Entelektüel sermayenin işletmelerin piyasa değeri üzerine etkisi

Abstract

ÖZET ENTELEKTÜEL SERMAYENİN İŞLETMELERİN PİYASA DEĞERİ ÜZERİNE ETKİSİ TENEKECİOĞLU BERRİN Yüksek Lisans-2003 İşletme Ana Bilim Dalı Danışman: Yrd.Doç.Dr. Birol YILDIZ Muhasebenin 500 yıllık köklü geçmişi ve geçerliliği `yeni ekonomi` tarafından ciddi şekilde sınanmaktadır. Hızlı teknolojik gelişim ve bunun sonucunda meydana gelen değişim, `değer`i oluşturan en önemli unsurlardan, görünen varlıkların yerini görünmeyen varlıkların almasına neden olmuş ve firmalarla, müşteriler, tedarikçiler ve hatta rakipler arasındaki sınırlar giderek bulanıklaşmıştır. Bunlar, bilgi çağını şekillendiren unsurlardır. Günümüzde örgütler, sahip oldukları ve `Entelektüel Sermaye` olarak adlandırılan `gizli değer`in farkına varmışlardır. Üçüncü milenyumun firmaları, geleneksel işletmelere oranla entelektüel anlamda daha fazla sermayeye sahiptir. Bundan dolayı 19. yüzyılın işletme yapısına uygun olan geleneksel muhasebe sistemi, yatırımcıların ve yöneticilerin ihtiyaçlarına artık cevap veremez hale gelirken, yeni ekonomik konjektüre uyum sağlamada da başarısız olmaktadır. Bu çalışmada, geleneksel muhasebe sisteminin kayıt altına almadığı ve raporlamadığı `Entelektüel Sermaye` unsurlarının yatırımcılar tarafından fınansal olmayan bilgi olarak değerlendirilip, sonuçta işletmenin hisse senetlerinin değerine, bu değeri yansıtıp yansıtmadıkları araştırılmıştır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle muhasebe verileri ile hisse senedi getirilen arasındaki ilişkinin gücü belirlenmiş, daha sonra bu ilişkinin gücünün `entelektüel sermaye` unsuru olarak düşünülen değişkenlerin eklenmesiyle artıp artmadığı araştırılmıştır. IMKB 100 şirketlerinin finansal tablo bilgileri, hisse senedi getirilen ve anket yardımıyla yapılan çalışmada, entelektüel sermaye unsurlarının zayıf olan ilişkiyi önemli ölçüde güçlendirdiği görülmüştür.

Ill ABSTRACT THE EFFECT OF INTELLECTUAL CAPITAL ON FIRM'S MARKET VALUE TENEKECİO?LU BERRİN Master Thesis-2003 Management Of Business Administration Advisor: Birol YILDIZ, Asistant Professor Accounting's 500 year exceptional durability is being severly tested by the New Economy. The knowledge era chracterized by the fast pace of technological change and the consequent uncertanity, the substution of intangible for the tangible assets as the major drivers of value, and the blurring of the boundaries between the firm and its customers, suppliers and even competitors. Today, organizations have discovered their `hidden value` which is called Intellectual Capital. Third millenium enterprises have more capital in intellectual terms than traditional ones. While classic accounting model cannot meet managers' and investors' needs any more, it also fails to deal with the new economic environment. We investigate the intellectual capital assets that are not reported by traditional accounting system and evaluated as non-financial knowledge by investors that if it increases the value of firms' stocks. In order to conduct such a study, we first determine the strenght of relationship between accounting data and stock returns, then we add the variables which are thought as intellectual capital components to determine if they contribute an increase in the strength of the relationship between these two variables. IMKB 100 firms' financial records, stock returns and the survey which helped us our study show us that intellectual capital components severly strenghten this weak relationship.