Deniz mercanlarından Paramuricea clavata`nın biyoaktif etken maddelerinin izolasyonu ve tayini

Abstract

Doğa, asırlar boyunca çeşitli hastalık tedavilerine kaynaklık etmiştir. Dünyanın %70'lik ana birleşeni okyanuslar şüphesiz hayatımızda önemli yere sahiptir. Son 40 senede skuba aletlerinin ortaya çıkmasıyla birlikte okyanuslar bilim adamlarının dikkatini çekmeyi başarmıştır. Okyanuslar, biyoçeşitlilik ve üretkenlik alanları olup bazı benzersiz kimyasal yapılara kaynaklık etmektedir. Bunların bazıları farmakolojik aktiviteler göstermiştir. Antikanser, anti-HİV, antienflamatuvar, antimalarial, antitüberküloz, antimikrobiyal ve benzeri hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Bunlara örnek olarak Vidarabin (Vira-A) antiviral ilaç olarak viral DNA polimerazı inhibe eder ve ET-743, Aplidin ve Kahalalide F bileşiklerin katı tümörlere karşı pozitif terapötik etkisinin olduğu saptanmıştır. Son 40 senede izole edilen deniz kaynaklı bileşiklerin sayısı 10,000'i aşmıştır. Dolaysıyla, multidisipliner çalışmalar sayesinde deniz canlılarından izole edilebilecek yeni sekonder metabolitler, klinikte kullanılabilecek yeni ilaçların çeşit ve sayısını arttırma potansiyeline sahip olabilecektir.Bu tez çalışmasında Ankara Üniversitesi Biyoteknoloji Enstitüsü'nde Türkiye'nin Ege denizi kıyısı Ayvalıktan toplanan deniz omurgasızlarından Knidliler türü olan deniz mercanlarından Paramuricea clavata ekstresinin Hep-2 hücrelerinde sitotoksik ve yüksek radikal süpürücü biyolojik aktivite gösteren Paramuricea clavata'nın, etken madde izolasyonu ve yapı tayinleri araştırılmıştır. Kimyasal analiz sonucunda iki madde izole edilmiş ve bunlardan bir tanesinin β-sitosterol olduğu bulunmuştur. İkinci maddenin ise saflaştırma işlemine ve yapısının aydınlatılmasına devam edilmektedir. YSBK analizi ile karşılaştırma sonucunda ise Anetol, Anikuaizolin A, C, D, Dioksoindol, Papirasillik asit C maddelerinin bulunduğu düşünülmekte olup, izolasyon çalışmaları ile yapıları doğrulanacaktır.

Nature has been instrumental as a source for therapeutics. Despite the fact that we live in an oceanic planet, a number of technical factors have historically prevented the evolution of a marine-based medicine. With the implementation of scuba diving tools and the development of sophisticated instruments for the isolation and elucidation of structures of natural products from marine organisms, major advances have been made in the discovery of marine derived therapeutics. Marine is an excellent source of bioactive secondary metabolites with potential biodiversity and unique therapeutic value in the treatment of diseases (Anti-HİV, Anti-tumor…). To illustrate, Vira-A inhibit the DNA polymerase and ET-743, Aplidin and Kahalalide F, have been shown to display a positive therapeutic index and activity in resistant solid tumors that supports the ongoing clinical phase III/II trials. In the latest years, the isolated marine compounds are over 10.000. Moreover, the development of a given marine candidate implies the collaboration of an interdisciplinary team special focused on supply, biology, oceanography, formulation, pharmacogenetics and preclinical toxicology. The further work is in progress to determine its activity profile relative to marine compounds and other drugs of this class.In this work in Ankara University Biotechnology Institution, we investigated the Paramuricea clavata having high biological activity (cytotoxic to the Hep-2 and radical scavenging) belonging to Cnidariacollected from Ayvalık, Agean sea coast of Turkiye and elucidated the structures of the isolated compounds. Two compounds are isolated. First compound is β-sitosterol. Second compound is being tried for further identification. Compounds; Anethole, Aniquinazoline A,C,D, Benzodiazepine, Dioxoindole, Papyracillic acid C are detected by using HPLC.