Bazı sideritis türlerinin antimikrobiyal aktivitelerinin araştırılması

Abstract

Bu çalımada Batı Akdeniz Bölgesinde yetien ve bölge insanı tarafından çay olarak tüketilen Sideritis stricta ve Sideritis condensata türlerinin çeitli patojen bakterilere karı antimikrobiyal aktiviteleri tespit edilmitir. Bitkiler çiçeklenme evresinde Antalya yöresinden toplanmı, güne ıığına maruz kalmadan oda sıcaklığında kurutulmutur. Bitkilerin uçucu yağları clevenger düzeneğinde hidrodistilasyon yöntemiyle elde edilmitir.Uçucu yağ eldesi için bitkiden 20 g tartılıp 300 ml saf su içersine konulmu ve cihaza yerletirilmi, kaynama derecesinde 5 saat süreyle distilasyon gerçekletirilmitir. Bitkilerin sıcak su özütlerinin eldesi için bitkilerden 0,5 g tartıp üzerine 100 ml saf su ilave edilerek çalkalamalı su banyosunda 80 oC sıcaklıkta 150 rpm devirle ilk 5. dk, 15. dk, ve 25. dk'lardaki özütleri elde edilmitir. Her bir özüt Whatman 42 süzme kağıtlarıyla süzülüp, Süzülen ekstraktlar 0,45 mikron steril membran ırınga filtrelerden geçirilerek steril edilmitir. Antibakteriyal aktivitenin saptanması disk difüzyon yöntemi kullanılarak gerçekletirilmi bu yöntemde antibakteriyal aktivite gösteren özütlerin MĐK'ları mikrodilisyon yöntemi kullanılarak tespit edilmitir. Test bakterileri olarak Staphlococcus aureus ATCC 29213, Escherichia coli ATCC 25922, Enterococcus faecalisATCC 29212, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853, Salmonella enteriditis ATCC, Klebsiella pnemoniae ATCC 700613 kullanılmitır. Sonuçlar NCCLS (National Committe for Clinical Laboratory Standarts) kriterlerine göre değerlendirilmitir Pozitif kontrol olarak gentamisin,, ampisilin, penisilin antibiyotikleri kullanılmıtır . iiHer iki bitkinin de sıcak su özütlerinin antibakteriyal aktivitelerinin olmadığı, ancak her iki bitkinin de test bakterilerinden sadece E. faecalis ATCC 29212 üzerine etkili olduğu tespit edilmitir. Yapılan istatiksel analizlere göre Sideritis stricta ve S. condensata'nın uçucu yağlarının antimikrobiyal aktiviteleri arasında önemli bir fark tespit edilmi (P< 0.05) ve bu bitkilerden S. stricta'nın kontrol antibiyotiğin ortalama antibakteriyal etkisinden farklı olmadığı ancak S. condensata'nın kontrol antibiyotiğin ortalama antibakteriyal etkisinden daha düük etki gösterdiği saptanmıtır. ANAHTAR KELĐMELER: Sideritis stricta, Sideritis condensata, Antimikrobiyal aktivite