Tip 2 diyabetli hastalarda yaşam ve uyku kalitesinin değerlendirilmesi

Abstract

Tip 2 Diyabetli Hastalarda Yaşam ve Uyku Kalitelerinin DeğerlendirilmesiAmaç: Çalışma tip 2 diyabetli bireylerin yaşam ve uyku kalitelerini değerlendirmek amacıyla yapıldı.Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel nitelikte olan araştırma, Ekim 2016/ Nisan 2017 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin diyabet polikliniğinde yapıldı. Çalışmanın evrenini 2015 yılında diyabet polikliniğine gelen tüm hastalar, örneklemini ise, güç analizi programı hesaplaması ile belirlenen 269 kişi oluşturdu. Çalışma vaka kaybı gibi nedenler olabileceği düşünülerek 280 hasta ile tamamlandı.Veriler, sosyo-demografik ve hastalığa özgü bilgiler içeren, Tanımlayıcı Anket Formu, Beck Depresyon Ölçeği, Diyabet Yaşam Kalitesi Ölçeği (DYKÖ) (DQOL ) ve Pittsburg Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKİ) kullanılarak elde edildi. Çalışmanın verileri SPSS® 20 paket programı ile analiz edildi.Bulgular: Çalışmaya katılan bireylerin yaş ortalaması %53,5 olup, % 67,5'i kadın, % 32.5'i erkektir. Çalışmaya katılanların BKİ ortalaması 33,44±6,85 kg/m2'dir ve %44,3'ünün (n=124) tanı süresi 1-5 yıl arasında olup, %61,1'inin (n=171) insülin kullandığı belirlendi. HbA1c ölçüm ortalamaları 7,69±2,04 olarak bulundu. Çalışmada DYKÖ toplam Cronbach alfa güvenirlik katsayısı 0,891, PUKİ puan ortalaması ise 4,77±3,13 olarak saptandı. Çalışmada; kadınlar, ev hanımları, insülin kullananlar, BKİ ve diyabet tanı süresi yüksek olanlarda yaşam kalitesi diğer bireylere göre düşük saptanırken; çalışanlar, eğitim ve gelir düzeyi yüksek kişilerde yaşam kalitesi puanları daha yüksek saptandı. Çalışmada PUKİ puanlarına göre, yaş, medeni durum, eğitim durumu, çalışma durumu, tanı süreleri, meslek ve ekonomik duruma göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamış olup, kadınlarda, obezlerde ve retinopatisi olanlarda uyku kalitesi daha düşük saptandı. Bireylerin BECK depresyon puanları arttıkça ya da uyku kaliteleri azaldıkça yaşam kalitesinin de azaldığı görüldü.Sonuç: Diyabetli bireylerde yaşam ve uyku kalitesi pek çok faktörden etkilenmektedir. Bu nedenle diyabete özgü yaşam ve uyku kalitesini belirleyen daha fazla sayıda ölçeğe ihtiyaç vardır.Anahtar Kelimeler: Tip 2 Diyabet, yaşam kalitesi, uyku kalitesi ve hemşirelik

Evaluation of the Quality of Life and Sleep in Patients with Type 2 DiabetesObjective: This study was performed to evaluate the quality of life and sleep in patients with type 2 diabetes.Method: This descriptive and cross-sectional study was performed between October 2016 and April 2017 in a diabetes polyclinic of a university hospital. The population of the study inluded consisted of patients who visited the diabetes polyclinic in the year of 2015, and the sample of the study consisted of 269 patients who were determined by the calculation of power analysis program. However, the study was completed with 280 patients due to the circumstances such as case loss. The data was obtained by using the Form of Descriptive Survey, Beck's Depression Scale, Diabetes Quality of Life Scale (DQOL) and the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) which contains socio-demographic information and information inherent to the disease. The data of the study was analyzed by the packaged software SPSS® 20.Results: The average age of the individuals participated in the study was 53,5 and the gender distribution was 67,5% female and 32,5% male. The average body mass index (BMI) of the participants was 33,44±6,85 kg/m2.The time for the diagnosis lasted between 1 to 5 years for 44,3% (n=124) and 61.1% (n=171) of the participants have been using insulin at the time of diagnosis. The average value for HbA1c was found 7,69±2,04. It was also determined that total Cronbach's Alfa reliability co-efficient and the average PSQI score were 0,891 and 4,77±3,13, repectively. Interpretation of the results demonstrated that the quality of life was lower for female participants, housewives, insulin users and those with high BMI and took more time to diagnose; whereas the quality of life was high for the employees and those with higher education level and higher income. Regarding PSQI scores, no significant difference was identified in terms of age, marital status, level of education, employment status, time as diagnosed, occupation and economic conditions. However, the sleep quality was found to be lower for female participants and the participants with obesity and retinopathy. It was ascertained as well that the higher the Beck's Depression score was, the lower the quality of sleep of the individuals and, the lower their quality of life.Conclusion: The quality of life and sleep in patients with diabetes is affected by several factors. Therefore, further scale identifying the quality of life and sleep inherent to diabetes