İyileşme dönemindeki iki uçlu bozukluk hastalarında cinsel işlevlerin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmada; KOÜ psikiyatri polikliniğinde ayaktan takip edilmekte olan remisyon dönemindeki İki Uçlu Bozuluk hastalarında, cinsel işlevlerin değerlendirilmesi; cinsel işlevlerin sosyodemografik veriler, klinik veriler, evlilik uyumu, yaşam kalitesi, içselleştirilmiş damgalanma hissi ve belirlenmiş ilaç kullanımı ile cinsel işlevler arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.Bu çalışmaya; 12 aylık süre içerisinde KOÜ psikiyatri polikliniğinden ayaktan takip ve tedavi alan, DSM V'e göre İUB tanı ölçütlerini karşılayan, 18-65 yaş arası, ölçekleri doldurabilecek bilişsel kapasiteye sahip, Young Mani Derecelendirme Ölçeği (YMDÖ) ile Hamilton Depresyon Ölçeği (HAM-D) <7 ve en az 2 aydır ötimik düzeyde olan 60 hasta dahil edildi. Çalışma kapsamındaki tüm bireylere Tanıtıcı Bilgi Formu, Evlilik Uyum Ölçeği, Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği, Ruhsal Hastalıklarda İçselleştirilmiş Damgalanma Ölçeği ve SF-36 yaşam kalitesi ölçeği uygulandı.Çalışmamızda; kadınların erkeklere göre cinseliğin istek ve orgazm aşamalarında daha fazla sorun yaşadığı, iyileşme döneminde olsalar bile hastaların yaşam kalitesinin sağlıklı kişilere göre belirgin düşük olduğu, erkek hastalarda içselleştirilmiş damgalanmanın daha fazla olduğu, BMI yüksek olanlarda daha fazla CİB olduğu, yatış sayısı daha fazla olanlarda CİB'in daha az olduğu, yaşam kalitesi ile CİB arasında genel anlamda ilişki olmadığı ancak fiziksel bileşen skorunun (PCS) düşüklüğü ile CİB arasında ilişki olduğu, evlilik uyumunun CİB ile ilişkili olduğu ve tek AP kullananlarda CİB sıklığının AP ve DD alanlara göre daha az olduğu bulunmuştur.İUB hastalarında; evlilik sorunlarının cinsel yaşam kalitesindeki bozulmayla ilişkili olabileceği, erkeklerin içsel damgalanmaya daha açık oldukları, CİB ve yaşam kalitesi ilişkisinde fiziksel rolün ruhsal rolden daha etkili olabileceği, hastaların kilo kontrolünün cinsel işlevsellik açısından da önemli olduğu, çoklu ilaç kulanımının CİB ile daha fazla ilişkili olabileceği ve az sayıda ilaç kullanımının ve ılımlı dozda atipik AP kullanımının cinsellik üzerine olumsuz etkileri en aza indirme açısından önemli olabileceği düşünülmüştür.İUB hastalarının izlemi sırasında, cinsel işlevlere olumlu etkisi olabileceği için; çoklu ilaç tedavilerinden kaçınılmasının, kilo kontrolünün, evlilik uyum sorunlarının ve fiziksel yaşam kalitesini etkileyebilecek unsurların değerlendirilmesinin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.Anahtar kelimeler: Bipolar bozukluk, Cinsel işlevler, yaşam kalitesi, evlilik uyumu, damgalanma, ilaç tedavisi

The aim of this study was to evaluate sexual functioning and the relationship between sexual functioning and demographic and clinical characteristics, marital adjustment, quality of life, internalized feelings of stigma and drug use in remitted outpatients with Bipolar Disorder.60 outpatients between 18-65 years of age, followed-up in psychiatry clinic in an 12 months period were included in this study. Other inclusion criterias were; to meet the diagnostic criteria for BPD according to DSM V, to be in full remission at least for 2 months, to have an adequate cognitive capacity to complete the scales, to have a Young Mania Rating Scale (YMRS) <7 and Hamilton Depression Rating Scale (HAM-D) <7. Marital Adjustment Scale, Arizona Sexual Experience Scale, Internalized Stigma of Mental Illness Scale and SF-36 quality of life questionnaire were administered to all participants in the study group.We found that, females have more problems than males in terms of sexual desire and orgasm, patients have poor life quality compared to healthy people even they are in remitted period, male patients demonstrated more internalized stigma, patients with high BMI scores have more sexual dysfunction, patients with the greater number of hospitalizations have less sexual dysfunction, any relation between sexual functioning and total quality of life is found, but may be a relation between sexual functioning and low physical component score of quality of life (PCS), marital adjustment is found to be related with sexual dysfunction and lastly the patients that use a single antipsychotic found to have less sexual dysfunction compared to patients using antipsychotic with a mood stabilizer.In BPD patients, the negative impact of marital problems may cause deterioration in the quality of sexual life, males with BPD may show tendency to internalized stigmatization, physical role may influence sexual functioning more than mental role. Weight control can be critical in terms of sexual functioning, multi-drug use may be related with sexual dysfunction, avoiding multi-drug use and using moderate doses of a single atypical antipsychotic may be valuable in order to minimize sexual dysfunction in patients with BPD.During the clinical follow-up of BPD patients, there may be a positive effect on sexual function; the avoidance of multiple medications, weight control, adjustment problems in their marriage and the factors that may affect the physical quality of life should be considered to evaluate.Keywords: Bipolar disorder, sexual functioning, quality of life, marital adjustment, internalized stigma, medication