Farklı cinsiyetteki okul yöneticilerinin liderlik özellikleri

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZÜ FARKLI CİNSİYETTEKİ OKUL YÖNETİCİLERİNİN LİDERLİK ÖZELLİKLERİ Nuray (EBİÇLÎOĞLU) TAŞDEMİR Eğitim Bilimleri / Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Anabilim Dalı Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Haziran, 2001 Danışman : Yrd. Doç. Dr. Selahattin Turan İlköğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin algılarına dayanılarak, ilköğretim okullarında farklı cinsiyetteki okul yöneticilerinin liderlik özelliklerinin saptanması, bu araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmada varolan durumu saptamayı amaçlayan `Tarama` (survey) yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Eskişehir ilinde bulunan 397 ilköğretim okulunda 1999-2000 öğretim yılında görev yapan 3321 öğretmen ve 21 kadın, 146 erkek okul yöneticisi oluşturmaktadır. Eskişehir ili ilköğretim okullarında kadın yönetici sayısının sınırlılığı nedeniyle Eskişehir merkez ilköğretim okullarında kadın okul yöneticilerinin bulunduğu tüm okullar, araştırma kapsamına alınmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen anket kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde; denek görüşlerinin cinsiyet değişkeni açısından farklılaşıp farklılaşmadığının gözlenmesi amacıyla Khi kare tekniği ve kadın okul yöneticileriyle erkek okul yöneticilerinin belirlenen liderlik boyutlarında farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla da Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, ankete katılanların, farklı cinsiyetteki okul yöneticilerinin liderlik boyutlarında, cinsiyete dayalı anlamlı farklılıklar olmadığını göstermiştir. Bu bulgular ışığında, en alt düzeyde algılanan liderlik boyutları olması açısından, kadın okul yöneticilerinin `pozitif olma`, erkek okul yöneticilerinin ise `demokratik ve hoşgörülü olma` boyutlarındaki liderlik özelliklerini daha etkili biçimde oluşturmaya çalışmaları önerilmiştir.

ABSTRACT A Study of Female and Male Elementary School Principals' Leadership Characteristics Nuray (EBİÇLİO?LU) TAŞDEMİR Department of Educational Studies Osmangazi University Institute of Social Sciences June, 2001 Adviser: Selahattin TURAN, Assistant Professor The purpose of this study was to examine the role of gender in school leadership as perceived by teachers in Turkish elementary schools in the city of Eskişehir. Data were collected from 3321 teachers, 21 female principals and 146 male principals. Because there were limited female principals, all schools which had female principals included in the study. For data analysis, firstly, Chi square technique was used to find whether participants' perception based on gender differences.Secondly, Mann Whitney U test was used to indicate the leadership characteristics' difference between female and male principals. The research findings indicated that there was no significant difference between female and male principals' leadership characteristics as perceived by teachers. However, the study indicated that female school principals had more `positive image` as a leadership characteristics than male principals. In contrast, male school principals had more `democratic and toleration` as leadership characteristic than female principals.