Coğrafi işaret tescilinin Antep fıstığı uluslararası rekabet gücü üzerindeki etkisinin ölçülmesi

Abstract

Ticaretin dünya genelinde serbestleştirilmesi çalışmalarının sonucu olarak önem kazanan rekabet avantajı, ülkelerin ne şekilde rekabete dȃhil olabileceğini ve ürün, sektör, ülke bazında rekabet gücünün ölçümünü önemli hale getirmiştir. Bu tezin amacı, ülkemizin önemli bir ihraç ürünü olan ve coğrafi işaret tescili alan Antep fıstığının açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yaklaşımı ile rekabet gücünü ölçmek ve rekabet gücünün coğrafi işaret öncesi ve sonrasında değişimini incelemektir. Ölçümler Lafay'ın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler yaklaşımı ve Balassa'nın Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler yaklaşımları ile yapılmaktadır. Çalışmada Türkiye'nin İran, ABD ve Çin karşısındaki rekabet gücü ölçülmüştür. Bulgular Türkiye'nin Antep fıstığında karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğunu göstermektedir. Bu durum Çin karşında değişmezken ABD ve İran karşısında bazı yıllarda durum tersine dönmektedir.

As a result of the trade liberalization efforts in the world competitive power, countries' inclusion in this competition and measurement of competitive power at product, sector and country levels became important. The aim of this dissertation is to measure the competitive power of Antep pistachio, which is a major agricultural exportable and a geographical indication, and to follow the changes in competitive power before and after geographical indication registration. The measurements are carried out by Lafay's and Balassa's revealed comparative advantage methodologies. In the analyses Turkey's competitive power against USA, Iran and China is measured. Findings suggest that Turkey has a competitive power in world markets of Antep pistachio and this advantage does not change against China. However, for USA and Iran in some years Turkey has competitive disadvantage.