Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi Yüksekokulu ve Mimarlık-Mühendislik Fakültesi öğrencilerinde beden algısı ve iyilik halinin beden kitle indeksi ve vücut yağ dağılımı ile ilgisi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada okudukları bölümünde gereği olarak daha aktif ve düzenli spor yapmakta olduğunu düşündüğümüz üniversite öğrencileri ile daha sedanter bir hayat sürdüğünü düşündüğümüz üniversite öğrencilerinde beden algısı ile bunu etkileyebilecek psikolojik faktörler, bel çevresi, beden kitle indeksi ve vücut yağ oranı arasındaki ilişki incelendi.Materyal-metot: 2009-2010 öğretim döneminde Kocaeli Üniversitesi (KOÜ) Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu (spor yapan grup) ve Mimarlık?Mühendislik Fakültelerinde (sedanter grup) birinci öğretimde kayıtlı olan 619 öğrenci çalışmamıza katıldı. Katılımcılara sosyodemografik verileri sorgulayan bir anket, Secard ve Jourard (1953) tarafından geliştirilen ve Selim Hovardaoğlu (1993) tarafından Türkçeye uyarlanan beden algısı ölçeği, Derogatis ve arkadaşları (1977) tarafından geliştirilen Hopkins Symptom Check List (HSCL) olarak bilinen envanterden yararlanılarak geliştirilen ve İhsan Dağ (1991) tarafından üniversite öğrencilerinde Türkçe geçerlilik güvenilirliği alınan SCL-90?R (ruhsal belirti tarama listesi) uygulandı. Katılımcılar anketleri doldurduktan sonra araştırmacı tarafından boy ve bel çevresi ölçümü, biyoimpedans yöntemi ile ölçümleri yapılmıştırBulgular: Çalışmamıza katılan öğrencilerin %41,4'ü düzenli spor yaptığını belirtti. Beden algısının erkek cinsiyette kadınlara göre daha yüksek olduğu; düzenli spor yaptığını belirtenlerde ve BESYO'da okuyanlarda diğerlerine göre daha yüksek ve anlamlı olduğu görüldü. Vücut Algısı ve % vücut yağı (r=-1,78;p=,00) ile ters yönde zayıf ve anlamlı bir ilişki saptanırken; VKİ (r=0,44;p=,278) ve bel çevresi (r=-0,12;p=,763) ile benzer anlamlı bir ilişki saptanamadı. Vücut Algısı ile SCL-90R Alt Ölçekleri arasındaki ilişki incelendiğinde tüm alt ölçekler ve genel semptom ortalaması ile ters yönde zayıf ve anlamlı bir ilişkisi olduğu görüldü. Vücut algısı ile yüzde olarak vücut yağı, cinsiyet, hastalık varlığı, düzenli spor yapma, haftalık spor süresi ve SCL-90 R alt ölçekleri ve genel semptom ortalaması arasında lojistik regresyon yapıldığında hastalık varlığı (ß=-1,215;p=,016), somatizasyon (ß=-1,396;p=,041), kişilerarası duyarlılık (ß=-,410;p=,003) ve haftalık spor süresinin (ß=,549;p=,007) bağımsız değişkenler olduğu saptanmıştır.Sonuç: Çalışmamızın da gösterdiği gibi beden algısına ve psikolojik iyilik haline yapılacak egzersizin etkisi paha biçilemez önemdedir. Fiziksel aktivitemizin gün geçtikçe azaldığı bir toplumda egzersiz yapma konusunda daha hassas olmalı ve metabolik ve psikolojik faydalarını bildiğimiz sporu, hayatımıza olumlu etkileri açısından sokmanın yollarını bulmalı, yeterli zamanı ayırmalı ve aile hekimi olarak hastalarımıza önermeliyiz.

Aim: The aim of this study was to determine independent factors of body image among universty students and to make a comparison of body image perception between active and sedantary student sub-groups.Methods: With a confidence interval of 95% and alfa <5%?a total of 627 students from the Physical Education and Sports College (aasumed to have regular exercise) and Faculties of Architecture and Engineering (assumed to be more sedantary) of Kocaeli University participated in this study (2009-2010 education year). The parcipitants responded to three questionnaires; body cathexis scale, SCL-90 R and a semistructured sosciodemographic survey prepared by the researcher. After getting the answers, the researcher measured the height, weight and applied bioelectrical impedance analysis. Body image scores were found higher and significant in men and participants who assumed to exercise regularly. There was a weak negative correlation between body image and body fat ratio (r= -1,78; p=0,00). On the other hand body mass index (r=0,44; p=,278) and waist circumference (r= 0,12; p=,763) did not show a similar correlation. Body image and the subscles of SCL-90 R displayed a weak and negative correlation (r =-0,282; p=0,00). The result of binary logistic regression analyze showed that; having a chronic illness (ß=-1,215; p=,016), somatization (ß=-1,396; p=,041), interpersonal sensitivity (ß=-,410; p=,003) and duration of regular exercise per week (ß=,549; p=,007) were independent variables of body image.Conclusion: Exercise not only improve body image perception but also helps pschological well being. Thus we strongly recommend life-long regular exercise