Travma, bağlanma, ruhsal dayanıklılık kavramları ve bu kavramlar arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada, travma yaşantısı olan kişilerin yaşadıkları travma, bağlanmaözellikleri ve ruhsal dayanıklılıkları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Kocaeli Derince Eğ. ve Ar. Hastanesi Psikiyatri Polikliniğe başvurmuş hastalarile Bursa, Ankara, İstanbul illerinde kartopu yöntemiyle ulaşılmış 138 katılımcıya sosyodemografik veri formu, Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II ve Conner DavidsonPsikolojik Sağlamlık Ölçeği uygulanmıştır.Bulgular: Ruhsal dayanıklılık puanları ile güvensiz, kaygılı ve kaçıngan bağlanmapuanları arasında p<.001 düzeyinde ters yönlü ilişki belirlenmiştir. En çok etkilendikleritravma türü insan elinden kasıtlı olarak gerçekleştirilmiş travma olan katılımcılarıngüvensiz, kaygılı ve kaçıngan bağlanma puanları en çok etkilendikleri travma türü insanelinden kasıtlı olarak gerçekleştirilmiş bir travma olmayan katılımcılara oranla p<.05düzeyinde anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur. Çocukluk çağı ihmal ve istismarı,çocukluk çağı cinsel istismar, yetişkin cinsel şiddet, yaşam boyu cinsel şiddet yaşantısıbulunan katılımcılarda güvensiz bağlanma (sırasıyla p=.000, p=.000, p=.000 ve p=.009düzeyinde), kaygılı bağlanma (sırasıyla p=.005, p=.008, p=.041 ve p=.000 düzeyinde) vekaçıngan bağlanma puanları (sırasıyla p=.001, p=.001, p=.016 ve p=.000 düzeyinde) butür yaşantıları olmayan katılımcılara göre anlamlı olarak daha yüksek bulunmuştur.Çocukluk çağı cinsel istismar yaşantısı bulunan katılımcıların ruhsal dayanıklılık puanlarıbu yaşantı bulunmayan katılımcılara oranla p<.05 düzeyinde daha düşük olarakbelirlenmiştir.Sonuç: Bağlanma özellikleri ve ruhsal dayanıklılık düzeyleri arasında oldukça anlamlı birilişki olduğundan özellikle çocukluk çağı ihmal ve istismarı, cinsel şiddet, aile içi şiddetmağdurlarının tedavilerinde bağlanma özelliklerinin iyileştirilmesi üzerinde durulmasınınönem taşıdığı, ruhsal dayanıklılığı etkileyen tek travma yaşantısı olan çocukluk çağı cinselistismarı konusunda ise geniş çaplı sürdürülebilir projeler geliştirilmesinin gerekliliğidüşünülmüştür.Anahtar Sözcükler: Ruhsal travma, bağlanma, ruhsal dayanıklılık.

Objective: The purpose of this study is to evaluate the relations between traumas,attachment styles and psychological resiliencies of participants who had traumatic lifeevents.Method: Sociodemographic Questionnaire, Experiences in Close Relationships-R andConner Davidson Resilience Scale (CD-RISC) applied to 138 traumatised people whoconsulted Kocaeli Derince Education and Research Hospital Psychiatry Polyclinic and byusing snowball method in Bursa, Ankara, İstanbul and Kocaeli.Results: Negative correlation has been found between psychological resiliency scores andinsecure, insecure anxious and insecure attachment scores. Insecure, anxious and avoidantattachment scores of the survivors who are impressed from a vicorious trauma most are(p<.001) higher then the survivors of traumas like accident etc. Insecure attachment scoresof survivors of childhood, childhood sexual trauma, adult sexual trauma, and life timesexual trauma (respectively p=.000, p=.000 p=.009 and p=.000), anxious attachmentscores of survivors of childhood, childhood sexual trauma, adult sexual trauma, and lifetime sexual trauma (respectively p=.005, p=0.008, p=.041 and p=.000) and avoidantattachment scores of survivors of childhood, childhood sexual trauma, adult sexual trauma,and life time sexual trauma (respectively p=.001, p=.001, p=.016 and p=.000) are higherthen the scores of the ones who have not these type of traumas. Psychological resiliencyscores of the survivors of childhood sexual trauma and life time sexual trauma are lowerthen the ones who didn't live these type of traumas (respectively p=.023 and p=.044.).Conclusions: As attachment styles and psychological resiliency scores are found highlycorralated, it is tought to be important to work on attachment relationships in treatementsof trauma survivors (especially survivors of childhood neglect and abuse, sexual violence,domestic violence) and it is necessary to develop sustainable projects about childhoodsexual trauma which is found to be the only traumatic event that effects psychologicalresiliency.Key words: Psychological trauma, attachment, psychological resilience