Enfeksiyöz bursal hastalık (IBD-Gumboro hastalığı) virusu ile enfekte edilmiş pekin ördeği embriyosunda makroskopik ve mikroskopik değişimler

Abstract

- 19 - 6 - ÖZET Bu çalışma, Enfeksiyoz Bursal Hastalık Virusu (IBDV : Infec tious Bursal Disease Virus) tavuk suşu ile Pekin ördeği embriyosun da özellikle bursa Fabricius (BP) ve bazı iç organlarda şekillenen morfolojik değişimleri ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Denemelerde virüsün 27. tavuk embriyosu pasajı (ELD 5Q 10 -y 0.2 mi.) kullanılmıştır. Onüç günlük embriyolu yumurtalara hazırlanan viral süspansiyondan allantois boşluğuna 0.1 mi. inoküle edilmiş, yumurtalar inokülasyonun 2. gününden itibaren günde iki kez muayene edilerek, ölen embriyolarla birlikte kontrol grubu embriyolar da alınmıştır. Alınan embriyoların ayrı ayrı BP ve vücut ağırlıkları tartılmış, but uzunluk ve genişlikleri ölçülmüştür. Sistemik nekropsileri yapıldıktan sonra BP, dalak, karaciğer, böbrekler, chorioallantoik membran (CAM), but ve göğüs kaslarından alınan örneklerden hazırlanan kesitler Hematoxylin ve Eosin (H.E.), gereği halinde Van Gieson, Sudan Black B ile boyandıktan sonra ışık mik- roskopunda incelenmiş ve aşağıdaki makroskopik ve mikroskopik so- nuçlar elde edilmiştir ; 1- Embriyo ölümleri inokülasyonun 3. gününden itibaren şekillenmeye başlamış ve ilk 7 günde ölen enfekte embriyoların top lam oranı % 84 olarak bulunmuştur. 2- Enfekte embriyo ağırlıkları, but uzunluk ve genişlikleri şekillenen subkutan ödemlere bağlı olarak, inokülasyonun 4-7. günleri arasında kontrollerin üzerinde seyretmiştir.- 20 - 3- İnokülasyonun 3#4 ve 5» günlerinde BF'da ödem ve kanamalara bağlı olarak ağırlık artışı gözlenmiştir. 4- Makroskopik lezyonlar inokülasyonu izleyen ilk 6-7. günler içinde daha şiddetli olarak seyretmiş, şekillenen bu lezyonlar; özellikle gözler etrafında, göğüs, but ve bacaklarda olmak üzere tüm sub- kutan dokularda yaygın peteşiyal ve ekimotik kanamalar ile subkutan ödemler; karaciğerin mozaik tarzında bir görünüm almasıyla birlikte yüzeyinde diffuz nekrotik odaklar; dalağın hafif ödematoz ve benekli bir görünüm alması; CAM' da ödem ve ayrıca tüm deneme süresince yaygın kanamalar ile karekterize olmuştur. 5- Mikroskopik incelemelerde de en spesifik bulgular BP'da şe killenmiştir, Enfekte BP'larda primer plikaların iyi gelişmedikleri, sekunder plikaların ise hiç şekillenmedikleri tesbit edilmiştir. Olayların büyük çoğunluğunda lenfoid folliküller ve lenfositler 19» kuluçka gününden itibaren gözlenmeye başlamış, kontrollerde ise ilk genç lenfositler 15-16. kuluçka günlerinde ortaya konmuştur. Dalakta yaygın kanamalar ve hiperemi ile birlikte germinal folliküllerin geç şekillenmesi; karaciğerde diffuz koagulatif nekrozlar j böbreklerde bazı tubuluslarda genişleme, epitel hücrelerinde erime ve dökülmeler piknoz, karyoreksis ve yaygın intertubuler kanamalar; CAM da epitel katta dökülmelerle birlikte epitel hücrelerinde hidropik dejenerasyon, subepitel lenfosit infiltrasyonu ve damarlarda hiperemi şekillenmiştir.. 6- Bu çalışma ile, IBDV tavuk suşunun, tavuk embriyosu ile yapılan önceki çalışmalarda da belirtildiği gibi, embriyonal gelişimi yavaşlattığı ayrıca bursal gelişimi de etkileyerek Pekin ördeklerinde immun mekanizmayı deprese edebileceği kanısına varılmıştır.

- 21 - 7- SUMMARY The purpose of this study was to determine the morphological changes caused by chicken type of Infectious Bursal Disease Virus (IBDV) in Pekin duck embryo, particularly in the bursa of Pabricius (BP) and some of the internal organs. In these experiments, twenty-seventh chicken embryo passage of the virus was used. Viral suspension of 0.1 ml. was inoculated into the allan toic lumen of 13 day-old embryonated eggs. Commencing with the second day of inoculation, eggs were examined and control embryos together with the death ones were taken* BF and total body weight of embryos were noted separately and rump lenghts and widths were measured. After completion of the systematic necropsies, sections were prepared from the samples taken from BP, spleen, livers, kidneys, chorioallantoic membrane (GAM) and breast, thigh muscules and, then they were stained with Hematoxylin and Eosin (H.E.), if necessary with Van Gieson or Sudan Black B, and examined under the light microscope. Results were as follows ; 1- The death of embryos were started to occur on the third, day of inoculation and, the proportion of the infected embriyos died in the first seven days was found to be 84 %» 2- Depending upon the edema developed, the weight of infected embryos, rump length and widths were higher than to those of the cont rol group between the fourth-seventh days of inoculation. 3- An increase in the weight of BP due to edema and hemorr- hagies were observed on the third, fourth and fifth days of inocu lation.- 22 - 4- The severity of the macroscopic lesions following the first six to seven days of inoculation were high and the lesions were particu larly characterized as diffuse petechial and ecchymotic hemorrhagies and subcutaneous edema around the eyes, in chest, rump and legs. Diffuse necrosis on the surface of liver together with a `mosaic appearence` of it ; slightly edemateous and spotted appearence of spleen ; edema an CAM and widespread hemorrhagies throughout the experiment were observed. 5- The most specific findings at microscopic examinations were formed in BF. Primary plicae in the infected BF's were not found well developed while secondary plicae were found not to form at all. In the majority of the death cases lymphoid follicles and lymphocytes were observed upon the nineteenth days of inoculation while the first young lymphocytes in the control group were observed on the fifteenth -six teenth days of inoculation. Diffuse hemorrhagies and hyperemia along with late development of germinal follicles in spleen ; diffuse coagulative necroses in liver ; dilatation in tubules of kidneys, lysis of epithelial cells and desquamation, widespread intertubular hemarr- hagies ; severe and diffuse hemorrhagies in muscle tissue, pyknosis in muscle cells ; desquamation of the epithelial layer of CAM, and hydro pic degeneration in epithelial cells, lymphocytic infiltration, hyper emia of blood vessels in subepithelial layer were the other prominent microscopic lesions observed in this experimental infection. 6- It is concluded that, as it was indicated by reviewed pre vious works, the chicken type of IBDY decreases the embriyonal develop ment in Pekin ducks and could depress the immune mechanism by affecting the development of BF.