İstatistiksel deney tasarımının Çayırhan bölgesi linyitlerinin flotasyonunda uygulanması

Abstract

Bu çalışmada kül içeriği yüksek, düşük kaliteli linyitlerin flotasyonunda etkili olan parametreler incelenmiş ve istatistiksel deney tasarım yöntemleri kullanılarak bu parametrelerin optimizasyonu yapılmıştır. Flotasyon deneylerinde; toplayıcı miktarı, köpürtücü miktarı, katı oranı ve hava hızının elde edilen konsantre ürünün kül içeriği ve yanabilir verimi üzerindeki etkileri Cevap Yüzeyi Yöntemlerinden (RSM) birisi olan Merkezi Kompozit Tasarım (CCD) kullanılarak matematiksel model haline getirilmiştir. Ayrıca, flotasyon parametrelerinin modellenmesinden sonra optimizasyon çalışması yapılmıştır. Kül ve yanabilir verim için oluşturulan modellerin tahmin başarısını sınamak amacıyla önerilen optimizasyon koşullarında deneyler gerçekleştirilmiş ve deney sonuçları %95 güven aralığı sınırları içerisinde tahmini değerlerle ile karşılaştırılmıştır. Deneysel sonuçların tahmini değerlere yakınlığı, CCD ile karmaşık bir süreç olan flotasyon parametrelerinin modellenmesinde etkili bir yöntem olduğunu göstermiştir.

In this study, the parameters that are considered effective in flotation of lignites with high ash content was investigated and optimization of these parameters was performed by using statistical experimental design methods. In the flotation experiments, the effects of collector dosage, frother dosage, solid ratio and air flow rate on ash content and combustible recovery of clean coal in flotation of low quality lignites were investigated and described with mathematical models by using Central Composite Design which is one of the Response Surface Methods. Additionally, optimization of these parameters was carried out. Verification experiments at optimum conditions proposed by the models were done to determine the validity and adequacy of the predicted models. Thereafter, experimental results were compared to predicted values in confidence interval at %95. Because of the experimental results are found to be very close to predicted values, it can be said that CCD is a useful method for parameter modelling in complex mineral processing methods such as flotation.