Psikiyatri hastalarının tedaviye karar verme yeterliği

Abstract

`Psikiyatri Hastalarının Tedaviye Karar Verme Yeterliği' adlı çalışmamızın amacı; psikiyatrik bozukluk nedeniyle yatarak tedavi gören hastaların tedaviye karar verme yeterliklerini araştırmak ve farklı psikiyatrik bozukluğu olan hastaların tedaviye karar verme yeterlikleri ile sosyo-demografik özellikleri, klinik özellikleri ve klinik değerlendirmeleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır.Çalışma; Kocaeli Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri servisinde, 15 Haziran 2007 - 15 Şubat 2008 tarihleri arasında yatan 83 hasta üzerinde yürütülmüştür. Hastaların tedaviye karar verme yeterlikleri ile sosyo-demografik özellikleri, klinik özellikleri, klinik değerlendirmeleri, hasta vekilinin, psikiyatri uzmanının ve hemşirenin hastanın karar verme yeterliğini değerlendirmesi arasındaki ilişki istatistiksel açıdan değerlendirilmiştir.Hastaların yarısından fazlasının (%55.4) anlama, üçte ikisinden fazlasının (%67.5) değerlendirme ve çoğunluğunun (%73.6) muhakeme yeterliklerinin azaldığı belirlenmiştir. Hastaların en fazla tedavileriyle ilgili bilgileri anladıkları, yine tedaviyle ilgili bilgileri hastalığa ilişkin bilgilere göre daha iyi değerlendirdikleri saptanmıştır. Psikotik bozukluk tanı grubunda yer alan hastaların değerlendirme yeterliği, diğer hastalık tanı gruplarında yer alan hastalara göre daha fazla azalmıştır. Değerlendirme dışında dört tanı grubunda yer alan hastalar, kendilerine anlatılan bilgileri benzer şekilde anlamış ve muhakeme etmişlerdir. Yalnız yaşayan (%9.6), ilk defa (%47.0) ve gönüllü olarak (%78.3) servise yatan; bilişsel işlem becerileri, sosyal ve mesleki işlevselliği iyi olan ve içgörüsü bulunan hastalar karar vermede daha yeterlidir. Hastalık belirti şiddeti arttıkça hastanın karar verme yeterliği azalmaktadır. Hasta vekilinin, psikiyatri uzmanının ve hemşirenin hastanın karar verme yeterliğini değerlendirmesi ile aracın yaptığı değerlendirme tutarlıdır.Çalışma sonuçlarımız, psikiyatrik bozukluğu olan hastaların tümünün yetersiz olmadığını göstermektedir. Aynı zamanda psikiyatrik bozukluğu olan hastalara herhangi bir tedavi başlamadan veya müdahale yapılmadan önce, karar verme yeterliklerinin değerlendirilmiş olmasının önemini de ortaya koymaktadır. Bu nedenle; klinik uygulamaları sırasında hastanın karar verme yeterliğine ilişkin sorunlarla sıklıkla karşılaşan sağlık çalışanlarına, karar verme yeterliğinin değerlendirilmesine ilişkin etik eğitim ve danışmanlık hizmetleri planlanmalıdır. Ayrıca; karar verme yeterliğinin nasıl değerlendirileceği ve yetersiz olan hastaların hangi koşullarda tedavi edilebileceklerine ilişkin kurumsal ve ulusal politikaların belirlenerek uygulamaya aktarılması önerilmektedir.Anahtar kelimeler: Yeterlik, karar verme kapasitesi, tedaviye karar verme yeterliği, aydınlatılmış onam, klinik etik, psikiyatrik bozukluk, MacCAT-T.

The purpose of the present study which is titled `Psychiatric Patients? Competence to Decision Making Treatment? is patients? psychiatric disorders to investigate treatment decision making competence and to find out the relationship of patients? different psychiatric disorders among treatment decision-making competence and socio-demographic characteristics, clinical features and clinical assessments.The study was carried out with 83 inpatients on Kocaeli University Education and Research Hospital Psychiatry service at between dates 15 June 2007 and 15 February 2008. The socio-demographic characteristics, clinical features and clinical assessments of patients with patient?s substitute, psychiatrist and nurse to evaluate of patient?s decision making competence were considered as independent variable. The patients? competences to decision making treatment were considered as dependent variable. The correlation between these variables are analyzed with statistical tests.More than half of the patients (55.4%) understanding, more than two-thirds (67.5%) appreciating and the majority (73.6%) reasoning competences were determined to impair. Information of the treatment understood and appreciated were determined better than information of disorder by patients. Appreciating competence of psychotic disorder group was impaired more than other disease groups. Patients in four diagnostic groups understood and reasoned the related information in a similar way. Patients who are living alone (9.6%), the first time (47.0%), and as a voluntary (78.3%) hospitalized; who are good at cognitive functions and social-occupational functionality and who have insight are more competence to treaement of decision-making. The patient?s decision making competence imparies when severity of symptoms of disease increases. The tool?s assessment and patient?s substitute, psychiatrist and nurse to evaluate of patient?s decision making competence are consistent.Study results show all of the psychiatric patients? are not incompetence. At the same time, those reveal the importance of assessment of decision-making competence in patients with psychiatric disorder before any treatment or intervention. Therefore, ethics training and consulting services about assessment of decision making competency should be planed to encounter employees who often faced problems related patient?s decision-making competence during clinical practice. In addition, we recommend institutional and national policies to be determined and put into practice related to how assessment decision making competence and incompetent patients can be treated in which conditions.Key words: Competency, decision-making capacity, treatment decision-making capacity, informed consent, clinical ethics, psychiatric disorder, MacCAT-T.