Radyolojik izole sendrom tanısı alan çocuk ve ergenlerin ruhsal durumlarının ve bilişsel işlevlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve amaç: Radyolojik izole sendrom (RİS), görüntüleme yöntemleriyle tesadüfen multipl skleroz (MS) ile uyumlu demiyelinizan plakların tespit edilmesi ve bu plakların herhangi bir hastalıkla açıklanamaması durumudur. MS öncülü olarak düşünülse de olguların yalnızca 1/3'inde MS geliştiği bilinmekte, olguların 2/3'si ise bilinmezliğini korumaktadır. Hem demiyelinizan plakların kliniğini aydınlatmak hem de MS'e dönüşümü öngörücü faktörleri araştırmak için RİS olgularının ruhsal durumları ile bilişsel işlev düzeyleri üzerinde çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmada çocuk ve ergen RİS olguları ile sağlıklı kontrollerin ruhsal durumları ile bilişsel işlevlerinin karşılaştırması ve RİS olgularının sonuçları ile demiyelinizan lezyonlar arasındaki ilişkinin araştırılması amaçlanmıştır.Yöntem: 12 RİS olgusundan oluşan RİS grubu ile yaş ve cinsiyet olarak bu olgularla eşleşen 12 sağlıklı çocuk ve ergenden oluşan kontrol grubunun ruhsal durumları ve bilişsel işlevleri karşılaştırılmıştır. Ruhsal durum değerlendirmesi için yarı yapılandırılmış görüşme, davranış değerlendirme ölçeği ile depresyon ve kaygı ölçekleri uygulanmış olup, bilişsel işlevlerin değerlendirilmesi için nöropsikolojik test bataryası ve zekâ testi uygulanmıştır. RİS olgularının sonuçlarının demiyelinizan lezyonlarla ilişki de araştırılmıştır.Bulgular: RİS grubu ile kontrol grubu arasında psikiyatrik açıdan bir farklılık bulunamazken, dikkatin sürdürülmesi, görsel tarama, görsel-motor koordinasyon, görsel-uzamsal bilgiyi edinebilme ve kullanabilme, kısa süreli bellek becerilerinde RİS grubunun daha geride olduğu ve yürütücü işlevlerinin kontrol grubundan daha kötü olduğu tespit edilmiştir. RİS grubunun sonuçları ile lezyonları arasında ilişki bulunamamıştır. Sonuç: Çalışmanın sonuçları erişkin RİS ve çocuk MS olguları ile yapılan çalışmalarla benzerlikler ve farklılıklar içermekteydi. Sonuçların gelecekte MS gelişimi öngörücülüğü ise daha sonraki çalışmaların konusudur.Anahtar sözcükler: Radyolojik izole sendrom, bilişsel, ruhsal, CANTAB, WÇZÖ-IV.

Introduction and aim: Radiologically isolated syndrome (RIS) is a condition in which demyelinating plaques consonant with multiple sclerosis (MS) are detected incidentally by imaging methods and these plaques can not be explained by any disease. Although it is considered as the MS precursor, it is known that only 1/3 of the cases develop MS and 2/3 of the cases are unknown. Both mental states of the RIS cases and cognitive function levels are studied in order to clarify the clinic of demyelinating plaques as well as to investigate predictive factors of the transition to MS. In this study, it was aimed to compare mental status and cognitive functions of child and adolescent RIS cases with healthy controls and to investigate the relationship between the results of RIS cases and demyelinating lesions. Method: The mental status and cognitive functions of 12 RIS cases and 12 healthy children and adolescents who matched for age and gender were compared. Semi-structured interview, behavior evaluation scale, depression and anxiety scales were applied for mental state evaluation and neuropsychological test battery and intelligence test were applied for evaluation of cognitive functions. The relationship between the results of RIS cases and demyelinating lesions was also investigated. Results: Sustained attention, visual-motor coordination, short-term memory skills, visual-spatial information and ability to be able to use visual and spatial information were found to be worse in the RIS group and the executive functions were worse than the control group, while there was no psychiatric difference between the RIS group and the control group. There was no correlation between the results of the RIS group and lesions. Conclusion: The results of the study included similarities and differences with studies with adult RIS and child MS cases. The predictability of future MS development is the subject of further studies. Key words: Radiologically isolated syndrome, cognitive, psychiatric, CANTAB, WISC-IV.