Kuzularda E vitamini ve selenyumun rumen protozoonları üzerine etkileri

Abstract

63 5. ÖZET Bu araştırmada, rumende yaşayan protozoon türleri, toplam protozoon sayılan ve rumen sıvısı uçucu yağ asitleri, amonyak azotu düzeyleri, pH değerleri üzerinde E vitamini ve selenyumun etkilerinin araştırılması amaçlandı. Araştırmada ağırlıkları (30-35 Kg) ve yaşları (8-9) biribirine yakın 12 baş erkek Akkaraman toklu kullanıldı. Tüm hayvanlar, her grup 4 kuzudan oluşmak üzere 3 gruba ayrıldılar. 1. Kontrol grubu; bu gruptaki kuzulara yalnızca hazırlanan rasyon yedirildi. 2. E vitamini grubu; Bu gruptaki kuzuların yemine 250 mg/kg yem olacak şekilde E vitamini (DL-a- tokoferil asetat) katıldı. 3. Selenyum grubu; Bu gruptaki kuzuların yemine 0.3 mg/kg yem olacak şekilde selenyum (sodyum selenit) ilave edildi. Rasyon tüm hayvanlara ad libitum olarak verildi. Araştırma süresi olan 10 hafta boyunca haftada bir gün ve günde üç kez (yemleme öncesi [08.00 j, yemlemeden 3 saat sonra [11.00] ve 6 saat sonrasında [14.001) olmak üzere 3 kez rumen sıvısı örnekleri alındı. Uygulama süresince toplam 360 rumen sıvısı örneği alındı. Ayrıca iki haftada bir hayvanlar tartılarak canlı ağırlıkları belirlendi. Kontrol ve uygulama gruplarında rumen sıvısı pH ve total protozoon sayıları yemleme öncesi daha yüksek iken, yemlemeden sonraki saatlerde azaldığı, uçucu yağ asitleri ve amonyak azotu düzeyleri yemleme Öncesi daha az düzeylerde, yemlemeden sonraki saatlerde alınan numunelerde yüksek olduğu gözlemlendi. E vitamini grubunda, kontrol grubuna kıyasla asetik asit, Propiyonik, bütirik asit ve toplam uçucu yağ asiti düzeyleri, toplam protozoon sayısı istatistiksel olarak daha yüksek, pH değerleri daha düşük belirlendi. Amonyak azotu bakımından farklılık gözlenmedi. Ayrıca isotricha, Dasytricha ruminanîum ve Diplodinium türlerinin % oranları daha az düzeyde olduğu gözlendi.64 Selenyum grubunda, kontrol grubuna kıyasla asetik asit, propiyonik asit, bütirik asit ve toplam uçucu yağ asiti düzeyleri, toplam protozoon sayısı ve Diplodinium ve Ophryoscolex caudatum türlerinin % dağılımları istatistiksel olarak daha yüksek, pH değerleri ise daha düşük olduğu belirlendi. E vitamini ve selenyum grupları aralarında kıyaslandığında; selenyum grubuna kıyasla E vitamini grubunun rumen içeriğinde, bütirik asit (P<0.001) ve toplam uçucu yağ asitleri düzeyleri, toplam protozoon sayısı istatistiksel olarak daha az (P<0.05), pH düzeyleri ile Entodinium caudatum türünün % değerleri daha fazla (P<0.05, p<0.01) olduğu gözlendi. Ayrıca Isotricha, Dasytricha ruminantum, Diplodinium, Ophryoscolex caudatum türlerinin % değerlerinin ise daha az olduğu gözlendi. Araştırma sonunda selenyum grubunda; kontrol ve E vitamini grublarından daha yüksek canlı ağırlık kazancı olduğu saptandı. Araştırmada sonuç olarak; kuzuların rasyonuna ilave olarak E vitamini ve selenyum katılmasının rumen içeriği uçucu yağ asitleri düzeylerini, toplam protozoon sayılarını arttırdığı, pH değerini azalttığı gözlendi. Rasyona selenyum katılan grupta daha fazla canlı ağırlık kazancının olduğu belirlendi.

65 6. SUMMARY The present study was undertaken to determinate the effects of selenium and vitamin E on number of rumen protozoa, volatile fatty acids, pH and ammonia nitrogen in rumen content. Twelve Akkaraman yearling lambs with same age (8-9 months old) and weigh (30-35 kg) were used. The Iambs divided randomly into three groups as follows; 1. Control group : Lambs in this group were fed only with ration, 2. Vitamin E group : Lambs in this group were fed with ration and vitamin E (DL-a- tocoferyl acetyl, 250 mg/ kg feed), 3. Selenium group : Lambs in this group were fed with ration and selenium (sodium selenite, 0.3 mg/ kg feed). All of the lambs were fed ad libitum. Rumen contents of all lambs were obtained three times in the day [before feeding (at 08.00 hour) and at the 3rd (at 1 1.00 hour ) and 6th (at 14.00 hour) hours after feeding) on a weekly basis for ten weeks. In total, rumen content samples were taken 360 times during the experiment. In addition, all of lambs were weighed at two weeks intervals. During the experiment, pH values and total protozoa numbers of the rumen content of all the animals were found to be higher before feeding than those of after feeding. Before feeding, levels of volatile fatty acids and ammonia nitrogen were lower than those of after feeding. In vitamin E group, levels of acetic, propionic, butyric and total volatile fatty acids and numbers of total protozoa were statistically higher comparing with those of control group. However, pH values and percentage of Isotricha, Dasytricha ruminantum, Diplodinium were statistically lower in vitamin E group than in control group. Ammonia nitrogen levels did not differed between two groups.66 In selenium group levels of acetic, propionic, butyric and total volatile fatty acids, numbers of total protozoa and percentage of Diplodinium and Ophryoscolex caudatum were statistically higher comparing with those of control group while pH values were higher in control group. In vitamin E group, butyric acid and levels of total volatile fatty acids and number of total protozoa were statistically lower (P<0.05, P<0.001) compare with selenium group while percentage of Entodinium caudatum and pH values were higher (P<0.05, p<0.01). In addition, percentage of Dasytricha ruminantum, Diplodinium, Ophryoscolex caudatum were lower in vitamin E group than in selenium group. Weight gain in selenium group was significantly greater than in the others. As result of this experiment, supplementation of selenium and vitamin E to the lambs ration caused an increase in levels of volatile fatty acids, numbers of the total protozoa and a decrease in pH values, however selenium addition only caused to weight gain.