Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı olan ergenlerin ve annelerinin bağlanma stilleri arasındaki ilişki

Abstract

Giriş ve amaç: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) çocukluk çağında en sık görülen psikiyatrik bozukluklardandır. Bazı çalışmalarda güvensiz bağlanma ile DEHB gelişimi arasında bir ilişki olduğu, bağlanma ile ilgili sorunların aynı zamanda DEHB gelişimine katkısı olduğu bildirilmektedir. Yazında DEHB ile bağlanma şekillerini ve çocuk yetiştirme tutumları ile bağlanmayı inceleyen sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Çalışmamızda DEHB tanısı alan ergenlerin bağlanma stillerinin ebeveynlerin bağlanma stilleri ile karşılaştırılması, annenin ve ergenin kaygı düzeylerinin ve ergende DEHB tanısının bağlanma üzerine etkileri, DEHB tanılı ergenlerin ve annelerinin bağlanma stillerinin çocuk yetiştirme tutumları üzerine etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır.Gereç ve yöntem: Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları DEHB polikliniği ile genel çocuk hastalıkları polikliniğine başvuran yaşları 13-17 arasındaki ergenler ve ergenlerin anneleri çalışmaya alınmıştır. Çalışma da 53 ergen DEHB grubunu, 53 ergen kontrol grubunu oluşturmuştur. Ruhsal bozukluk tanıları DSM-IV'e dayalı yarı yapılandırılmış görüşme ile konmuştur. DEHB'ye ek psikotik bozukluk, duygudurum bozukluğu, davranım bozukluğu, anksiyete bozukluğu veya yaygın gelişimsel bozukluk tanıları olan ergenler çalışmadan dışlanmıştır. Ergenler ilişki ölçekleri anketi ve durumluk sürekli kaygı envanteri; ergenlerin anneleri ilişki ölçekleri anketi, durumluk sürekli kaygı envanteri, aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutum ölçeği ve WEİSS işlevsellikte bozulma ölçeği-ebeveyn formu doldurmuştur.Bulgular: DEHB grubu ve kontrol grubundaki ergenlerin bağlanma stilleri arasında farklılık olmadığı ve ergenlerin bağlanma stilleri ile annelerinin bağlanma stilleri dağılımları arasında ilişki olmadığı görülmüştür. Güvensiz bağlanan ergenlerin sürekli kaygı puanları güvenli bağlanan ergenelere göre yüksek bulunmuştur. Annenin güvenli bağlanma puanları ile annenin demokratik tutum puanları arasında pozitif korelasyon; annenin korkulu bağlanma sitili puanları ile demokratik tutum ve eşitlik tanıma puanları arasında negatif korelasyon bulunmuştur.Sonuç: DEHB ile bağlanma stilleri arasında ilişki gösterilememiştir. İleride yapılacak olan çalışmalarda bağlanmayı değerlendirmek için yarı yapılandırılmış yöntemlerin kullanılması ve yeni tanı alan DEHB'li hastaların değerlendirilmesinin gerektiği düşünülmüştür.Anahtar Sözcükler: bağlanma, DEHB, ergen, kaygı, ebeveyn tutumları

Objective: Attention deficit hyperctivity disorder is the most common psychiatric disorder in childhood. Some studies have shown an association between insecure attachment and development of ADHD, and it is also attachment problems contribute to the development of ADHD are reported. In the literatüre there are limited number of studies examining ADHD between attachment syles and parental attitudes. In our study we aimed to investigate the relation between attachment styles of parents and attachment styles of adolescents diagnosed with ADHD, also the anxiety levels of mother and adolescence and ADHD diagnose in adolescence influences on attachment. In addition we aimed to investigate ADHD adolescents and mother's attachment effects on parenting attitudes. Methods: Adolescent referred to child and adolescent psychiatry and pediatric outpatient clinic, between ages 13-17 and their mothers have been included in this study. The study has established of 53 adolescents with ADHD group and 53 adolescents with control group. Mental disorders has been diagnosed with DSM-IV based semi-structure interviews. ADHD comorbid psychotic disorders, conduct disorders, anxiety disorders, mood disorders and pervasive developmental diagonosis has been excluded from the study. For assessing adolescence we applied relationships scales questionnaire and state trait anxiety inventory. Mothers of adolescence has filled relationships scales questionnaire, state trait anxiety inventory, parental attitude research instrument and Weiss functional impairment rating scale–parent report.Results: There was no difference in terms of attachment styles between ADHD and control groups. Also in ADHD group there was no relation between mohter's and adolescent's attachment styles. In ADHD group Insecure attached adolescents had higher leves of anxiety compared to secure attached adolescents. This study showed a positive correlation between maternal secure attachment scores and parental democratic attitude scores and negatice correlation between maternal fearful attachment scores and paternal democratic attitude scores.Conclusion: In this study we have not found a relation between ADHD and attachment styles. These findings suggest that future studies should asses attachment styles with semi structured interviews and the sample should be larger and should consist newly diagnosed ADHD.Key Words: attachment, attention deficit hyperactivity disorder, adolescent, anxiety, parental attitudes