Bir elektrik dağıtım şirketinde çalışan işçilerde iş kazası insidansı, nedenleri ve yaşadıkları güçlükler

Abstract

Amaç: Bu çalışmanın amacı, bir elektrik dağıtım şirketinin arıza, bakım ve onarım servisinde çalışan erkek işçilerde iş kazası insidansı ve nedenleri ile karşılaştıkları güçlükleri belirlemektir.Yöntem: Prospektif kohort tipi araştırmanın örneği, İstanbul'daki Boğaziçi Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi'nde arıza, bakım ve onarım servisinde gönüllü 158 işçidir. Veriler 10 Ekim 2014-25 Haziran 2015 tarihleri arasında iki veri toplama aracıyla yüz yüze görüşme tekniği kullanılarak ve her bir işçinin dört ay izlenmesiyle toplanmıştır. Veri analizinde yüzde ve aritmetik ortalama, ki kare önemlilik testi kullanılmıştır.Bulgular: İşçilerin yaş ortalaması 33.04±8.448'dir. Büyük bir çoğunluğu (%82.2) lise ve üzeri eğitim düzeyindedir. Havai hat (%33.5) ve aydınlatma (%19.6) en fazla çalıştıkları birimlerdir. İşçilerin %36.7'si sözleşmesiz, %97.5'i gündüz ve gece değişen mesai düzeniyle çalışmaktadır. Sağlıksız çalışma koşulları (%29.1), uzun–belirsiz-yoğun (%22.7) ve vardiyalı çalışma (%16.3) işyerinde yaşadıkları güçlüklerdir. İşçilerin son bir yıldaki iş kazası prevalansı %47.5 iş kazası insidansı %17.7'dir. Sağlıksız çalışma koşulları (%29.1), uzun-belirsiz-yoğun (%22.7) ve vardiyalı çalışma (%16.3) işyerinde yaşadıkları güçlüklerdir. İşçilerin son bir yıldaki iş kazası prevalansı %47.5, iş kazası insidansı %17.7'dir. Son dört aylık izlemdeki iş kazalarında, bina tipi trafo, elektrik direği ve aydınlatma (%21.4, %17.9, %17.9) kazaların en çok olduğu yerdir. Kaza geçirenler en fazla; işyerinde 1-5 yıl arası (%50.0), aylık ≥40 saat (%46.4), hızlı tempo (%64.3), güvencesiz çalışanlarda (%75.0) ve çalışma koşullarında güçlük yaşayanlardadır (%85.7). İş kazasına neden olan faktörler, makina-ekipman-işçi yetersizliği (%9.8), işçisinin sağlık sorunları (%9.8) ve trafo (%7.3)'dur. İş kazaları yanık (%17.9), sıyrık (%14.3) ve kırık ile sonuçlanmıştır (%10.7). Bu yaralanmaların %38.5'i ciddidir. Aydınlatma ve havai hat biriminde çalışanlarda (%71.0, %47.2, p<0.05), çalışma süresi 11-15 yıl olanlarda (%59.3, p<0.05), alt işverene bağlı olanlarda (%60.0, p>0.05), 26-33 yaş grubunda (%58.6, p<0.05) ve algılanan sağlığı kötü olanlarda (%58.7) (p>0.05) iş kazası prevalansı daha yüksektir.Sonuçlar: Arıza, bakım ve onarım işçilerinde iş kazası insidansı, ona bağlı yaralanmalar yüksektir ve kazalar sağlıksız ve güvensiz çalışma koşullarıyla ilişkilidir. Anahtar kelimeler: İş kazası, elektrik işçisi, enerji sektörü, işçi sağlığı, işçi sağlığı ve güvenliği hemşiresi.

Objective: The study aimed to determine the incidence, causes of occupational accidents, and the relevant difficulties experienced by the male workers from the breakdown maintenance and repair services in an electricity distribution company.Method: The study was prospective cohort study, and 158 workers from the breakdown maintenance and repair services in the electricity distribution incorporated company in Bosphorus, Istanbul participated in the study voluntarily. The data were collected through two data collection tools: face to face interview technique and following up of each worker for four months between the 10th October 2014 and 25nd June 2015. In data analysis, it was used percentages, arithmetic means and chi-squared test. Results: The mean age of works were 33.04±8.448. A great majority of the participants (82.2%) were the graduates of the high school and higher educational level. Most of them work in the overhead line (%33.5%) and lighting (%19.6) services. About thirty-seven percent of the workers were non-contractual and 97.5% work in shifts. The difficulties faced by the workers in their workplace were poor working conditions (29.1 %), long-unstable-busy working environment (22.7%) and working in shifts (16.3%). The prevalence of occupational accident was 47.5 % in the recent year, and the incidence was 17.7%. In following up for the last four months of occupational accidents, building type substation, electricity pylon and lighting (21.4%, 17.9%, 17.9%) were the places where the accidents happened most commonly in the last four months. The workers working in 1-5 years (50.0%), ≥40 hours a month (46.4%) in high tempo (64.3%), insecurity (75.0%) and difficulty working conditions (85.7%) had the most number of accidents. Factors causing occupational accidents were the lack of machine-equipment-worker (9.8%), the health problems of the workers (9.8%) and transformer (7.3%). The occupational accidents resulted in burn (17.9%), excoriation (14.3%) and fracture (10.7%). 38.5 % of these physical injuries is at serious level. The occupational accident prevalence was higher regarding the workers in the lighting and overhead line service (71.0%, 47.2%, p<0.05), with 11-15 working years (59.3%, p<0.05), being under the control of the subcontractor (60.0%, p>0.05), in the 26-33 age group (58.6%, p<0.05) and having poor health (58.7%) (p>0.05). Conclusion: The occupational incidence and related injuries experienced by the breakdown, maintenance and repair workers are at a high level and the accidents are related to the poor and unsecure working conditions. Keywords: Occupational accident, electrical workers, energy sector, the worker's health, occupational health and safety nurse.