Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu tanısı alan çocuk ve ergenlerde algılanan ebeveyn tutumlarına bağlı benlik saygısı

Abstract

Amaç: DEHB, çocuk psikiyatrisi kliniğinde en sık karşılaşılan kronik hastalıktır. DEHB'nin ergenlerde benlik saygısını etkilediği bilinmektedir. Ebeveyn tutumları ise benlik saygısını etkileyen en önemli etkenlerden biridir. Bu araştırmada DEHB olan, yaşları 11-14 arasında bulunan ergenlerin benlik saygısı ve algıladıkları ebeveyn tutumlarını saptamak, DEHB'li ergenlerde ebeveyn tutumlarının benlik saygısına etkisini görmek amaçlanmıştır.Yöntem: Araştırmanın örneklemi Koaceli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniği'ne başvuran 11-14 yaş grubunda bulunan toplam 50 DEHB'li ergen ve onların anne babalarından, kontrol grubu yaşları eşleştirilmiş sağlıklı 41 ergen ve onların anne babalarından oluşmuştur. Araştırmada çocukların benlik saygısı `Coopersmith Özsaygı Envanteri` ile; algılanan ebeveyn tutumları `Anne Baba Tutum Ölçeği` ile ölçülmüş, sosyodemografik özellikler sosyodemografik veri formu ile saptanmıştır.Bulgular: Çalışmaya DEHB grubunda 17 kız, 33 erkek; kontrol grubunda ise 20 kız, 21 erkek ergen katılmıştır.. DEHB'li grubun benlik saygısı düzeyi toplam puan ortalaması 38,22±8,02; kontrol grubunun ise benlik saygısı düzeyi toplam puan ortalaması 43,75±7,37 olarak bulunmuştur. Gruplar arasında toplam benlik saygısı düzeyi, genel özsaygı ve ev yaşantısı alanlarında anlamlı fark bulunmuştur. DEHB'li grupta ebeveyn tutumlarından ergenlerin en sık algıladığı ihmalkar tutum, kontrol grubunda ise hoşgörülü tutum olarak bulunmuştur. DEHB'li grup ve kontrol grubunda toplam benlik saygısı puanlarıyla ebeveyn tutumları karşılaştırıldığında anlamlı fark bulunmamıştır.Tartışma: Çalışmamızda DEHB'de benlik saygısı ve ebeveyn tutumları araştırılmıştır. DEHB'li ergenlerde farklı ebeveyn tutumlarının benlik saygısının totalini etkilemediği ancak benlik saygısının alt faktörlerini etkileyebileceği bulunmuştur. Fakat küçük örneklem grubu olması nedeniyle bu şekilde sonuçlanmış olabilir. Sonuç olarak, DEHB'de ebeveyn tutumlarının benlik saygısına etkisi ergenlerle yapılacak daha geniş örneklemli diğer çalışmalarla netleşecektir.Anahtar Sözcükler: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, ebeveyn tutumu, benlik saygısı

Objective: Attention deficit hyperactivity disorder is the most common chronic disorder in child and adolescent psychiatry clinics. It is known that ADHD affects self-esteem in adolescents. Parenting styles are one of the most important factors affecting self-esteem in adolescents. In this research, the relation has been compared whether there are significant differences between the self-esteem and parenting styles of adolescents aged between 11-14 years old with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) have been investigated.Method: The study population consisted of 50 adolescents with ADHD between the ages of 11-14 who referred to the Kocaeli University Faculty of Medicine, Department of Child and Adolescent Psychiatry Clinic. The control group also comprises 41 healthy adolescent and their parents. In this study self-esteem has been measured by Coopersmith Self-Esteem Scale, perceived parenting style has been measured by `Parenting Style Scale`. Socio-demographic characteristics have been determined by sociodemographic data form prepared by the researcher.Results: 17 female and 33 male in the ADHD group,; 20 girls and 21 male adolescents in the control group participated in the study. The self-esteem level of the group with ADHD averaged 38.22 ± 8.02; the self-esteem level of the control group was 43,75 ± 7,37. There was a significant difference between the groups in terms of total self-esteem, general self-esteem and home experiences. In the group with ADHD, the negligent attitudes among the parental attitudes were found to be the most common and in the control group the tolerant attitude was found to be the most common. There was no significant difference in total self-esteem scores and parental attitudes in ADHD group and control group.Discussion: In our study, self-esteem and parenting styles were investigated in ADHD. It has been found that in adolescents with ADHD, different parenting styles do not affect the total self-esteem but may affect sub-factors of self-esteem. But this may be the result of the small sample group. As a result; the effect of the parenting styles on self-esteem in adolescents with ADHD will become clearer with other wider sampling studies.Key words: Attention Deficit Hyperactivity Disorder, self-esteem, parenting style