Prenatal dönemde koyun fötuslarında ovaryum ve uterusun histogenezisi üzerinde ışık mikroskobik çalışmalar

Abstract

25 ÖZET Bu araştırmada, tahmini yaşlan 56 - 150 gün (CVR 11 -'48 cm) arasında değişen toplam 30 adet koyun fötusu ( dişi ) kullanıldı. Elazığ Et ve Balık Kurumu Kesimevinden temin edilen lotusların, ovaryum ve ute- r uslarından histolojik preparatlar hazırlanarak ışık mikroskobunda ince lendi. Ovaryumların yüzeyi, 3-5 mikron yüksekliğindeki tek katlı kübik epitel hücreleri ile kaplıydı. 11-18 cm CVR uzunluğundaki (56 - 72. gün civarı) fötuslarda ovaryum korteksinde, ovogonyumları ve pregranuloza hücrelerini ihtiva eden hücre kordonları bulunmaktaydı. Fötal gelişme ile birlikte hücre kordonları, meduliaya yakın kısımlardan başlayarak kısaldı. 21 cm CVR uzunluğundaki (78. gün civarı) fötuslarm ovaryum korteksinde primordiyal folliküller teşekkül etmeye başladı. Bu dönemlerde ovogon- yumlarda mitotik figürlere ve bazı ovogonyumlarm dejenere olmuş şekillerine rastlandı. Primordiyal folliküllerin bir kısmının sonradan atre- tik halde oldukları gözlendi. Sekunder folliküller, ilk olarak CVR uzunluğu 38 cm (115. güncivarı) olan fötuslarm ovary ucalarında görüldü. 44 - 48 cm CVR uzunluğunda (135-150. gün civarı) primer folliküllerin azaldığı, sekunder folliküllerin ise arttığı gözlendi. Bu dönemde, primer ve sekunder follikül lerin atretik şekillerine de rastlandı. Fötal gelişme ile birlikte medulla, korteksin iç yarımına doğru genişledi ve medullar bağ doku içerisindeki kan ve lenf damarlarının çapı ve sayıları arttı.26 incelediğimiz bütün fötai gelişme aşamalarında, uterusun yüzeyi tek katlı prizmatik epitel hücreleri ile kaplıydı. CVR uzunluğu 1 1 - 21 cm (56 - 78. gün civarı) olan fötuslarm uteruslarında karunkuiar ve interkarunku- lar alanlar henüz şekillenme misti. 30 - 34 cm CVR uzunluğunda (100 - 106. gün civarı) karunkuiar alanlar belirgin hale geldi. Ayrıca bu dönemde sirküler seyirli bir düz kas tabakasının oluştuğu gözlendi. întrauterin yaşamda uterus bezlerinin teşekkül etmediği tespit edildi.

27 SUMMARY In this study, total 30 sheep fetuses (female) used which their es timated ages were 56 - 150 days old (CVR 11 to 48 cm). The fetuses were ensured from the slaughter house in Elazığ. The histologic slides of ovaries and uteruses were prepared and investigated in light microscope. The surface of the ovaries were covered by a single layer of cubic epithelium in 3 to 5 microns night. There have been cell cords consisted of the oogonia and pregranulosa cells in ovarian cortex ranging in lenght from 11 to 18 cm (from 56 to 72th day). Together with the fetal develo ping, the cell cords were shortened by originating from the medulla. The primordial follicles have been started to form in cortex in 78th day (CVR 21 cm). In these terms in the oogonia, it was observed the mitotic figures and some degenerated shapes of oogonia. Later, some parts of the pri mordial follicles were observed to be atretic. Seconder follicles were firstly seen in the ovaries of fetuses which its CVR length was 38 cm (1 15 th day). The CVR length was in 44 - 48 cm (day 135 to 150) were observed that primer follicles were lessened but the seconder follicles were increased. At this period, it was also seen the atretic shape of primer and seconder follicles. Together with the fetal developing, the medulla was expanded toward the inner half side of the cortex. The radius and counts of the blood and lymph vessels in the medullar connective tissue were increased. In all of the fetal developing stages that we examined, the surface of the uterus was covered by single layer of the columnar epithelial cells.28 In the uteruses of the fetuses, which their CVR was in the length of 1 1 to 2 1 cm, it was seen that the caruncular and intercaruncular areas did not form. In the length of 30 to 34 cm of CVR, the caruncular areas become visible. In addition, it has been observed that the inner circular layer of the myometrium was formed in this term. It was confirmed that the ute rine glands didn't form in the uterine life.