Çocuk hematoloji servisinde el hijyeninin iyileştirilmesi

Abstract

Amaç: El hijyeninin iyileştirilmesi, hastane enfeksiyonlarının önlenmesi ve sağlık çalışanlarının iş ortamında maruz kalabileceği enfeksiyon ajanlarından korunması için çok önemlidir. Çalışma Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Hematoloji servisinde, sağlık çalışanlarının ve hasta refakatçilerinin (annelerin) el hijyeni ile ilgili farkındalığının arttırılması için planlanmıştır.Hastalar ve Yöntemler: Çalışma Aralık 2014-Mayıs 2017 tarihleri arasında yapıldı. Servisteki hasta refakatçileri ve sağlık çalışanlarından el kültürleri, sıvı besiyerleri (Triptic soy broth) büyük boy steril eldivenlere doldurularak, kişilere bu eldivenler giydirilerek alındı. Bu sıvıdan 0.1 ml alınarak %5 koyun kanlı agar ve eozinmetilen blue agar besiyerlerine kantitatif ekim mikrobiyoloji laboratuvarında yapıldı. 37 ºC da 24-48 saat inkube edilen plakların koloni sayımları yapıldı (CFU/mL). Karşılaştırma için CFU sayıları log tabanlıya çevrildi. Üreyen bakterilerden kalıcı floraya ait olanlar(Gram negatif kok, bacillus, metisilin duyarlı ve metisilin dirençli koagülaz negatif stafilokoklar) dışındakiler, nozokomiyal önemi olanlar (MRSA, MSSA, enterobakter, pseudomonas, acinetobakter) olarak sınıflandı. Daha sonra el hijyeni ile ilgili tekrarlanan eğitimler verildi, duvarlara eldeki mikroorganizmaları ve el yıkama tekniklerini gösteren posterler asıldı. Eğitim sonrasında el kültürleri tekrarlandı. Kültürler değişik zamanlarda önceden haber verilmeden alındı. Bulgular: Eğitim öncesi 200, eğitim sonrası 180 el kültürü alındı. Eğitim öncesi ve eğitim sonrası alınan kültürlerdeki bakteri üreme oranları karşılaştırıldı. Acinetobacter (p=0,02), bacillus (p=0,012), MRSA (p=0,007), MSSA(p=<0,001), Pseudomonas spp (P. aeruginosa dışı) (p=0,043), S. epidermidis (p=<0,001), S. haemolyticus (p=0,005) anlamlı azalma görüldü. Alınan tüm kültürlerde bakterilerin koloni sayımları eğitim öncesi ve sonrası kıyaslandığında belirgin azama görüldü (p=<0,001). Benzer şekilde meslek gruplarına göre aynı kıyaslama yapıldığında da koloni sayımındaki azalmalar anlamlıydı (refakatçilerde p=<0,001, doktorlarda p=<0,001, hemşirelerde p=<0,001, temizlik personelinde p=0,002) . Enterobacter cloacae ve S. epidermidis koloni sayımlarında anlamlı azalma görüldü (p=0,008, p=<0,001).Sonuç: Tekrarlanan el temizliği eğitimleri, bu konuda hazırlanan görsel materyaller ve alınan el kültürleri el hijyeninde iyileşme sağlamaktadır.Anahtar kelimeler: El hijyeni, hastane enfeksiyonu, el kültürü

Background: Hand-hygiene is important for prevention of nosocomial infections and occupational exposure of healthcare workers to infectious agents. This study was planned in Kocaeli University, Faculty of Medicine Clinics of Pediatric Hematology for improving awareness of healthcare workers and mothers on hand- hygiene. Patients and methods: Study was performed between December 2014- May 2017. Hand cultures were performed from healthcare workers and mothers. Large size sterile gloves were filled with liquid culture medium (Triyptic soy broth) and hand cultures were obtained by wearing these gloves. 0,1 ml of this liquid sample was taken to the microbiology laboratory and cultures were performed by quantitative seeding on %5 sheep blood agar and eosinmethylene blue agar. Plates were then incubated at 37ºC for 24-48 hours and colony-forming units (CFUs) were counted. CFU values was converted log base for comparison. The microorganisms were classified as resident flora ( Gram negative cocci,, Bacillus spp., meticillin-resistant and meticillin-sensitive coagulase-negative staphylococci) and transient flora [meticillin sensitive Staphylococcus aureus (MSSA), meticillin-resistant S. aureus (MRSA), enterobacteriaceae, Pseudomonas spp, acinetobacter). Then repeated training sessions were performed on hand hygiene and posters were placed on the walls showing microorganisms on hands and hand washing techniques. After training sessions hand cultures were obtained without announcing in various times. Results: Pretraining 200, post training 180 hand cultures were obtained. Frequency of bacterial-growth in pre and post training cultures were compared. Significant decrease were seen in post-training samples in acinetobacter (p=0,02), bacillus (p=0,012), MRSA (p=0,007), MSSA(p=<0,001), Pseudomonas spp (P. aeruginosa exp.) (p=0,043), S. epidermidis (p=<0,001), S. haemolyticus (p=0,005) . Also colony counts decreased significantly in hand cultures obtained post-training compared to pre-training cultures. (p=<0,001). Similarly decrease in colony counts were significant in healtcare worker groups and mothers (mothers p=<0,001, physicians p=<0,001, nurses p=<0,001, cleaning staff p=0,002). Decrease in colony counts were significant in Enterobacter cloacae and S. epidermidis (p=0,008, p=<0,001).Conclusion: Repeated training sections, posters on the subject and hand cultures improves hand hygiene. Key Words: Hand hygiene, hospital infections, hand culture