Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan ergenlerin internet bağımlılığı ve siber mağduriyet yaygınlığının araştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışma ile DEHB'si olan ergenlerde internet bağımlılığı ile beraber siber mağduriyet yaygınlığını kontrol grubu ile karşılaştırarak araştırmak amaçlanmaktadır.Yöntem: Araştırmanın örneklemi 67 DEHB tanısı konan ergen ve 67 sağlıklı kontrolden oluşmaktadır. Gruplar yaş ve cinsiyetlerine göre eşleştirilmiştir. Sosyodemografik Bilgi Formu, Siber Mağduriyet Ölçeği, İnternet Bağımlılığı Ölçeği, İnternette Bilişsel Durum Ölçeği aracılığıyla bilgiler katılımcılardan toplanmıştır. Gruplar arasındaki farklılık normal dağılıma sahip olan nümerik değişkenler için Student-T Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi ile, normal dağılıma sahip olmayan nümerik değişkenler için ise Mann Whitney U ve Kruskal-Wallis testleri ile belirlendi. Kategorik değişkenler arasındaki ilişkiler Ki-kare analizi ile değerlendirildi. Nümerik değişkenler arasındaki ilişkiler ise Sperman ve Pearson korelasyon analizi ile belirlendi. Bulgular: DEHB grubundaki olguların %50,7'si siber mağdur, %42,5'inin problemli internet kullanıcısı olduğu saptanmıştır. DEHB grubu ve kontrol grubu İnternet Bağımlılığı Ölçeği (İBÖ) ve İnternette Bilişsel Durum Ölçeği (İBDÖ) toplam puanları ve alt ölçek ortalamaları istatistiksel açıdan karşılaştırıldığında; yalnızlık/depresyon dışında DEHB grubunun puan ortalamalarının kontrol grubundan yüksek olduğu ve gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. DEHB ve kontrol grubu arasında Siber Mağduriyet Ölçeği ortanca puanları arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. Siber Mağduriyet Ölçeği ile İnternet Bağımlılığı Ölçeği ve İnternette Bilişsel Durum Ölçeği toplam puan ve alt ölçek toplam puanları arasında yalnızlık/depresyon ve azalmış dürtü kontrolü alt ölçekleri hariç zayıf düzeyde pozitif ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç: DEHB tanısı alan ergenler ve sağlıklı kontrollerin siber mağduriyet yaygınlığı arasında anlamlı farklılık saptanmamıştır. İBÖ ve İBDÖ toplam puanları karşılaştırıldığında DEHB olan ergenlerin internet bağımlılığına daha yatkın olduğu saptanmıştır. Araştırma sonuçlarımızın alanyazını ile uyumlu olduğu söylenebilir. Araştırmamız DEHB'de internet bağımlılığı ve sadece siber mağduriyete birlikte vurgu yapan ilk araştırmalardan olması nedeniyle önem taşımaktadır.Anahtar sözcükler: Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, siber mağduriyet, internet bağımlılığı, DEHB

Objective: The aim of this study was to investigate the prevalence of cyber victimization and internet addiction in ADHD by comparing with the control group.Methods: Research sample consists of 67 ADHD diagnosed adolescents and 67 healthy adolescents. Groups are matched in terms of age, gender levels. Information was gathered from adolescents via Sociodemographic Information Form, Cyber Victimization Scale, Internet Addiction Scale, and Online Cognitive Scale. The differences between the groups were determined by Student-T Test and One-Way Variance Analysis for numerical variables with normal distribution, and Mann Whitney U and Kruskal-Wallis tests for non-normal variables. The relationships between categorical variables were evaluated by chi-square analysis. The relations between the numerical variables were determined by Sperman and Pearson correlation analysis.Results: % 50,7 were cyber-victims and % 42,5 were problematic internet users in ADHD group. When the ADHD group and the control group, the Internet Addiction Scale and the Online Cognitive Scale total scores and the subscale means were statistically compared; It was determined that the mean scores of the ADHD group were higher than the control group and the difference between the groups was statistically significant. There was no significant difference between the ADHD and the control group in terms of the median scores of the Cyber Victimization Scale. There was a weak positive correlation between Cyber Victimization Scale and Internet Addiction Scale and Online Cognitive Internet Scale total score and total subscale scores except loneliness/depression and diminished impulse control subscales. Conclusion: There were no statistical differences in the frequency of cyber victimization between ADHD and control group. When the Internet Addiction Scale and Online Cognitive Scale scores were compared, it was determined that adolescents with ADHD were more prone to internet addiction. It can be said that our results are consistent with the literature. Our research is important because it is the first and only research that emphasizes internet addiction and cyber victimization in ADHD.Keywords: Attention deficit hyperactivity disorder, cyber victimization, internet addiction, ADHD.