ve bireyin kendisiyle ilgili bazı etkenlerden kaynaklanan, belirsizlik durumu söz konusudur. Bu durum, yatırım sürecini karmaşık hale getirerek, bireylerin zor kararlar almasına neden olmakta, bazı durumlarda ise; yatırım kararı alınmasını imkansızlaştırmaktadır.Bu çalışmada; bireyler tarafından verilen finansal yatırım kararları, çok kriterli bir karar verme problemi olarak ele alınmış ve problemin çözümünde çok amaçlı karar verme modeli olan Analitik Hiyerarşi Prosesi kullanılarak, bireysel yatırımcılara yol gösterici olması hedeflenen bir model oluşturulmuştur. Modelde; bireysel yatırımcıları etkileyen unsurlar ve yatırım tercihleri hiyerarşik olarak kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Uygulamada ise; hiyerarşik model anket formuna dönüştürülmüş ve uzman görüşlerine başvurularak anket yapılmıştır. Elde edilen anket sonuçları, ?Expert Choice 11? paket programı yardımı ile değerlendirilmiş ve duyarlılık analizleri yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Bireysel Yatırımcı, Yatırım, Yatırım Araçları, Analitik Hiyerarşi Prosesi.

Individuals use some of their incomes which they have for consumption and some for saving. The sources saved create new resources for new firms by being transferred to various markets via investment. With this respect, investment has an important role in market?s balancing. While Individuals generally lead the savings left from the consumption needs to the investment, they aim to gain high profits with a low risk. However, in the course of investment, uncertainty occurs not only about the technical features of financial means but also about the external factors and factors resulted from the individuals themselves. This situation, leads individuals to make difficult decisions by complicating the process of investment and in some other situations, makes it impossible for them to make investment decisions.In this study, the financial investment decisions made by the individuals was dealt as a detailed determining problem and a sample which is aimed to guide the investors was created by using analytical hierarchy process which is a model in making versatile decisions in solving a problem. In the model, the factors affecting the individual investors and the investment choices were examined hierarchically and elaborately. In the practice, hierarchical model was turned into a questionnaire form and a survey was conducted by applying expert views. The questionnaire results gained was evaluated with the help of `Expert Choice 11? program, and sensitivity analyses were made.Key words: Individual Investors, Investment, Investment Instruments, Analytic Hierarchy Process.