Multiple skleroz hastalarında kognitif etkilenmenin konvansiyonel megnetik rezonans görüntüleme ve difüzyon tensor fiber traktografi ile araştırılması

Abstract

Giriş: Multipl skleroz, SSS nin ön planda beyaz cevher olmak üzere derin gri cevher ve korteksi etkileyen, fokal demiyelinizan plak lezyonlarla karakterize, ataklar halinde gelen ve/veya ilerleyici özellikte olabilen kronik inflamatuar bir hastalığıdır. MS hastalarının %30-70'inde kognitif disfonksiyona rastlanabilir.Amaç: Bu çalışmada öncelikli olarak MS hastalarında bilişsel bozulmanın paterni belirlenmiştir, ve kognitif etkilenmenin hem konvansiyonel MRG bulguları hem de beyin beyaz cevher mikrostrüktürel yapısını in vivo olarak tanımamamıza olanak sağlayan difüzyon tensör fiber traktografi yöntemi ile olan bağlantısı araştırılmıştır.Metod: Bu amaçla KOÜ Tıp fakültesi Nöroloji AD Multiple Skleroz birimince takip edilen 40 MS hastası ve 20 sağlıklı kontrol çalışmamıza dahil edilmiştir. Hasta ve sağlıklı kontrol grubuna öncelikle nöropsikolojik testler uygulanmıştır. Daha sonra hem hasta hem kontrol grubuna 3 tesla difüzyon tensor MRG ve traktografi, hasta grubuna ayrıca kranial MRG yapılmıştır.Sonuçlar: MS hasta grubumuzda vizyospasyal fonksiyonlar ve tanıma süreçleri korunurken, karmaşık dikkat, bellek, çalışma belleği ve yürütücü işlevler bozulmuştur. Kognitif defisitin hastalık süresinden bağımsız iken, fiziksel özürlülükle ilişkili olduğu görülmüştür. Konvansiyonel MRG ile tespit edilen toplam T1 lezyon yükü ile kognitif defisitler daha korele iken özellikle frontal T1 yükü ile dikkat ve bilgi işleme hızı arasında pozitif bir ilişki vardır. DTI-FT ölçümlerinde tüm MS hastalarında incelenen traktusların FA değerleri kontrol grubuna göre düşük saptanır iken ADC değerleri kontrol grubuna göre tüm traktuslarda yüksek olarak bulunmuştur. Sol SLF ile sözel bellek ilişkili iken ILF FA ile görsel bellek arasında ilişki saptanmıştır. Özellikle KK volümleri hem fiziksel özürlülük hem de kognitif duruma etkili olarak bulunmuştur.Yorum: DTI-FT non-invazif bir metod olarak klinik araştırmalarda kullanılmalı ve farklı yolaklar incelemeye alınarak spesifik kognitif parametreler ile beyin mikrostrüktürel yapısı ilişkilendirmelidir.

Background: Multiple sclerosis is a chronical, inflammatory central nervous system disorder which effects white matter more than grey matter and characterized by focal demyelinated lesions. Patients can present with relapsing/remitting disease or progressive form. Cognitive impairment occurs in %30-70 of patients with MS.Purpose: We aimed to determine pattern of cognitive impairment in MS patients, and relation between cognitive abnormalities and combined conventional MRI and diffusion tensor fiber tractography that can provide to understand brain white matter microstructure in vivo.Methods: 40 MS patients followed by Kocaeli Unıversity Department of Neurology and 20 healthy controls were included in the study. We administered a comprehensive neuropsychological test battery to MS patients and healthy controls. Sixty individuals were examined for ADC and FA in brain using diffusion tensor imaging sequence at 3 T and data from conventional MRI were obtained from 40 MS patients.Results: We determined that attention, memory, working memory and executive functions were impaired, and good performance in visuospatial functions. Cognitive impairment were corraleted with physical disability but independent from disease duration. T1 lesion load was correleted with cognitive defisits especially there was a strong relation between frontal T1 LL and attention and information prossesing speed in MS, all tracts had higher mean ADC values and lower mean FA than those in healthy controls. Data from left SLF was correlated with verbal memory, and there was a same correlation between ILF FA and visual memory. The volume of CC was important for both physical disability and cognition.Conclusions: We suggest that DTI-FT should be used as a noninvasive method in clinical investigations and by investigating different pathways specific cognitive domains and the microstructure of brain should be asociated.