KOBİ`lerin muhasebe kültürünün incelenmesi-Elazığ ilinde üretim yapan KOBİ`lerde bir uygulama

Abstract

Küçük ve orta büyüklükteki işletmeler; gelir elde etmeleri, istihdam yaratmaları, ara malı üretmeleri, ekonomiye katkıları, küçük ve esnek yapıları nedeniyle ekonominin vazgeçilmez unsurlarından biri haline gelmiştir. Günümüzde gelişen teknoloji ve rekabet, büyük işletmelerde olduğu gibi küçük işletmeleri de değişime zorlamaktadır. KOBİ'lerin küçük ve esnek yapıları KOBİ'ler için bir avantaj olarak nitelendirilirken kurum kültüründeki, bilgi sistemlerindeki, personelindeki, sermayesindeki vb. gibi eksiklikler değişim konusunda önündeki en büyük dezavantaj olarak karşımıza çıkmaktadır.Toplumun içinde yaşadığı kültür; bireyleri etkisi altına aldığı gibi işletmeleri, işletme çalışanlarını ve işletme sistemlerini de etkisi altına almaktadır. KOBİ'lerin, varlıklarını sürdürebilmeleri büyük işletmelere göre daha zordur. Pazarda var olabilmek için kullanabilecekleri en önemli rekabet silahları ise yönetim bilgi sistemleridir. Yönetim bilgi sistemlerinin en eskisi muhasebe bilgi sistemidir. Muhasebe bilgi sistemi; işletme personeline, yöneticilerine ve işletmeyle ilgili dış paydaşlara karar alma sürecinde yardımcı olan ve gerekli bilgiyi sunan bir bilgi sistemidir. Muhasebe bilgi sistemi teknolojik gelişmelerden etkilenen ve yönetim tarafında desteklenmesi gereken bir sistemdir. Muhasebe bilgi sisteminden elde edilen bilgiler kurumda hâkim olan iş yapma yöntemine, kültüre ve etik değerlere göre değişime uğramakta ve ihtiyaca uygun hale gelmektedir. Muhasebe bilgi sistemi diğer yönetim bilgi sistemlerine de bilgi akışı sağlayan bir sistemdir. Bu nedenden dolayı KOBİ'ler de muhasebe bilgi sisteminin, KOBİ'lerde kurum kültürünün ve etik değerlerin muhasebe iş ve işlemlerindeki, bilgi sistemlerindeki etkisinin, kısacası muhasebenin işletmelerde oluşturduğu muhasebe kültürünün incelenmesi gerekmektedir.Bu çalışmanın amacı KOBİ'lerin muhasebe kültürünü oluşturan finansal muhasebe kültürü, maliyet ve yönetim muhasebesi kültürü, muhasebe ve etik değerler ile muhasebe bilgi sistemleri arasındaki ilişkiyi ölçmektir.Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır, birinci bölümde; KOBİ'lerle ilgili bilgilere yer verilmiştir. İkinci bölümde yönetim bilgi sistemlerine değinilmiş olup araştırmamızın konusunu oluşturan üretim yapan KOBİ'lerin muhasebe kültürünü oluşturan muhasebe bilgi sistemi, muhasebe kültürü ve etik değerler ayrıntılı olarak anlatılmıştır, üçüncü bölümde ise araştırma metodolojisi sunulmakta, araştırma sonuçlarına ilişkin bilgi verilmekte ve hipotezler test edilerek daha sonra yapılacak araştırmalara önerilerde bulunulmaktadır. Anahtar Kelimler: KOBİ, Muhasebe Bilgi Sistemi, Muhasebe Kültürü, Etik Değerler.

The SMEs (Small and Medium sized Enterprises) have been one of the essential elements of economy because of their contributions to economy with their small and flexible structures. Nowadays, advencing technology and competition is forcing the SMEs as well as the big businesses to alternate. Although SMEs' small and flexible structures are being categorized as an advantage, structural deficiencies in different areas such as corporate culture, information systems, employees and capital are the biggest disadvantages against alteration. Society's culture also influences the enterprises, their employees, and operation systems as how it influences individuals. It is much harder for the SMEs to continue to their existence than big businesses. The SMEs' most important competition instrument is management information systems to survive in the market. The earliest management information system is accounting information system. Accounting information system is a data system that presents necessary data and helps to employees, managers and external stakeholders in decision process. . Accounting information system is a system, which is influenced by technological developments and needs to be supported by administration. The knowledge which is obtained from accounting information system has been changing and becoming to address the needs according to corporation's dominant working methods, its culture and ethical values. Accounting information system also provides information flow to other management information systems. Therefore, the effect of SMEs accounting information system's, their corporate culture's and ethical values' on accounting work and processes and on information systems; shortly enterprise's accounting culture should be analyzed. The purpose of this study is to determine the relationship between SME's accounting culture formed by financial accounting culture, cost and management accounting culture, accounting and ethical values, and accounting information systems.The study includes three chapters. First chapter explains the information about SMEs. Second chapter adresses the informations systems in detail and explains the accounting culture of SMSs that is formed by financial accounting culture, accounting culture and ethical values. The third and last chapter includes methodology and results of tested and analyzed hypothesises, and recommendations for further research upon this subject.Keywords: The SMEs, Accounting Information System, Accounting Culture and Ethical Values.