Koroner arter by-pass greft ameliyatı geçiren bireylere verilen taburculuk eğitiminin ve danışmanlık hizmetinin öz-etkililik, bakım davranışları ve yaşanan sorunlar üzerine etkisi

Abstract

Amaç: Bu araştırma, KABG ameliyatı geçiren bireylere verilen taburculuk eğitiminin ve danışmanlık hizmetinin öz-etkililik, bakım davranışları ve yaşanan sorunlar üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla deneysel olarak yapılmıştır. Yöntem: Araştırma 20 Ocak 2015-9 Şubat 2016 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmanın kapsamına Başkent Üniversitesi Ankara hastanesi erişkin kalp damar cerrahi servisinde yatan, kriterlere uyan 100 hasta alınmıştır. Kontrol grubundaki hastalara (50 hasta) rutin hemşirelik bakımı uygulanmış, deney grubundaki hastalara (50 hasta) ise rutin hemşirelik bakımı dışında, geliştirilen hasta ve aileleri için taburculuk eğitim kitapçığı ile eğitim ve gerektiğinde danışmanlık alabilmeleri, telefon aracılığıyla araştırmacı ile bağlantı kurulmasının sağlanması için araştırmacının telefon numarası verilmiştir. Her iki gruptaki hastalar taburculuktan 1 hafta ve 4 hafta sonra olmak üzere 2 kez izlenmiştir. Verilerin toplanmasında `Hasta Tanıtıcı Bilgileri Veri Toplama Formu`, `Barnason Etkililik Beklenti Ölçeği (BEBÖ)'nin Kardiyak Cerrahi Versiyonu`, `Kendi Kendine Bakım Davranışları ile İlgili Veri Toplama Formu`, `Yaşanan Sorunlara İlişkin Veri Toplama Formu`, `Telefonla Danışmanlık Alanlara İlişkin Veri Toplama Formu`, `Hastaneye Plansız Başvuru İle İlgili Veri Toplama Formu` kullanılmıştır. Veriler Shapiro Wilk's, Mann Whitney-U Testi, Ki-Kare, Fisher's Exact Test, Monte Carlo Simülasyonu yardımıyla Pearson Ki-Kare, Wilcoxon Testi kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Deney grubu hastaların taburculuktan 1 hafta ve 4 hafta sonra kendi kendine bakım davranışlarının daha istendik düzeyde olduğu, kontrol grubunun, deney grubuna göre taburculuktan 1 hafta ve 4 hafta sonra daha çok sorun yaşadıkları ve daha az hastanın sorunları çözebildiği bulunmuştur. Kontrol grubu hastaların hastaneye yatışında egzersiz-aktivite modifikasyon puan ortalaması deney grubuna göre yüksek olduğu (p<0,05), eğitim ve danışmanlık hizmeti verilen deney grubu hastaların 4. hafta BEBÖ (Kardiyak cerrahi versiyonu) madde toplam ve tüm alt ölçek puan ortalamalarının kontrol grubuna göre yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Sonuç: Araştırma sonucunda; taburculuk eğitimi ve danışmanlık hizmetinin bireylerin bakım davranışlarını olumlu etkilediği, taburculuk sonrası yaşanan sorunlarını azaltmada ve öz-etkililik düzeyini artırmada etkili olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle taburculuk eğitimlerinin ve telefonla danışmanlık hizmetinin hemşirelik uygulamalarında yer alması önerilmektedir.Anahtar Kelimeler: Koroner Arter Baypas Greftleme, öz-yeterlik, hemşirelik, taburcu planlama

Objective: This study which is experimental in nature aims to investigate the effects of discharge training and counseling service on self-efficacy, care behaviors and the problems experienced in individuals who received Coronary Artery By-Pass Graft Surgery (CABG). Method: The study was conducted between 20th January, 2015 and 9th February, 2016. It involved 100 patients who met the research criteria and were treated in the adult cardiovascular surgery service of Başkent University Ankara hospital. The patients in the control group (50 patients) were treated with routine nursing care. Those in the experimental group (50 patients), beside the routine nursing practices, were given the telephone number of the researcher so that she could provide them with counseling on the phone, if necessary. The patients in both groups were monitored 2 times after discharge, which included the 1st and 4th weeks. The data were collected using `Patient Identification Data Collection Form`, `Cardiac surgery version of the Barnason Efficacy Expectation Scale (BEES)`, `Data Collection Form for Self-Care Behaviors`, `Data Collection Form for the Problems Experienced`, `Data Collection Form Related to those who received Telephone Consultancy`, and `Data Collection Form related to Unplanned Application to the Hospital `. Data were analyzed using Pearson Chi-Square, Wilcoxon Test, Shapiro Wilk's, Mann Whitney-U Test, Chi-Square, Fisher's Exact Test, and Monte Carlo Simulation.Results: The patients in the experimental group were found to have more self-care behaviors at 1st and 4th weeks after discharge. In comparison to the experimental group, the control group patients were found to have more problems in the 1st and 4th weeks after discharge, and fewer numbers of patients could solve the problems experienced. In comparison to the experimental group, exercise-activity modification average scores of the patients in the control group were found to be higher when they were admitted to the hospital (p <0,05). Compared to the control group, the experimental group, which was provided with training and consultancy, was found to have higher item total and all sub-scale mean scores in the cardiac surgery version of the Barnason Efficacy Expectation Scale (BEES) (p<0,05). Conclusions: Discharge education and counseling services were found to affect individuals' care behaviors in a positive way, decrease the problems experienced after discharge, and increase the self-efficacy levels. For this reason, discharge training and telephone counseling are recommended to be included in nursing practices.Key Words: Coronary Artery Bypass Grafting, self efficacy, nursing, discharge planning